W świecie „dróg żelaznych” pogranicza Mazowsza i Podlasia, cz. 2 (original) (raw)
Related papers
„Powrót żebraczego króla” . Józefa Piłsudskiego droga z Magdeburga do Belwederu
Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie, 2020
Wedle spisanej kilkanaście lat później relacji rtm. Paula von Gülpena, temperamentnego oficera kawalerii, służącego jesienią 1918 roku w Magdeburgu w charakterze dowódcy kolumny samochodowej, 8 listopada przybył do niego działający z polecenia Urzędu Spraw Zagranicznych rtm. Harry hr. Kessler, który zaproponował mu udział w nietypowej eskapadzie-w wywiezieniu Józefa Piłsudskiego via Berlin do odradzającej się Polski. Zasadniczą przyczyną uwolnienia przetrzymywanego w twierdzy Brygadiera miała być obawa przed wybuchem na ziemiach polskich rewolucji, która mogłaby być groźna dla przebywających tam Niemców. Piłsudski miał zaś oświadczyć, że posiada "władzę i wolę", ażeby owemu rozlewowi krwi zapobiec 2. Niewykluczone, iż kwestia ta mogła w jakimś stopniu motywować władze niemieckie w Berlinie do podjęcia decyzji o uwol-* Mariusz Wołos-absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, pracownik naukowy Instytutu Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie i Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. W latach 2007-2011 dyrektor Stacji Naukowej Polskiej Akademii Nauk w Moskwie i równocześnie Stały Przedstawiciel PAN przy Rosyjskiej Akademii Nauk. W kadencji 2016-2020 prorektor ds. nauki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Prowadzi badania z zakresu historii dyplomacji francuskiej, sowieckiej i polskiej w XX w., biografistyki, dziejów Związku Sowieckiego, polskiej irredenty przed pierwszą wojną światową i podczas niej, współczesnej historiografii rosyjskiej i polskiej. Jest autorem około 250 prac naukowych. ** Artykuł jest fragmentem przygotowywanej przez autora biografii Józefa Piłsudskiego.
Idee pogranicza, idee Europy. Źródła, zmiany, kontrowersje
Katedra Badań Filologicznych „Wschód – Zachód”. Uniwersytet w Białymstoku eBooks, 2013
Źródła, topos, idea Dlaczego, właściwie, nie zajęliście się tematem "pogranicza"? Po co przywoływać ten "Wschód"? I jeszcze te "Kresy"?-Kiedy latem 2010 roku zgłosiłem pomysł "pogranicznej" konferencji w tak pogranicznym mieście, jak Białystok, pytania takie powtarzały się często. Nie dość jednej i modnej kategorii "pogranicza", by badać i wyjaśniać fenomen Europy Środkowo-Wschodniej? Otóż-nie dość! Nie potrafimy się nawet-my, Europejczycy z tej części Starego Kontynentu-zdecydować, czy żyjemy w Europie-Środkowej, Środkowo-Wschodniej, Wschodniej?-I nade wszystko, kim jesteśmy: dziedzicami jednej, kontynentalnej kultury, mieszaniną rusko-bizantyńskiego Wschodu i łacińskiego Zachodu, zakompleksionymi prowincjuszami z pasa ziemi między Europą a Azją? A może jesteśmy-po prostu-Rosjanami i Ukraińcami, katolikami i prawosławnymi, Białorusinami i Polakami? Kto z nas mówi o sobie "człowiek pogranicza"? 1 Zarysowujące się ledwie w 2010 roku kontrowersje i spory wokół koncepcji Europy nabrały impetu już po naszej Konferencji: w 2012 i 2013 roku, które to lata podważyły utopijny mit jedności europejskiej, spolaryzowały politycznie i kulturowo całą Europę, nadały piętno niepewności refleksji o przyszłości i przeszłości tej części świata... 2 Kiedy zastanawialiśmy się rok przed sesją naukową nad motywacją organizowania tak wielotematycznej, różnorodnej imprezy naukowej, moje argumenty "za" miały już nieco sceptyczno-realistyczny, ale też podszyty idealizmem, pewną utopijnością wymiar. Wciąż można było idealistycznie zakładać-ba, "wierzyć..."-że spotkania naukowców różnych dyscyplin, specjalności, krajów pozwolą poznać się, uzgodnić miejsca zbieżne i rozbieżne wspólnej, a także często różnie interpretowanej historii. Słowem: że republika uczonych zwycięży państwo skłóconych ideologów i polityków. Może dzięki tej wierze Konferencja była doświadczeniem znakomitej, otwartej wymiany myśli, lekcją słuchania i rozumienia? Za ideą Konferencji przemawiały, w moim wtedy przekonaniu, argumenty następujące... 1 Kategoria "pogranicza" spełniła ogromną, pozytywną rolę w budowaniu porozumienia między uczonymi na przykład z Polski i Ukrainy, Białorusi. Czy jednak była funkcjonalna w dyskursie polsko-rosyjskim, polsko-słowackim?
Studia Rossica Posnaniensia, 2020
The article is concerned with reconstructing the cultural meanings included in the Polish signs “inny” (“different”) and “obcy” (“foreign”) and comparing them with their Russian and German counterparts, i.e. “другой” and “чужой”, “der Andere” and “der Fremde” respectively. The data for the comparative analysis were collected by means of the free association method. The features indicated by the respondents reflected culture-specific and language-specific associative profiles of images of the lexical items “different” and “foreign”, characteristic of the representatives of the Polish, Russian and German cultures. The results of the association test confirm that there exist numerous criteria which the Polish, Russian and German respondents referred to while specifying the meaning of “different” and “foreign”. The questionnaire allowed for establishing a hierarchy of the criteria as well as for indicating significant similarities and differences between the Polish, Russian and German a...
Nad rzeką, wśród wzgórz. Dzieje gminy Żukowice
2018
Dzieje wspólnot lokalnych w kontekście tożsamości regionalnej, państwowej i narodowej (XII-XXI w.) / The publication of the book was financed from means of the program of Polish Ministry of Science and Higher Education ‚National Program of Humanities' Development' for the years 2013-2018, project: ‚Native Silesia. Histories of local communities in the context of regional, state and national identities (12th-21st c.)'.