Alternatif Eğitim Dergisi: Alternatif Demokratik Okullar (original) (raw)

Alternatif Eğitim Dergisi - Alternatif Üniversite

Alternatif Üniversite, 2016

Türkiye, 15 Temmuz akşamı kanlı bir darbe girişimiyle sarsıldı. Çok sayıda insanın yaşamını yitirdiği, onlarcasının da yaralandığı bu darbe girişimi sırasında oluşan şiddet ortamı ve yaşanan çatışmalar; barış, demokrasi, insan hakları ve siyaset temelinde yeni bir dönemin kapısını araladı. Eğitim kurumu bu süreçte en çok etkilenen kurumlardan biri oldu. Darbe girişimi sonrası eğitim sisteminde çok büyük değişiklikler yapıldı. Ancak, bunlar daha çok hükümetin darbe karşısında kendini korumaya yönelik düzenlemelerdi. Türkiye eğitim sistemi eskisi gibi devam ediyor. Sorunlar yerli yerinde ve değişen bir şey yok. Çünkü yapılan düzenlemeler eğitimin içeriğinden çok biçimine ilişkindi. Düşük akademik başarı, eğitime erişim sorunu, okul dışında kalan kız çocukları, çocuk gelin meselesi, düşük nitelikli eğitim materyalleri, kalabalık derslikler, öğretmenlere yönelik tartışmalı performans sorunu, açığa alınan veya ihraç edilen öğretmenler, bazı şehirlerde eğitim-öğretimin aksaması, okul yöneticileriyle ilgili liyakat meselesi, mülakatla öğretmen alımında yaşanan sorunlar, tartışmalı seçimlik dersler gibi bir dolu sorun hala çözülmeyi bekliyor. Genelde sol kesimler ve eğitim üzerine düşünenler eski alışkanlıklarına devam ediyor: Eleştirmek. Oysa geleceği bugünden kurmak adına önerilerimizi şekillendirmek, kurumlaştırmak, yaygınlaştırmak gibi bir derdimiz olmalı. Bu nedenle bu sayıda üniversitelerdeki eğitime odaklandık ve alternatif üniversite modelleri için ipucu olabilecek yazılara yer verdik.

: Alternatif Eğitim Bahar 2018 Sayı 7: Nitelikli Okullar

Birçok ebeveynin çocularından beklentileri arasında iyi bir okul kazanarak iyi bir meslek sahibi olması düşüncesi bulunmaktadır. Fakat bu beklentinin en önemli kısmı hiç kuşkusuz nitelikli okullardan birini çocuğun kazanmasıdır. Adı-sanı, ünü, geleneği, başarıları, verdiği formasyonu, efsane kadroları, dil eğitimi iyi bilinen bu okulların bu kadar talep görmesinin ardında yatan dinamikler nelerdir? Alternatif Eğitim Dergisi bu sayıda tartışmaya konu olan “nitelikli okullar”ın başarısının ardındaki akademik ve öğretimsel (Fransızca deyimle scolaire) yönlerini ele aldı. Bu okulları diğerlerinden farklılaştıran (talep, tanınırlık, akademik başarı, uluslararası kabul vb.) özellikler arasında tarihsel geçmiş, kurumsal yapı, öğretmen kadrosu, materyal imkânı, okul mimarisi, yabancı dil, teknik donanım, bütçe vb bulunduğu ileri sürülebilir. Fakat bu “nitelikli okullar”ı diğerlerinden en çok farklılaştıran, altyapıya ait imkânların (bina, öğretmen kadrosu, bütçe, sosyal ilişkiler ağı vb.) yanı sıra, öğretim sürecinde uygulanan efsanevi sıkı disiplin olsa gerek. Dosyada yer alan yazılarda bu disiplinin, “sıkı çalış(tır)ma”nın dışında, işine önem verme, pozitif sonuç almak için kıyasıya bir mücadele etme, hayatta bir şeyleri değiştirmenin mümkün olduğu, toplumsal sorunlara duyarlı bir yaklaşımın eğitimi anlamlı kıldığını vazeden çeşitli boyutlar içerdiğini söylemek mümkün. Alternatif Eğitim Dergimizin bu sayısında nitelikli okulları tartışmaya ve anlaşılır kılmaya çalıştık.

Ortaokul Öğretmenlerinin Demokratik Tutumları İle Öğrencilerin Demokratik Değerlere Sahip Olma Düzeylerinin İncelenmesi

İnsanların demokratik bir çevrede hoşgörü içerisinde yaşaması için demokratik değerlerin ve demokratik tutumların o toplumda yer edinmiş olması gerekmektedir. Demokratik yaşam alışkanlıklarının bir toplumda yer edinmesi ise demokratik bir eğitim sistemiyle mümkündür. Demokratik değerlerin toplumlara kazandırılması amacı ise demokratik değerlere sahip, demokratik değerleri davranış haline getirmiş nitelikli öğretmenlerin vereceği eğitimi önemli hale getirmiştir. Bu araştırmanın öncelikli amacı ortaokul öğretmenlerinin demokratik tutumları ile öğrencilerin demokratik değerlere sahip olma düzeylerinin incelenmesidir. Bu araştırma tarama modelinde betimsel bir araştırmadır. Araştırmada verileri toplamak için “Attitude Research Laboratory” tarafından geliştirilen ve Gözütok (1995) tarafından dilimize çevrilen “Demokratik Tutum Ölçeği” ile ortaokul öğrencilerinin demokratik değerlere ne düzeyde sahip olduğunu belirlemek amacıyla 26 ifadeden oluşan İlğan, Karayiğit ve Çetin (2013) tarafından geliştirilen “Demokratik Değerler Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Adıyaman İli Kâhta İlçesi’ndeki 3 devlet ortaokulunun 8. sınıfında öğrenim gören 410 öğrenci ve bu okullarda görev yapan 100 öğretmenden oluşmaktadır. Verilerin analizinde frekans, yüzde, bağımsız gruplar t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırma sonunda öğretmenlerin demokratik tutumlarının cinsiyete, medeni duruma, kıdem ve görev yaptığı okul değişkenine göre farklılık göstermediği belirlenmiştir. Öğrencilerin demokratik değerlere sahip olma düzeyleri cinsiyete göre bazı alt boyutlarda kızlar lehine, öğrenim görülen okul bakımından ise bazı alt boyutlarda üst ve orta sosyo-ekonomik düzey lehine anlamlı düzeyde farklılık göstermektedir.

Alternatif Eğitim ve Toplumsal Değişim, Waldorf Okulları Örneği

17. yüzyılın sonlarından itibaren Avrupa’nın iç dinamikleri ve çevre şartlarıyla ortaya çıkan ‘modernizm’ ile toplumsal hayatın hemen her kesimi standardize ve senkronize edilmiş, merkezileştirilmiş, çalışma hayatı uzmanlaşma ve yoğunlaşma biçiminde düzenlemiştir. Bu ilkeler doğrultusunda, modern toplumun gereği ve sonucu olarak ortaya çıkan “modern eğitim” ve ‘okul’, toplumun kontrolü, dönüştürülmesi ve devletin ideoloji aktarım aracı olarak tasarlanmıştır. ‘Ana-akım eğitim’ olarak adlandırılabilecek sistemde, çoğunlukla tek-tip bireylerin yetiştirilmesi amaçlanmaktadır. Özellikle II. Dünya savaşı sonrasında bu okulların karşısında birey, demokrasi, farklılık, değer dünyası, çok kültürlülük, vb. kavramlarla, gündeme gelmeye başlayan ‘alternatif eğitim’ ve ‘okul’, çoğunlukla modern eğitimin herkes için belirlenmiş ilkelerine karşı, bireysel ve toplumsal farklılıkları ön plana alan, ihtiyaçlara göre eğitim vermeyi hedefleyen bir yaklaşımdır. Böylece eğitimle toplumsal değişme arasındaki korelasyonda farklılık ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda çalışmanın amacı alternatif eğitimin gelişimiyle ilgili temel ilkeleri ortaya koymak ve alanın en özgün ve yaygın kabul gören örneklerinden biri olan Waldorf Okulları’nı incelemektir. Çalışmada literatür tarama ve katılımcı gözlem tekniği kullanılmıştır.

Sınıf Öğretmeni Adaylarının Demokratik Tutumlarının İncelenmesi

2015

Bu calismanin temel amaci sinif ogretmeni adaylarinin demokratik tutumlarinin farkli degiskenler acisindan test edilmesidir. Arastirmada Kirikkale Universitesi Egitim Fakultesi Sinif Ogretmenligi Anabilim Dalinda ogrenim goren 157 ogretmen adayi orneklem grubuna alinmistir. Veri toplamak icin Gozutok tarafindan gelistirilen “Demokratik Tutum Olcegi” kullanilmistir. Olcekler araciligiyla elde edilen veriler, ortalama, standart sapma, t testi, tek yonlu varyans analizi kullanilarak analiz edilmis ve yorumlanmistir. Arastirma sonunda sinif ogretmeni adaylarinin demokratik tutum duzeylerinin cinsiyete, ogretim turune, mezun olunan lise turune, ebeveyn egitim durumu ile aile gelir duzeyi acisindan istatiksel olarak anlamli bir farkliligin olmadigi belirlenmistir

Okul Müdürlerinin Demokratik Tutumları

Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2018

Okulun siyasal işlevini etkili olarak yerine getirmesi, okulu yöneten müdürlerin demokratik tutumlarına bağlıdır. Bu araştırmanın amacı, öğretmen görüşlerine göre, okul müdürlerinin demokratik tutumlarını ortaya çıkarmaktır. Araştırmanın yöntemi nitel bir çalışma olup, veriler araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin çözümlenmesinde betimsel ve içerik analizi kullanılmıştır. Görüşmecilerin doldurmuş olduğu formlar önce numaralanmış ve sonra bunlar analize tabi tutulmuştur. Elde edilen kavramlardan kategorilere ve temalara ulaşılmaya çalışılmıştır. Araştırma bulgularına göre, öğretmenler demokratik tutum kavramını “eşitlik ve hakkaniyet” olarak değerlendirmişlerdir. Öğretmenlerin çoğunluğu okul müdürlerinin demokratik tutuma sahip olmadığı görüşündedirler. Okul müdürlerinde eksik gördükleri demokratik tutumlar, ayrımcılık yapma, yeniliklere açık olmama, başkalarının fikirlerini almama olarak sıralanm...

Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü Son Sınıf Öğrencilerinin Demokratik Eğitim Üzerine Görüşleri

Kastamonu Eğitim Dergisi, 2020

Bu çalışma, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği Bölümü son sınıf öğrencilerinin demokratik eğitimle ilgili görüşlerini saptamayı amaçlamaktadır. Çalışma 2017-2018 Eğitim-Öğretim yılı 1. dönem Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği bölümünde Çağdaş ve Demokratik Eğitim dersini alan gönüllü 23 öğrencinin görüşlerine dayanan nitel bir çalışmadır. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme formuyla yüz yüze görüşme yapılarak toplanmıştır. Bulgular, Tema 1. Demokrasinin tanımı: halk egemenliği (f=16); Tema 2. Demokrasi kavramları: özgür düşünceli insan: düşüncelerini rahat ve özgürce ifade edebilen insan (f=15); üretken birey: yeniliklere açık ve yenilik getiren birey (f=7); araştırmacı birey; sorgulayan (f=21); demokrat insan: farklı düşüncelere saygılı (f=12);Tema 4 Demokrasi eğitiminin amacı: Özgür düşünce ve yaşam hakkı (f=12); Tema 5. Demokrasi eğitiminin bireye kazanımları: İfade ve düşünce özgürlüğü (f=10);Tema 6 Demokrasi eğitimi ilkesinin önemsenme durumu önemsenmiyor (f=7);Tema 7. Okulların demokrasinin işlevleri yerine getirme durumu: Müfredat ve uygulamalardaki aksaklıklar nedeniyle yerine getirilemiyor(f=18);Tema 8. Okulların demokrasi işlevlerini yerine getirmesi için öneriler: Okullarda daha fazla tartışma ortamı yaratılmalı (f=13); öğretmenlerce özgür ortamlar yaratılmalı (f=10);Tema 9. Demokratik tutum ve davranışlar: Okul ve sınıf başkanlık seçimleri (f=6); Tema 10. Anti-demokratik tutum ve davranışlar: Öğrencilere şiddet uygulama (f=5) şeklindedir. Sonuç olarak, öğrencilerin demokrasi algıları ve demokratik eğitimle ilgili değerlendirmelerinden almış oldukları Çağdaş ve Demokratik Eğitim dersinden teorik olarak yararlandıkları, belli bir oranda bilgi sahibi oldukları ancak, okullardaki demokratik eğitim uygulamalarını yetersiz buldukları anlaşılmaktadır. Öğrencilerin demokratik tutum ve davranış kazanabilmesi için, okulların demokrasi kültürünün yaşanabileceği örgütlere dönüştürülmesi önerilir.

Eğitim Fakültesinde Görevli Akademisyenlerin Alternatif Eğitim/Okul Hakkındaki Görüşleri

Yuzunci Yil Universitesi Egitim Fakultesi Dergisi

The main objective of this research is determining the views of academics working at education faculties in Turkey on alternative education / schools. In accordance with this basic aim, in the 2017-2018 academic year, academics working at education faculties in universities located in Turkey were reached via e-mail and data were collected through semistructured interview forms designed on the topic named "Alternative Education / School". The participant group was composed of a total of 93 academics working at education faculties from 36 different universities in Turkey. In parallel with the aim of the study, the present research is qualitative and the collected data were analyzed through descriptive statistics. The findings suggested that alternative education/school was evaluated from different aspects, while some of the academics stated that they had no information about this subject, the others accepted that they had limited theoretical information on the subject. The views on alternative education/schools were categorized into three as positive, negative, and cautious. At the same time, the academics who think that alternative education/schools are not fitting to Turkey's culture and understanding of education, there are serious conflicts with the current school system; they stated that alternative education/schools would not be able to function properly. In addition, in the field of teacher training in education faculties, it can be positively welcomed to provide trainings towards "alternative education / schools" not only "theoretically" but also practically.

Demokratik Bir Okul Kültürü İçin Yeterlilikler Çerçevesi

Uşak Üniversitesi Sosyal …, 2010

Daha demokratik bir toplum olma yolunda, bireysel ve toplumsal boyutlarda demokrasi bilincini oluşturmak, demokrasiyi bir yaşam biçimine dönüştürmekle mümkündür. Bu açıdan demokratik değerleri benimsemiş, özgür, eleştirel düşünen ve problem çözme becerisine sahip; bunun yanında farklı kültürel bağlamlarda kültürel farklılıklara duyarlı bireyleri yetiştirmek, sosyal bir yaşama alanı olan okullarda demokrasi kültürünün, yaşam deneyimleri yoluyla bireylere aktarılmasıyla ve yaşanmasıyla sağlanabilir. Bu çalışmanın amacı, literatüre dayalı olarak demokratik okul kültürüyle ilgili kavramsal bir çerçeve oluşturmaktır. Bu amaçla demokratik okul kültüründe olması öngörülen yeterlilikler, okul yönetimi, öğretmen, veli, öğrenci ve öğretim süreci boyutlarında ele alınmıştır.