Birinci Dünya Savaşı'nda İran Cephesi'ndeki Psikolojik Harp Faaliyetleri ( THE PSYCHOLOGICAL WARFARE OPERATIONS IN IRANIAN FRONT DURING FIRST WORLD WAR) (original) (raw)
Related papers
I. Dünya Savaşı Yıllarında Psikolojik Harp Vasıtası Olarak “Harb Mecmû’ası”
History Studies International Journal of History
Öz: I. Dünya Savaşı, tüm insanlığı etkisi altına alan çok kapsamlı bir harpler manzumesidir. Önceki dönem harplerin aksine, insanlık için çok yıkıcı sonuçları olan bu savaşta, silah sistemleri yanında bir nevi silah gibi etkili olan iletişim araçları yaygın olarak kullanılmıştır. Bunun, Osmanlı'daki en güzel uygulamalarından biri "Harp Mecmuası" adlı dergidir. I. Dünya Savaşı başında Osmanlı Devleti tarafsızlık politikası gütmüştür. Bu doğrultuda idare, basının orduya dair haber yapmasına sansür uygulamıştır. Osmanlı Devleti'nin savaşa dâhil olması ile birlikte İttihat ve Terakki yönetimi, Almanların psikolojik harpte etkin kullandığı "basını" psikolojik harp vasıtası olarak kullanmıştır. Bu kapsamda Osmanlı Devleti'nin idarecileri, I. Dünya Savaşı yıllarında "Harb Mecmû'ası" adlı dergiyi kamuoyu ile paylaşarak, basının sinerjik etkisinden yararlanma metodunu tatbik etmişlerdir. Harb Mecmû'ası adlı dergi; içerik olarak görselliğe öncelik vermiş, şiir ve makalelerle millî duyguları coşturmuş, cephe hattında görev yapan askerlerin mektupları ve onlara hitaben yazılanları yayımlayarak aktif bir metot uygulamıştır. Dergi, savaşın sona ermesinden önce resmî bir açıklama yapılmaksızın yayımlanmayı durdurmuştur.
Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi (HÜTAD), 2018
The War Journal (Harp Mecmuası), which first issue was published on November 1915, was one of the main propaganda tools of the Ottoman Empire during the World War I. The War Journal, considered as one of the most successful publication of the Empire in terms of its visual propaganda, was closed in June 1918, after publishing 27 issues. This study concentrates especially on the analysis of the Journal’s presentation of the news about the battles on the Hedjaz, Sinai and Palestine frontlines, where the Ottoman Empire lost the most of its territories. The analysis of those news shows, that instead of showing its enemy as a ‘monster’, the dominant discourse chosen by the Journal is mainly about the heroism and the virtues of the Ottoman soldiers.
Savaşta Propaganda: Harp Mecmuası Örneği
2023
Dünya savaş tarihinde "ilk topyekûn savaş" olarak adını yazdıran Birinci Dünya Savaşı, savaşın geniş bir coğrafyaya yayılmasının yanında, cephe gerisindeki faaliyetleriyle de dikkate değer bir tarihsel olay olarak karşımıza çıkmaktadır. Dolayısıyla bu savaş yalnız cephede sürmemiş cephe gerisinde de tüm yoğunluğuyla faaliyetini sürdürmüştür. Bu bağlamda "propaganda" olarak tanımlanan cephe ardı faaliyetler önem kazanmaktadır. Savaş propagandası olarak betimlenebilen ilk basılı üretimler bu dönemde ortaya çıkmıştır. Bu dönemde propaganda faaliyetleri devletlerin savaşa katılımlarının meşruiyetini sağlamak, güven ortamı oluşturmak hem savaşan askere hem de halka moral-motivasyon kazandırmak gibi çeşitli amaçlarla yürütülmüştür. Osmanlı İmparatorluğu'nun ileri gelen siyasi aktörleri, İttihat ve Terakki Cemiyeti mensupları, bu gibi amaçlarla savaş propagandasının en önemli örneği olan Harp Mecmuası'nı bu gibi gayelerle 1915 yılında faaliyete geçirmişlerdir. Mecmua toplamda 27 sayıdan mürekkeptir. Dönemin İttihat ve Terakki çizgisinde bulunan meşhur yazarların metin ve şiirlerinin yayımlandığı Harp Mecmuası, 27. sayısının-gecikmeli olarak-çıkarıldığı Haziran 1918'de yayın hayatını sonlandırmıştır. Şehitlere özel bir önem verilen mecmuanın genel muhtevasını Osmanlı askerinin kahramanlığı oluşturmaktadır.
Psikopolitik Boyutuyla İran Devrimi
Her devrimin gerçekleşmesinde ekonomik, dini, kültürel, siyasal, sosyal ve hatta psikolojik nedenler etkili olmaktadır. 1979 yılında gerçekleşen İran Devrimi de benzer nedenler üzerinden şekillenmiştir. Ancak İran Devrimi'ni konu alan çalışmalarda devrimin psikolojik temelleri üzerinde fazla durulmamıştır. Halbuki yaklaşık aynı dönemlerde gerçekleşen diğer devrimlere kıyasla İran Devrimi'nin farklı bir yöne sapmasındaki dini söyleminin ve eyleminin ardında çok önemli psikolojik faktörler bulunmaktadır. Bu arka plandan hareketle çalışma, 1979 Devrimi'nde İran toplumunun geçmişiyle ilintili psikolojik süreçlerin rol oynadığı iddiasındadır. Bu iddianın temellendirilebilmesi amacıyla da devrimin arka planını oluşturan ve devrim süresince İran toplumuna yön veren psikolojik etkenlere odaklanılmıştır. Çalışmada, devrimin ardındaki nedenlerin salt psikolojik etkenlere indirgenmesi yerine psikopolitik bakış açısıyla tekrar değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Konuya psikanalitik ekolün varsayımları üzerinden yaklaşılmış ve devrim yıllarında İran toplumundaki psikolojik süreçler Vamık Volkan'ın 'geniş gruplar ve liderler' yaklaşımı ile analiz edilmiştir. Ayrıca İran Devrimi'nin arka planındaki psikolojik etkenlerin açıklanabilmesi amacıyla bir psikolojik motivasyon piramidi geliştirilmiştir. Bu minvalde piramidin tabanından zirvesine doğru sırasıyla 'seçilmiş travmalar', 'mağduriyet/suçluluk psikolojisi', 'başkaldırı duygusu' ve 'liderlik' kavramları ile devrimin psikolojik motivasyonu irdelenmiştir. ----- Economic, religional, cultural, political, social and even psychological reasons are influential in the realization of every revolution. The Iranian Revolution, which took place in 1979, was shaped by similar reasons. However, the studies on the Iranian Revolution did not focus much on the pyschological foundations of the revolution. However, there are very important psychological factors behind the religious rhetoric and action of the Iranian Revolution in a different direction compared to other revolutions of the same period. From this background, this study claims that psychological processes related to history of Iran society played role in Iranian Revolution. In order to ground that claim, psychological factors which constitutes the background of revolution and guides Iran society throughout revolution are centered upon in this study. In the study, it was aimed to reevaluate the reasons behind the revolution with a psychopolitical point of view instead of merely reducing it to pyschological factors. Subject approached through the assumption of the psychoanalytic school and psychological processes in Iranian society were analyzed by Vamık Volkan’s 'large groups and leaders' approach in the years of revolution. Additionaly psychological motivation pyramid was developed in order to describe the psychological factors of process that led to the Iranian Revolution. In this manner, psychological motivation of the revolution in order from the base of the pyramid to the top ‘chosen traumas', 'psychology of victimization/guilt', 'disobedience feeling' and 'leader' notions was discussed.
I. DÜNYA SAVAŞI YILLARINDA PSİKOLOJİK HARP VASITASI OLARAK “HARB MECMÛ’ASI”
HİSTORY STUDIES, 2018
I. Dünya Savaşı, tüm insanlığı etkisi altına alan çok kapsamlı bir harpler manzumesidir. Önceki dönem harplerin aksine, insanlık için çok yıkıcı sonuçları olan bu savaşta, silah sistemleri yanında bir nevi silah gibi etkili olan iletişim araçları yaygın olarak kullanılmıştır. Bunun, Osmanlı’daki en güzel uygulamalarından biri “Harp Mecmuası” adlı dergidir. I. Dünya Savaşı başında Osmanlı Devleti tarafsızlık politikası gütmüştür. Bu doğrultuda idare, basının orduya dair haber yapmasına sansür uygulamıştır. Osmanlı Devleti’nin savaşa dâhil olması ile birlikte İttihat ve Terakki yönetimi, Almanların psikolojik harpte etkin kullandığı “basını” psikolojik harp vasıtası olarak kullanmıştır. Bu kapsamda Osmanlı Devleti’nin idarecileri, I. Dünya Savaşı yıllarında “Harb Mecmû’ası” adlı dergiyi kamuoyu ile paylaşarak, basının sinerjik etkisinden yararlanma metodunu tatbik etmişlerdir. Harb Mecmû’ası adlı dergi; içerik olarak görselliğe öncelik vermiş, şiir ve makalelerle millî duyguları coşturmuş, cephe hattında görev yapan askerlerin mektupları ve onlara hitaben yazılanları yayımlayarak aktif bir metot uygulamıştır. Dergi, savaşın sona ermesinden önce resmî bir açıklama yapılmaksızın yayımlanmayı durdurmuştur. World War I is a very comprehensive sense of wars that infects whole humanity. Contraryto previous period's wars, in this war which had very destructive consequences for humanity,communication tools which are effective like a kind of weapon have been widely used besides weapon systems. One of the most beautiful practices of this in the Ottoman Empire is the magazine "Harp Magazine". At the beginning of World War I, the Ottoman State was based on neutrality. In thisdirection, the administration had censored the press to make news about the army. With theinvolvement of the Ottoman State into the war, the Union and Progress Party used the "press" thatthe Germans used effectively in the psychological war as a means of psychological warfare. In thiscontext, the Ottoman administrators applied the method of utilizing the synergetic effect of the pressby sharing the magazine “Harb Mecmû'ası” with the public in the years of the First World War. Themagazine “Harb Mecmû'ası” has given priority to visuality as content and has applied an activemethod by publishing the letters of the soldiers who worked in the front line and the writingsaddressed to them, with the poetry and the articles fascinated by the national sentiments. Themagazine stopped publishing without an official explanation before the end of the war.
Osmanlı Devleti̇’ni̇n Bi̇ri̇nci̇ Dünya Harbi̇ Irak Cephesi̇’ndeki̇ Hava Harp Gücü Ve Faali̇yetleri̇
Istanbul University - DergiPark, 2021
Politik gruplar arasında belirli bir sürede ve yoğunlukta devam eden çatışma olarak tanımlanan savaş, XX. yüzyılın başında tayyarenin keşfi ile farklı bir boyut ve mahiyet kazanmıştır. Bu döneme kadar kara ve deniz unsurlarının karşı karşıya gelmesi ile tanımlanan bu süreç, hava gücünün katılımı ile çok boyutlu bir duruma evrilmiştir. Tayyarelerin savaş ortamında kullanımı ile harbe ait * Dr.