İNGİLİZCE DERS KİTAPLARINDA CİNSİYETÇİLİK (original) (raw)

Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3,34, 25-32, (2007Güz).

Dil kullanımının ideolojilerin iletildiği toplumsal bir süreç olduğu (Fairclough, 1998) görüşünden yola çıkan bu çalışma, Milli Eğitim Bakanlığı'nca yayınlanan ve 2006-2007 Eğitim--Öğretim yılından başlayarak devlet okullarında 6. sınıflarda okutulmakta olan İngilizce ders kitaplarında sunulan kadın ve erkek imgelerinin içerdiği cinsiyet ideolojilerini betimlemeyi amaçlamaktadır. Özellikle 6. sınıf kitabının seçilmesindeki temel neden, bu kitabın hedef kitlesini oluşturan ortalama 12 yaş grubu öğrencilerin, ülkemizde 13-15 yaş olarak belirlenen (Gençay, t.y.) ergenlik dönemi öncesi yaş grubuna denk gelmesidir. Bu dönem, çocuğun cinsiyet kavramlarını öğrendiği ve kategorize ettiği kritik bir dönemdir. Ayrıca, sözü edilen kitapların geniş bir öğrenci kitlesine dönük olması, bu çalışmayı tetikleyen önemli bir başka nedendir. Son olarak, batıda cinsiyet ideolojilerinin İngilizce ders kitapları yoluyla iletildiğini gösteren birçok çalışma yapılmış olmasına karşın, Türkiye'de bu alandaki çalışmalar oldukça kısıtlı kalmıştır. Çalışmada kullanılan ders kitabındaki sözel ve söz dışı ögeler, içerik analizi (Arslan,2000) ve söylem çözümlemesi (Searle,1969) yöntemleriyle incelenmiş; ayrıca, karşılıklı konuşmalar, kişilerarası güç ilişkileri (Çubukçu,2005a, 2005b) yönünden betimlenmiştir. Anahtar sözcükler: Toplumsal cinsiyet, Cinsiyet ideolojisi, Sözeylemler.