Döviz Kuru ve Ekonomik Büyüme İlişkisi (original) (raw)

2009, Döviz Kuru ve Ekonomik Büyüme İlişkisi

Bu çalışma Türkiye için reel döviz kuru ve büyüme arasındaki ilişkiyi üç aylık 1989:Q1-2005:Q2 verileri kullanarak araştırmaktadır. Kullanılan değişkenler Reel döviz kurunu tanımlayan Reel Efektif Döviz Kuru, büyüme verisi olarak GSYH, fiyatlar gelen seviyesini gösteren ÜFE, Türkiye’nin dışsatım ve dışalımını temsilen Dışsatım ve Dışalım miktarlarıdır. Yapılan incelemede iki model kullanıldı. Çekirdek model olarak adlandırılan modelde RDK, ÜFE, GSYH yer almakta, genişletilmiş modelde ise bu değişkenlere dışsatım ve dışalım eklenmektedir. Serilerin durağanlıkları DF, PP, KPSS, Ng-Perron testleri kullanılarak incelenmiş ve birinci dereceden bütünlenen oldukları sonucuna varılmıştır. Birim kök incelemesi ve daha sonraki aşamalarda logaritmik ve mevsimsel düzeltilmiş serilerle çalışıldı. Görgül uygulamaya, arasında ilişki araştırılan RDK ve GSYH değişkenleri için iki değişkenli veri analizi ile başlandı. RDK ve GSYH serilerinin çapraz korelasyon değerleri incelenilen tüm dönem ve 1989:Q1- 2001:Q3 alt grubu için hesaplandı. ki degiskenli analiz asamasında yapılan Granger Nedensellik Testi sonucu RDK’in GSYH 'nin granger nedeni oldugu sonucuna varıldı. Johansen Esbütünlesme Testi uygulanarak yapılan uzun dönemli ilişki araştırmasında tek eşbütünlesen vektör olduğu bulundu ve iki VHD Modeli kuruldu. Kurulan VHD modelleri kullanılarak Etki-Tepki Fonksiyonları ve Varyans Ayrıştırması analizleri uygulandı. Bu analizler sonucunda RDK artısının GSYH üzerinde kısa dönemde arttırıcı etkisi olduğu, fakat uzun dönemde bu etkinin azaltıcı olduğu saptandı. Ayrıca RDK’nın GSYH’deki değiskenliği açıklama gücünün iki yıllık bir süre sonunda %16 ya ulaştığı ve bu değerin kalıcı olarak devam ettiği sonucu saptanmıştır. This paper assesses the relationship with real exchange rate and growth using quarterly data of 1989: Q1-2005: Q2. Integration level of the variables are investigated using with DF, PP, KPSS, Ng-Perron Tests and according to the test results, it is decided that all series are first order integrated. Using Johansen Cointegration Test this paper finds evidence that one cointegration vector based on two groups of variables." döviz kuru TCMB, merkez bankası döviz , dickey fuller test , ekonomik büyüme oranları, ekonomik büyüme nedir , Türkiye ekonomik büyüme , definition economic growth , growth and development Hitit Üniversitesi İİİBF İktisat Bölümü