Podróżowanie bez mapy, czyli komu potrzebna jest teoria społeczna? (original) (raw)

Samodzielność osób o ograniczonej możliwości poruszania się w kontekście polityki dostępności średnich miast polskich na przykładzie Nysy

2019

Artykuł ma na celu zwrócenie uwagi na wyzwania stojące przed miastami, w szczególności przed miastami średnimi w Polsce, w zakresie zapewnienia możliwości samodzielnego funkcjonowania w przestrzeni miejskiej osób o ograniczonej możliwości poruszania się (ang. Person with Reduced Mobility – PRM). Postawiono następującą hipotezę badawczą: miasta średniej wielkości w Polsce nie zapewniają dostatecznej dostępności dla PRM gwarantującej samodzielność. W tym celu zbadano, na przykładzie jednego z miast średnich znajdującego się na liście miast zagrożonych wykluczeniem (zgodnie z raportem PAN), czy stosowane rozwiązania w przestrzeni miejskiej gwarantują jej oczekiwaną dostępność ‒ rozumianą jako mogącą zapewnić samodzielność w korzystaniu z przestrzeni (na przykładzie miejskiej infrastruktury transportowej). Wyniki tych obserwacji zestawiono z wynikami badań dotyczących jakości życia, opierając się na wskaźnikach Normy PN-ISO 37120 Zrównoważony rozwój społeczny ‒ Wskaźniki usług miejskich...

Turystyka kulinarna – podejścia ‘geograficzne’ i ‘niegeograficzne’

2016

Kwestie związane z zywnością są jedną z najwazniejszych cześci skladowych turystyki, a jedzenie i picie są waznymi elementami zachowan i doświadczen turystycznych. W ostatnich latach turystyka kulinarna (gastronomiczna, czy turystyka jedzenia) stala sie przedmiotem badan wielu dyscyplin naukowych. Jedną z nich jest geografia, poniewaz turystyka kulinarna – jak i inne rodzaje turystyki – jest zjawiskiem przestrzennym, a wiec mieszczącym sie w sferze zainteresowan geografii. Ale turystyka kulinarna jest przedmiotem badan rowniez innych dyscyplin wiedzy. Zwlaszcza antropologii kulturowej, socjologii, ekonomii, nauk o zarządzaniu, a takze nauk o zywności i zywieniu itp. W związku z tym w odniesieniu do turystyki kulinarnej mozna spotkac sie z dwoma podejściami badawczymi – ‘geograficznym’ i ‘niegeograficznym’. Prezentowany artykul ukazuje wystepujące miedzy tymi dwoma ujeciami podobienstwa i roznice.

O poszerzenie podejścia do partycypacji społecznej w kształtowaniu przestrzeni

Urban Development Issues, 2020

Abstrakt W ujęciach teoretycznych partycypacji społecznej w planowaniu i kształ-towaniu przestrzeni po inicjującej je koncepcji „drabiny partycypacji” S.R. Arnstein (1968) zapanował zastój. Przykładowo problematyka ta w ogóle nie pojawia się w podręcznikach socjologii miasta i przestrzeni. Jest tak mimo „nadprodukcji” narzędzi i metod partycypacji w praktyce zarządzania publicznego, w tym w planowaniu przestrzennym. Artykuł próbuje nadrobić ten brak. Proponuje istotne dla ujęć teoretycznych: 1) pełniejsze zdefiniowanie partycypacji społecznej; 2) inne niż u S.R. Arnstein (1968) klasyfikacje typów partycypacji; 3) przykłady nowych, innowacyjnych w kształtowaniu przestrzeni narzędzi i metod partycypacji społecznej. Szczupłe objętościowo ramy artykułu każą raczej sygnalizować niż rozwijać problemy.

Epistemokracja: iluzje społeczeństwa wiedzy

Forum Oświatowe, 2008

Platon w trzeciej księdze Praw wymienia siedem podstaw (mandatów) do sprawowania władzy (Platon 1997, s. 88-128). I mimo, że dzieło Platona jest już znacznie oddalone od naszej współczesnej idei społeczeństwa sieciowego oraz globalnych problemów świata powszechnego ryzyka, warto się być może przyjrzeć, jak ów klasyk owe mandaty rozdziela i uzasadnia. Mimo bowiem, że przypomina się nam często, że żyjemy w epoce techniki, epoce schyłku państw narodowych, rozrastającego się globalnego rynku, który nie ma nic wspólnego z cudem greckich miast-światem małych osad, w których wynaleziono demokrację, a zatem pomimo tego, że mówi się nam, iż demokracja jest czymś z przeszłości, niczym atawizm, z którego należy się wyzwolić, to jednak w celu krytyki demokracji współczesnej najczęściej powołujemy się na argumenty wypracowane przed dwoma tysiącami lat, głównie przez Platona. Demokracja zatem traktowana jest zarówno jako forma odpowiednia tylko i zaledwie dla społeczeństwa, którego już nie ma, ale zarazem społeczeństwo, dla którego była ona odpowiednia i którego dziś nie sposób doświadczyć, posiada te same cechy, co nasze społeczeństwo masowej konsumpcji i ogólnoświatowej komunikacji. Radykalna różnica ulega tu powiązaniu z oczywistym podobieństwem. Jakie zatem mandaty do rządzenia wymienia Platon? Otóż zdaniem Platona w sposób naturalny rządzą ci, którzy są urodzeni wcześniej lub wyżej. Taka jest władza rodziców nad dziećmi, starych nad młodymi, panów nad niewolnikami