FRANSA’DAKİ TÜRK GÖÇMENLERİN DİLİ KULLANIMI VE DİLE YÖNELİK TUTUMLARI VE ONLARIN ÖZNEL ETNİK-DİLSEL CANLILIK ALGILARI (original) (raw)
Bu çalışmada Türk göçmenlerin dil devamlılığı yapılarındaki ve Fransız çevrede etnik-dilsel canlılık algıları ile ilgili bulgular belgelenmiştir. Dili devam ettirme ve değiştirme terimleri dil bağlamındaki literatürde yaygın şekilde kullanılmaktadır. Dili devam ettirme veya değiştirme içinde yer alan faktörler genellikle iki kategoriye ayrılır: Dilsel topluluğu etkileyen ve dilsel topluluk içindeki bireyleri etkileyenler. (Kipp, Clyne & Pauwels). Doğum yeri, yaş, ikamet süresi, cinsiyet, eğitim/ yeterlilikler, evlilik yapısı, çoğunluk dilinin ön bilgileri, göç nedeni ve dil çeşitliliği bireysel faktörler olarak düşünülürken, grup faktörleri azınlık grubunun büyüklük ve dağılımını, ev sahibi dillerin azınlık dillerine uyguladığı politikayı, grubun kültürel değerler sistemi içinde dilin durumu, azınlık diline yakınlık veya uzaklık veya çoğunluk diline yakınlık veya uzaklığı gibi faktörleri içerir (Kipp et al. 1995: 123). Ancak bireysel ve dilsel topluluk arasında süregelen bir etkileşim varken, bireysel ve sosyal faktörleri birbirinden ayırmak her zaman kolay değildir. Vakaların çoğunda bu faktörler hem grupla hem de bireylerle etkileşimlidir. Dil ilişkisi durumlarında bireyin anadili sabit bir sistemden çok değişebilen bir yapıdır. Dili devam ettirmenin azınlık grubunun etnik-dilsel canlılığından etkilendiği söylenir. Giles, Bourhis & Taylor (1977)"a göre statü, demografik, kurumsal destek ve kontrol faktörleri etnik-dilsel canlılığı düzenlemek için birleşirler. Her bir çalışma alanındaki grupların gücü ve zayıflığının değerlendirilmesi, etnik-dilsel grupların düşük, orta ve yüksek canlılık şeklinde kabaca sınıflandırılmasına olanak sağlar. Düşük canlılık gruplarının dilsel bir asimilasyona uğramaları olasıdır ve kendilerine özgü ortak bir grup olarak düşünülmeyebilirler (Bourhis et al. 1981). Diğer taraftan yüksek canlılık grupları çok dillilik durumlarında dillerini ve kendilerine özgü kültürel özelliklerini devam ettirirler. Giles (1977) "in çalışmasında statü değişkenleri; genel toplumsal tercihin içinde ve dışında grubun ekonomik, sosyal, sosyo-tarihsel statüleri ve dil statülerini içerir. Demografik değişkenler, belirli bölge veya ulusal bölgeler boyunca oluşmuş etnik-dilsel grup üyelerinin kendine özgü yapısı ve sayılarıyla ilişkili olanlardır. Demografik değişkenler, ayrıca doğum oranı, karma evliliklerin grup oranı, iç göç ve dış göç yapısının oranını içerir. Kurumsal destek ve kontrol faktörleri; çeşitli kurumlarda özellikle hükümet servisleri, endüstri, din, kültür, politika, kitle iletişim araçları ve eğitimde formal ve informal destek alan etnik-dilsel grubun kapsamını kastetmektedir. Etnik-dilsel canlılık teorisinin anahtar öngörüsü, etnik-dilsel canlılığı yüksek olan toplumlar anadillerini muhafaza ederken, düşük etnik-dilsel canlılığa sahip olanlar ana dillerini baskın dil ile değiştirme eğilimi göstermesidir.