Sorularla Yeni Türk Edebiyatı (original) (raw)

Türk Edebiyatında Mensur Şiir / The Prose Poem Literature in Turkish Literature / CAFER GARİPER

MENSUR ŞİİR, edebî bir tür olarak Fransız edebiyatında XIX. yüzyılın ortalarına doğru ortaya çıkmış, söz konusu yüzyılın ikinci yarısında yine aynı edebiyat dünyasında yaygınlık kazanmıştır. Fransız edebiyatında güçlü kalemlerin elinde temsil imkânı bulan mensur şiir, daha sonra diğer Batı edebiyatlarında çeşitli sanatkârların eser verdiği bir tür olmuştur. Türk edebiyatına XIX. yüzyılda başta Fransız edebiyatı olmak üzere Batı edebiyatlarından yapılan tercümeler yoluyla yenileşmenin ikinci nesli ile Ara Nesil döneminde giren mensur şiir, edebî dönemler içerisinde çeşitli kelime ve kelime gruplarıyla anılmış, Servet-i Fünûn ve II. Meşrutiyet dönemlerinde ilgiyle karşılanmış, gittikçe çok sayıda yazarın tecrübe ettiği edebî türlerden biri olmuştur. Cumhuriyet dönemi şair ve yazarlarının da zaman zaman denediği mensur şiir, bu dönem içerisinde Servet-i Fünûn ve II. Meşrutiyet yıllarında gördüğü ilgiyi pek bulamamış, güçlü kalem sahipleri tarafından sürdürülen ve temsil edilen bir edebî tür olmaktan gittikçe uzaklaşmıştır. Çeşitli sanatkârların kaleminde ara sıra parlasa da hikâye, roman ve şiirin yanında geniş bir alan bulamadan varlığını sürdüregelmiştir. Son yıllarda edebiyat araştırmacılarının ve akademik çevrelerin üzerinde durduğu mensur şiir, ortaya çıkışı, gelişim seyri, edebî türe ait karakteristik özellikleriyle ele alınmaya ve inceleme konusu yapılmaya başlanmıştır.

Türk Edebiyatı Tarihçiliğinde Mustafa Nihat Özön ve Metinlerle Muasır Türk Edebiyatı Tarihi

ÖZ Mustafa Nihat Özön, Metinlerle Muasır Türk Edebiyatı Tarihi adlı eseriyle Türk edebiyatı tarihi çalısmalarına önemli katkılarda bulunmustur. Bu eser, türleri esas alarak tasnif yapması, sahsiyetlere iliskin değerlendirmelerden sonra kaynakça bilgisi vermesi vb. yönleriyle kendisinden önceki ve sonraki Türk edebiyatı tarihi çalısmalarından farklılık gösterir. Yazar, türleri sırasıyla “nazım”, “tiyatro”, “roman”, “tarih”, “coğrafya ve seyahat”, “edebiyat tarihi ve tenkit”, “mektup ve hatırat”, “felsefe”, “hitabet ve gazetecilik” olmak üzere dokuz bölümde inceler. Her bölümün sonunda incelenen türe/türlere ait metin seçkileri bulunmaktadır. Mustafa Nihat Özön bu eserinde türlerdeki değisimi özlü biçimde değerlendirmekte, subjektif görüslerden kaçınmaktadır. Bu yazıda Mustafa Nihat Özön’ün edebiyat tarihiyle ilgili diğer çalısmalarından da yararlanılmakla birlikte ağırlıklı olarak Metinlerle Muasır Türk Edebiyatı Tarihi, adlı eserinin Türk edebiyatı tarihi çalısmalarına katkıları ve bu çalısmada yazarın nasıl bir yöntem izlediği üzerinde durulmustur. Anahtar Sözcükler: Edebiyat tarihi, edebî türler, tenkit, tasnif, yöntem, metin seçkisi. ABSTRACT Mustafa Nihat Ozon, Texts, Contemporary Turkish Literature Arts (Metinlerle Muasır Türk Edebiyatı Tarihi) devoted to the studies of the history of Turkish literature has made important contributions. These types of work to do on the basis of classification, assessment of personalities, etc. to give the bibliography information. aspects of the work of his predecessor, and later on Turkish literature vary. Author types, respectively, "verse", "theater", "novel", "date", "geography and travel," "literary history and criticism," the letters and memories "," philosophy "," public speaking and journalism "to 9 chapter examines. At the end of each chapter studied species, there are screenings of the text. Mustafa Nihat Özön concise way to assess the change in types of work, avoids the subjective opinions. İn this article on the Mustafa Nihat Özön’s history of literature, along with his other works are being utilized mainly in the Texts, Contemporary Turkish Literature Arts (Metinlerle Muasır Türk Edebiyatı Tarihi) work contributed to the history of Turkish literature and the author of this study focused on how a method is followed. Key Words: Literary history, literary genres, criticism, classification,