Aşk Mesnevilerinde Cinsellik Mazmunları (original) (raw)

Sevgi Soysal Yapıtlarında Kadınlık Durumları

Dil ve Edebiyat Araştırmaları, 2022

Öz 1960'lı yıllarda dünyada feminist hareket odağını toplumsal cinsiyet rollerine dayalı ayrımcılığa çevirmiş, kadının özgürlüğünü ve varoluşunu sınırlayan geleneksel cinsiyetçi bakış sorgulanmaya başlamıştır. Söz konusu meselenin Türk edebiyatında özellikle '68 kuşağı yazarlarının eserlerinde sorunsallaştırıldığı görülmektedir. 60'lı yıllarda yazmaya başlayıp önemli eserlerini 70'lerde ve sonrasında yayımlayan Tomris Uyar, Adalet Ağaoğlu, Sevim Burak, Füruzan ve Sevgi Soysal gibi yazarlar aracılığıyla kadının edebiyattaki temsili başka bir boyuta taşınmış, mesele toplumsal cinsiyet rollerine dayanan eşitsizlik ve erkek hegemonyasının belirleyici/baskın diline karşı güçlü bir tavır alış üzerinden tartışılmaya başlamıştır. Sevgi Soysal, kadın meselesi konusundaki duyarlılığı, öğretilmiş düşünüş ve davranış kalıplarına karşı sorgulayıcı, eleştirel, kimi zaman da başkaldıran tutumu ile öncü bir rol üstlenmiştir. Kadının, cinsiyet rollerinden sıyrılarak özgürlüğünü kazanma, varoluşunu kendi iradesi, arzuları, istekleri, yönelim ve tercihleriyle gerçekleştirme mücadelesi yazarın tüm yapıtlarında güçlü bir izlek olarak yer almaktadır. Bu çalışmada Sevgi Soysal'ın,

Hüsn Ü Aşk Mesnevi̇si̇nde Dramati̇k Aksi̇yonu Oluşturan Değerler Üzeri̇ne Bi̇r İnceleme

2010

Ilahi ask, konu olarak Klasik Turk edeb okca islenmistir. Tasavvufi tasavvurla kaleme alinan Husn u Ask mesnevisi de ilahi aski konu edinmistir. Bu ask, sonunda yeniden dogus olarak tecelli edecek olan bir gelisim ve donusumun urunudur. Husn u Ask mesnevisi, kendini bulma yoluna adim atan bireyin gelisim ve donusumunu ele alan nadide eserlerden biridir. Birey kendisini bulma yolunda cesitli merhalelerden gecmek zorundadir. Cokluk ve karmasadan siyrilip teklige ve duzene ulasma eserin cikis noktasidir. Vahdete ulasmak ve vuslata ermek yolunda cekilecek zahmetler ve atlatilan badirelerin hepsi bireysel gelisim icin onemli merhalelerdir. Dramatik aksiyonu olusturan degerler, tahkiyeye dayali eserlerin icerik duzleminin anlasilmasi icin onemlidir. Dramatik aksiyondaki entrika, ulku deger ve karsi deger zitliginda netlesir. Her iki degerin temsil edildigi kisi, kavram ve semboller aksiyonun onemli unsurlaridir. Husn u Ask mesnevisindeki kisi, kavram ve semboller, dramatik aksiyondaki gor...

Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Alev Alatlı Romanlarında Özne İktidar İlişkisi

Toplumsal alanda kimlik edinme ve bireyin kendini temsil etme noktasında cinsiyetin belirleyici rolü, toplumların kültürel yapılanmalarının sonucudur. Toplumların belirli tarihsel süreçlerinde cinsler için koyduğu, belirlediği kurallar bütününün kültürel bağlamdaki görünümü iktidar ilişkilerinden bağımsız değildir. Toplumsal cinsiyet oluşumunda iktidar ilişkilerinin rolü de her toplumun kendi kültürel dinamiklerine göre şekillenmektedir. Dolayısıyla toplumsal cinsiyet sisteminin oluşmasında ilişkiler düzleminin söylemsel yapısı her toplumun yargılarına göre dönüşmektedir. Türkiye"de toplumsal cinsiyet yapılanmasının iktidar odaklı mekanizmasının oluşumu da çoğunlukla çift yönlü olarak kurulmuştur. Hegemonik erkeklik inşası ve heteroseksüelliğin homoseksüelliği dışlaması sonucunda oluşan çoklu cinsel eğilim söz konusudur. Çalışmada Alev Alatlı romanlarındaki toplumsal cinsiyet yapılanmasının yaşamsal pratikteki karşılığı bu bağlamda ele alınacaktır. Hegemonik erkekliğin ve çoklu cinsel eğilimin ortaya çıkış süreci iktidar ilişkileri merkezinde ortaya konulacaktır.

Hüsn ü Aşk’ta Sembolik Anlatım

Hüsn ü Aşk’ta Sembolik Anlatım

Öz Tasavvufı- sembolik bir eser olan Hüsn ü Aşk, Şeyh Galib'in şiir dilini kullanmadaki üstün becerisi ve eserdeki anlam derinliğiyle edebiyat dünyamız içerisinde oldukça kıymetli bir yer edinmiştir. Bu kıymetin oluşmasında ona tefekküri bir boyut kazandıran tasavvufun ve bu boyutu ifade imkanı sunan sembolik dilin büyük bir önemi olduğu da muhakkaktır. Mistik bir tecrübenin anlatıldığı Hüsn ü Aşk, yoğun sembol kullanımıyla üç boyutlu bir resmi andınr. Üç boyutlu resmin derinliğinde yatan anlam gibi, Hüsn ü Aşk'ta da simge değerlerin gerisine gizlenen bir dünya vardır. Eserin ifade ettiği gerçekiere ulaşmak için sembollerin sonsuza uzanan atıf ve çağrışımlannı ortaya koymak gereklidir. Anahtar Kelimeler Şeyh Galib, Hüsn ü Aşk, tasavvuf, sembol

Nev’î Di̇vanı’nda Aşk Üzeri̇ne Teşbi̇hler

2017

Ask, tum zamanlarin en vazgecilmez temalarindan biri olarak varligini surdurmustur. Klasik Turk sirinde ask; hem mecazi, hem de ilahi boyutta en cok islenen temalardan biridir. Asirlar boyunca Divan sairleri kendi bakis acilarina gore aski tanimlamaya calismislardir. Şairler, aski tanimlarken cesitli tesbihler ve mecazlardan faydalanmislardir. Bu calismada, Nev’i Divâni’nda gecen ask ile ilgili beyitler tespit edildi. Bu beyitlerden hareketle sirasiyla Nev’i’de âsik-masuk iliskisi ve rakip anlayisi ele alindi. Daha sonra da ask ile ilgili tesbihler tespit edildi. Ask tesbihleri gruplandirilarak maddeler halinde verildi. Bu calismadan hareketle sairin uslubu, sanati, aska bakisi hakkinda bir degerlendirmeye sahip olunabilir.