Uygur Halk Edebi̇yatinin Esaslari (original) (raw)
Related papers
Çağdaş Uygur Edebi̇yati Ve Onun Geleceği̇
2014
Cagdas Uygur edebiyati, XIX. yuzyilin sonu XX. yuzyilin baslarinda olusan Uygur edebiyatini ifade etmektedir. Uygur Edebiyati, XIX. yuzyilin ortalarina kadar divan siiri merkezli gelisirken, bu yuzyilin ikinci yarisindan itibaren yavas yavas yeni bir doneme girmistir. XX. yuzyilin baslarinda olusan Cagdas Uygur Edebiyatinin 1930'lu ve 1940’li yillarda gosterdigi gelismeyi ceditcilik hareketinden ayri dusunemeyiz. 1949’da yonetimin el degistirmesi nedeniyle, edebiyatta islenen konular da degismis, Kultur Devrimi’nde cagdas Uygur edebiyati ve edipler agir darbe almistir. 1976 sonrasinda canlanan cagdas Uygur edebiyatinda roman on plana cikmis, yasak konu olan tarih, edebi eserlerde yogun olarak islenmeye baslamistir. 2000 yilina gelindiginde ise sozde “cift dilli egitim” uygulanmaya ve yayginlastirilmaya baslamistir. Uygur Turkcesinin kresten itibaren devre disi birakilmasi, yetisecek nesilleri milli degerlerden uzaklastirmakla kalmayip, Uygurca basin yayini ortadan kaldiracagi gi...
İz Romanindaki̇ Halk Edebi̇yati Unsurlari Üzeri̇ne
2015
Abdurrahim Otkur’un Iz romani 1980’li yillarda Uygur toplumunda buyuk yanki uyandiran basarili romanlardan biridir. Romanin basarisinin onemli nedenlerinden biri bunyesinde barindirdigi folklorik unsurlardir. Yazar romanda folklorik unsurlardan ustalikla yararlanmistir. Dolayisiyla halk romanda kendi dusunce tarzini, inanclarini, orf âdetlerini, geleneklerini ve psikolojisini bulabilmistir. Bu durum romanin halk arasinda cok sevilmesini, tutulmasini saglamistir. Bu makalede daha cok romandaki halk edebiyati unsurlari incelenecektir.
Uygur Atasözlerinin Sentaksı, 2017
We observe that there is not a large-scale study on the syntax of Uighur proverbs, and we have decided to process this construct. We first started by transcribing Muhammad Rehim's book of Uyghur Xelq Maqal Temsilliri and then have created the dictionary of this book. After reviewing the classifications on the sentex, we classified the Uighur proverbs according to their structure. As a result of this classification, we have found that Uighur proverbs are used more for sequential sentence structure, and that simple sentence structure is used to a lesser extent. We have found that the general majority of simple sentences are formed by the verb.
Geleneksel Uygur ve Anadolu Müzikleri Üzerine Bir Karşılaştırma
Uygur Türkleri geleneksel müzikleri ile Türkiye Türklerinin geleneksel müzikleri arasında karşılaştırmayı konu alan bu çalışmada halk bağlamında ve klasik icra ortamlarında üretilip icrası sürdürülen, toplumun pek çok katmanında yaygınlığa ve tarihsel bir arka plana sahip olan müzikleri niteleyen geleneksel müzikler, karşılaştırmanın merkezinde bulunmaktadır 1 . Genelde halk bağlamını çağrıştıran "geleneksel" terimi gerçekte halk bağlamından türeyip kentli ve eğitimli çevrelerde geliştirilerek sanatsal bir gayeyi de amaçlayarak üretilen yapıtları, yani müzik özelinde sanat müziklerini de kapsamaktadır.
Yeni̇ Uygur Türkçesi̇ni̇n Söz Varliğinda Köken Bi̇lgi̇si̇ Üzeri̇ne Bi̇r Araştirma
Journal Of History School, 2022
YENİ UYGUR TÜRKÇESİNİN SÖZ VARLIĞINDA KÖKEN BİLGİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA 1 Bahtiyar BAHŞİ 2 Öz Günümüzde Doğu Türkistan Özerk bölgesinde yaşayan ve en eski Türk topluluklarından biri olan Uygur Türklerinin konuştukları Yeni Uygur Türkçesi, Özbek Türkçesi ve Çağatay Türkçesinin devamı olarak günümüzde varlığını sürdürmektedir. Türk şivelerinin tasnifinde Doğu Türkçesinin bir kolu olarak kabul edilen Yeni Uygur Türkçesi bugün çok geniş bir coğrafyada, büyük bir Türk nüfusu tarafından konuşulmaktadır. Yeni Uygur Türkçesi geçmişle olan bağlantısı ve konuşulduğu coğrafya gereği Arap, Fars, Çin ve Rus dillerinin etkisi altında kalmıştır. Bu çalışmanın amacı Yeni Uygur Türkçesi söz varlığında yer alan sözcüklerin köken bilgisini araştırmaktadır. Araştırmanın sonucunda Yeni Uygur Türkçesi söz varlığında yer alan kelimelerin %77'sinin Türkçe, %11'inin Arapça, %7'sinin Farsça, %4'ünün Rusça, %1'inin Çince olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçlardan hareketle Yeni Uygur Türkçesi söz varlığının büyük bir kısmının Türkçe sözcüklerden oluştuğu tespit edilmiştir. Ayrıca araştırmanın sonucunda Yeni Uygur Türkçesine Arapça, Farsça, Rusça ve Çince dillerinden de söz varlığına kelimeler katıldığı ve Yeni Uygur Türkçesine Arapçadan sonra en çok Farsça, Rusça kelimeler geçtiği saptanmıştır.