Ulusal İstihdam Stratejisinin Değerlendirilmesi (original) (raw)

Günümüzde dünyada yaşanan dönüşüm sürecindeki en önemli faktör küreselleşme olgusudur. Kürselleşme, insan ve toplumların yeryüzünde olup bitenlerden giderek daha çok haberdar olmaları, birbirlerinin eylem ve deneyimlerinden etkilenmeleri, bunları paylaşmaları ve yaymaları ile ortaya çıkan süreci ifade eder. Sürecin gereği olarak mal, hizmet, ticaret ve sermaye gibi alanlarda her türlü engelin kaldırılmasına yönelik politikalar hayata geçirilmiştir. Yirminci yüzyılın son çeyreğinde başlayan ve tüm dünyada hızlı sosyal, siyasi, ekonomik ve kültürel değişim ve dönüşüme neden olan küreselleşme, ulusal sınır bilincinin yıkılıp, teknolojik gelişmeler ve sermayenin egemen olduğu bir süreci başlatmıştır. Bu süreçte küreselleşmenin giderek artan etkisiyle birlikte ekonomik, sosyal, kültürel alanlarda dönüşüm süreçleri yaşanmaya başlamıştır. Küresel ekonomideki yapısal dönüşüm özellikle gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin işgücü piyasalarını etkilemektedir. Bu dönüşümün ülkeler üzerindeki etkisi, işgücü piyasalarının yapısal özelliklerine ve işgücü piyasasına yapılan kamu müdahalelerinin yerindeliğine göre değişiklik göstermektedir. Bu bağlamda politik alandan ekonomik modele, sosyal politika anlayışından toplumsal ilişkilere her alanda bir dönüşümün yaşandığını söylemek mümkündür. Bu alanlardan birisi de çalışma hayatıdır. Çalışma hakkı, temel bir insan hakkıdır ve devletler bu hakkın korunmasını, hayata geçirilmesini, sosyal devlet olma ilkesi gereği sağlamakla yükümlüdürler. Ülkeler, yeryüzünde meydana gelen büyük değişimlere yönelik ve işsizlik gibi temel sorunların çözümünde ulusal istihdam politikalarını uygulamaya koyarlar. Bu bağlamda bu politikaları uygulamak için de stratejiler ve eylem planları geliştirirler. Ancak hemen belirtilmelidir ki, ulusal bir istihdam politikası ana eksenine, "hangi koşullarda olursa olsun sadece basit anlamda iş"i değil, "insanca çalışma ve yaşam koşulları sağlayan, sendikal haklar ve sosyal güvencelerle donatılmış düzenli iş"i yerleştirmelidir. Temel bir insan hakkı olan çalışma, adil ve elverişli koşullarda, işçiye ailesi ile birlikte insanca yaşama olanakları sağlayacak bir ücret karşılığında gerçekleşmeli, çalışanlar işsizlik, hastalık, yaşlılık gibi durumlarda sosyal güvencelere sahip olmalıdır. 1 İstihdamın düzeyi, yapısı ve niteliği yönünden temel sorunları olan, yüksek işsizlik oranları ile iç içe yaşayan Türkiye için, insana yakışır işler yaratmayı hedefleyen bütüncül bir ulusal istihdam politikasına sahip olmak kuşkusuz hayati önem taşımaktadır. Bu bağlamda çalışmamızda istihdam sorununa yönelik ilkeleri düzenleyen ve önemli hedefler koyan ulusal istihdam stratejisi incelenecektir.