Türkiye'de Özel Radyo ve Televizyonların Çıkışı ve Bu Konuda Devlet Tekelinin Kalkması/VEDAT DEMİR (original) (raw)
Related papers
Türkiye'de özel radyo ve televizyonların çıkışı ve bu konuda devlet tekelinin kalkması
Marmara İletişim Dergisi, 1994
Uzun süre basın dendiği zaman Türkiye’de akla öncelikle gazete ve dergilerin bulunduğu yazılı basın gelmiştir. Yapılan düzenlemeler gazete ve dergiler göz önüne alınarak hazırlanmıştır. Yakın zamana kadar radyo ve televizyon yayınları konusunda “devlet tekeli” dışında bir alternatif düşünülmemiştir. Bu da önce radyo, daha sonra ise televizyon üzerinde iktidarın baskılarından dolayı yapılan tartışmaların ülke gündeminde her zaman var olmasına neden olmuştur. 1990 sonrası dönemde ise ülkemizin gündeminde özel radyo ve televizyonlar önemli bir yer tutmaya başlamıştır. Özel radyo ve televizyonlar konusunda uzun süre çeşitli problemler yaşanış ve bu durum Türkiye’deki basınla ilgili düzenlemeleri yetersiz kılmıştır.
ÖZEL TELEVİZYON KANALLARININ TÜRK HABERCİLİĞİNE ETKİSİ
Selçuk İletişim, 2004
Televizyon haberciliği, görüntü ve sesi bir arada bulundurması nedeniyle hedef kitle üzerinde et-kili bir haberciliktir. Bu nedenle de televizyon kanalları haber konusunda sürekli yarış içerisinde-dir. Türkiye'de, 1968 yılında kurulan TRT, 1990 yılına kadar ilk ve tek televizyon kanalı durumun-dadır. TRT'nin bu tekeli, 1990 yılında Magic Box şirketinin Almanya'dan uydu kiralayarak Türki-ye'ye yayın yapmasıyla yıkılmıştır. O dönemde Türkiye'de bulunan yasa boşluğu nedeniyle Star 1 adıyla kurulan ilk özel televizyon kanalı, diğer girişimlere cesaret vermiştir. 1994 yılında özel te-levizyon yayınları yasal duruma gelmiştir. Özel televizyonların Türkiye'ye girmesiyle rating uğru-na yaptıkları yayın anlayışı, haberlerde de kendini göstermiştir. Bu kanalların habercilik anlayışı, TRT'nin benimsediği protokol haberciliğinden uzak, farklı haber değeri olan bir sistemdir. Bu çalışmada, özel televizyon kanallarının habercilik anlayışları incelenmiş, bir gün süreyle TRT, NTV ve SHOW TV'nin ana haber bültenlerinin içerik çözümlemesi yapılarak haber bültenlerinin nasıl değiştiği araştırılmıştır. Özel televizyon kanallarının Türk haberciliğine getirdiği olumlu ve olumsuz etkiler saptanmaya çalışılmıştır.
Medyada Ticarileşme Olgusu/VEDAT DEMİR
Medya demokrasinin ve loplum yatamlnln vazgegilmcz unsurudur. Bu araQlann toplumun bilgilcndirilmesi ve olaylardan haberdar edilmesi. kamuoyunun sdzciiliigiinii yaprnak. sallkL bir kamuoyunun olugturulmasrna katkrda bulunmak gibi dnemli gcirevleri vardtr. Kamuoyunun fikir, kanaat ve clestirilerinin ydneticilere ulagttnlmast. ydneticilerin mesajlarrnrn da kamuoyuna iletilmesi aglslndan demokrarjk sislemin saghkh i$lemesini saglayan kurumlarrndan biri olarak giiriilerl kitle iletiqim araglan, aynl zamanda iizerlerinde biiyuk bir sorumluluk da tagrmaktadrrlar. Medyadaki ticarilegme olgusu ise bu sorumluluEun gereklerinin yerine getirilmesinde dnemli sorunlar ortaya Qtkamaktadlr. Call$mada medya alanrnda ticarilesme siireci, nedenleri ve sorunlan ortaya konulmaya gah$rlml$tlr.
İstanbul Aydın Üniversitesi Radyo, Televizyon ve Sinema Bölümü İstanbul ÖZET 20.yüzyılın en popüler mecralarından biri olan radyo, 1920 yılından günümüze kadar gelişimini sürdürmüştür. Yüzyılın ilk yarısında daha çok kamusal hizmet anlayışı ile yayın yapan radyolar, mecrada yaşanan teknolojik gelişmeler ve mecraya giriş yapan özel sermaye ile endüstrileşme sürecini hızlandırmıştır. Özel sermayeli radyo işletmelerinin faaliyete geçirdiği radyo kanalları radyo pazarının çok seslileşmesine hizmet ederken, program çeşitliliğini de arttırmıştır. Bu çalışmanın amacı Türkiye'de özel sermayeli, ulusal yayın ağına sahip radyo kanallarının oluşturduğu radyo endüstrisinin güncel yapısı hakkında durum tespitinde bulunmaktır Bu kapsamda çalışmanın birinci bölümünde Türkiye'de 1927 yılında başlayan radyo yayıncılığının tarihsel evreleri ile ilgili kavramsal tarama yapılmış ve Türkiye'de radyo yayıncılığının özelleşmesine kadar geçen dönem ile ilgili araştırma yapılmıştır. İkinci bölümde 2013 yılı itibariyle faaliyette olan 32 ulusal ölçekli radyo kanalının yapısı ile ilgili sektör analizi yapılmış; Türkiye'de yayın yapan 32 özel sermayeli ulusal radyo kanalının yayın ağları, program içerikleri, istihdam yapıları ve sosyal medya ile olan ilişkileri incelenmiştir. Anahtar Sözcükler: Radyo, Radyo İşletmeciliği, Radyo Endüstrisi, Radyo Programcılığı, Sosyal Medya Private Radio Broadcasting in Turkey: A Study on the Structure for the National Private Capital Radio's ABSTRACT Radio which is one of the most popular mediums of the world has developed itself from 1920 till today. Radios which has been on air under public companies for years, have accelerated their industrial development with the private capital investors as the technologic developments appeared. The radios which were established by the private capital investor have created a polyphone in the industry and a variety on programming. The aim of this study is the detection of the Turkish private national radio industry's current structure. In the first part of this study there has been a historical conceptional analysis of radio broadcasting in Turkey from 1927 until the privatization of radio market. In the second part of the study there has been an analysis for the structure of the 32 national radio stations which are on air in 2013. For this there has been conducted a research for 32 private
ÇEVRE DUYARLILIĞI KAZANDIRMADA ÖZEL RADYO HABERLERİNİN ROLÜ
Egemen olan görüşlerden biri insanlık tarihinde iki büyük aşama olduğu yönündedir. Bunlardan biri, insanın göçebelikten kurtulup yerleşik düzene geçmesi ve bunun sonucunda da avcılıktan, tarıma ve hayvancılığa yönelmesi iken, diğeri topraktan kopularak teknik dünyanın yaratılması olmuştur. Tekno-lojik gelişmeler sonucunda yaşam koşulları giderek iyileşirken diğer taraftan da doğal yaşam dengesi değişmeye başlamıştır. Teknolojinin gelişmesi, doğanın sunduklarıyla doğrudan ilişkili olduğundan, gelişimin sürerli doğası gereği, doğada denetlenemeyen tahribatlar meydana gelmiştir. Ekolojik denge kontrol dışı bir şekilde bozulmaya başlamıştır. Henüz çevre sorunları, kendi yaşamını tehdit eder hale gelmemiş bireyler, çevresel sorunların varlığından ve boyutlarından medya yoluyla haberdar olabilirler. Ancak medya, toplumu çevre sorunları konusunda bilgilendirmekte midir? Bu soruya cevap bulma amacıyla hazırlanan bu çalışmada, günümüzde hala en güvenilir kabul edilen ve habercilik açısından en hızlı kitle iletişim araçlarından sayılan radyo temel alınarak radyo haberciliğinde, çevre sorunlarının ne oranda ve nasıl yansıtıldığı ortaya konmakta ve ilgili haberlerin insanlara çevre duyarlılığı kazandırmada ne şekilde yönlendirici olduğu tartışılmak-tadır. Bu çalışma kapsamında farklı niteliklerdeki 4 radyo istasyonunun 5 günlük haber bülten metin-lerindeki toplam 611 haberin her biri, konularına göre kategorize edilerek, çevre ile ilgili haberler içerik çözümlemesi yöntemiyle detaylandırılmıştır. Detaylandırma sürecinde hata payını en aza indirmek için haberler, yalnızca radyodan dinleme yöntemiyle değil, radyo kuruluşlarının haber birimlerinden elde edilen metinlerden de okunarak doğrulanmıştır. Ortaya çıkan sonuçta, çevre ile ilgili haberler sayısal ve oransal olarak vurgulanmakla birlikte, haberlerin niteliksel açıdan temsillerine de değinilmiştir. Çalışma sonucunda, çevre ile ilgili haberlerin, radyo haberciliği açısından önemsenmediği ortaya konmuştur. Abstract: Role of Radio News On Raising Environmental Awareness One of the dominant views is that there are two major stages in the history of humanity. While one of them is the breakaway of human from nomadism to sedentism and as a result tending towards to agriculture and husbandry from hunting, the other one is creation of technical world by breaking away from the earth. While on one hand life conditions are improving in consequence of technological advances, balance of natural life on the other hand has begun to change. Since the technological advances are related directly to the offerings of nature, by ongoing nature of the development, uncontrollable destructions have occurred in natural life. Ecological balance has begun to change in an uncontrolled manner. Individuals whose life is not under the threat of environmental issues can be informed about environmental problems, their extent and presence via media. However, do the media inform the society about environmental issues? In this study that is prepared to find an answer to this question how and to which extend the environmental issues are reflected in radio journalism is revealed and in what way the related news are guiding people towards gaining environmental awareness is discussed by basing on the radio, which is today still considered as the most trustable and as one of the fastest mass media instrument. Within the scope of this study, each one of total 611 news for 5 days newscast of 4 radio stations with different * Araştırma Görevlisi, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi, firattufan@gmail.com ** Öğretim Görevlisi, İstanbul Arel Üniversitesi İletişim Fakültesi, yeldaozkocak@arel.edu.tr
TÜRKİYE'DE REALİTE PROGRAMLAR VE TELE- KİMLİKLER: MEDYATİK TOPLUMSALLIK İNCELEMESİ
Television restructures social reality with its own form of representation. While some television content has an obvious fictional nature, it is seen that in some contents the line separating reality and fiction becomes obscure. In this context, the reality programs create an illusion in which real and fiction intertwine, claiming to produce fictionality through real persons and events. These formats, which overwhelmingly broadcast their generations, are one of the most common types of television practice practices. This study explains the deterministic relationship between media or tele-reality and reality programs through fictional sociality and identity production. Instead of just a comparison of reality-fiction, the concrete evidences of the fiction and identity fiction reflected on the screen are emphasized. Reality program aired in Turkey in the wire-mapping the life / work depicting, Survivor, Yemekteyiz, here is a sample of my style and Zuhal Topal format. The findings of the study show that the sociality of the reality program serves to spread the identity codes as a kind of reality