VAN DEPREMİ ÖRNEĞİNDE AFETLER SONRASI YAPILAN SOSYAL YARDIMLAR (original) (raw)

Bu çalışmanın amacı, afet sonrası ortaya çıkan hasarın giderilmesini ve afetzedelerin normal yaşantılarına dönmelerini sağlayacak yardımların incelenmesidir. Söz konusu yardımlar Van Depremi sonrasında yapılan yardımlar örneğinde ele alınmıştır. Van Depremi, Türkiye'de yaşanan en son büyük afet olması nedeniyle örnek olarak seçilmiştir. Afet sonrasında yapılan yardımlar incelenirken, Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'nın Van Depremi'ne yönelik verilerinden, deprem sonrası hazırlanan bazı raporlardan ve çeşitli gazetelerdeki haberlerden yararlanılmıştır. Gerek deprem sonrasında yapılan yardımlarda gerekse yapılan yardımlara dayanak oluşturan hukuki mevzuatta bir takım aksaklıklar olmasına rağmen, önceki afet deneyimlerine göre ciddi bir iyileşme sağlanmıştır. Ancak gelecekte yaşanabilecek muhtemel afetlere karşı hazırlıklı olmak adına, daha yapılacak çok şey vardır. Özellikle afet sonrasında yapılacak yardımların hukuki çerçevesi iyi belirlenerek, afet sonrası yapılan yardımlar anlık idari kararlara bırakılmamalıdır. Abstract: The aim of this study to examine relief eliminations of accidental damage that is caused by post-disaster and the adaptation activities to maket the victims to continue their normal lives. The reliefs are discussed within the example of the reliefs made to after the Van Earthquake. Van Earthquake was chosen as an example because of the fact that it is the most recent major disaster in Turkey. In the examination of the reliefs conducted after the Van Earthquaqe, Prime Minister Disaster and Emergency Management Presidency data, some reports prepared after the disaster, and several newspaper articles were used. Altough there are some shortcomings in both relief conducted after the eartquake and the legal legislations constituting a basis for these reliefs, there was a remarkable improvement in the relief studies as far as the previous examples are concerned. But in order to be prepared for the possible disasters in the future, there are many things to be done. Especially legal framework for post disaster reliefs should be well-determined and these relief activities should not be left instantaneous administrative decisions. Giriş Afetler; olağan yaşamı etkileyerek kesintiye uğratan, insanların fiziksel, sosyal, ekonomik ve psikolojik yönden zarara uğradıkları büyük olaylardır. Doğa olaylarının neden olduğu afetlerin yanı sıra, özellikle teknolojinin gelişmesine paralel olarak insanların neden olduğu afetlerin de meydana gelmeye başlaması ile birlikte, günümüzde daha fazla afet olayıyla karşı karşıya kalınmaktadır. Gerek yaşanan can kayıpları gerekse afetin getirdiği maddi kayıplar, afet sonrası dönemde insanlar kadar devletleri de zor durumda bırakmaktadır. Örneğin 1999 Marmara Depreminin neden olduğu kayıpların, sonrasında yaşanan ekonomik krizde büyük payı olduğu bilinen bir gerçektir. Afetlerin bu büyük etkisinin siyasal ve ekonomik boyutu yanında sosyal bir boyutu da bulunmaktadır. Bu nedenle devletler sosyal politikalarını belirlerken artık mutlaka afet riskini de göz önünde bulundurmalıdır.