Aile İşletmeleri, Kurumsallaşma Ve Nepotizm (original) (raw)

Nepotizm'in Çalışanlar Üzerine Etkileri: Aile İşletmelerine Yönelik Bir Saha Araştırması

AİBÜ-İİBF Ekonomik ve Sosyal …, 2010

Family firms have an important place at economy. When viewed from this aspect, these firms should be carefully analyzed and their problems should be solved. One of the important problems that the family businesses have is nepotism. The aim of this study is analyzing the effect of practicing nepotism at family businesses on the staffs who are not a family member. Data was gathered by questionnaire method. The research is carried on 130 administrators and workers who work at family firms operating in Trabzon and are not family members.

Görünürde Kurumsallık: Aile İşletmeleri Örneği

Bu çalışmanın amacı, Türkiye'deki aile işletmelerinin kurumsallık düzeylerini belirlemektir. Bu amaçla, ilgili yazın incelenerek dünyada kurumsallaşma ve aile işletmeleri yazınında sıkça geçen, daha önce yapılmış araştırmalarda kullanılmış olan 18 kurumsallık belirteci belirlenmiştir. Özgün bir soru formu ile toplanan yanıtların değerlendirilmesi ile Türkiye'de faaliyet gösteren aile işletmelerinin "kurumsallık düzeyleri" saptanmaya çalışılmıştır. Bu çerçevede, kurumsal olmayan işletmelerin bir kısmını temsil etmek üzere "görünürde kurumsallık" adını verdiğimiz bir kavram geliştirilmiş, tanımlamalar yapılmış, bu şekilde hem ilgili yazına katkıda bulunulması hem de "görünürde kurumsal" işletme sınıfına giren aile işletmelerinde bir farkındalık yaratılması hedeflenmiştir.

Aile İşletmelerinde Kurumsallaşma ve Kurumsallaşma Süreci

AİLE İŞLETMELERİNDE KURUMSALLAŞMA VE AİLE ANAYASASI, 2021

Kurumsal yönetim ve kurumsallaşma birbirleri ile ilişkili iki kavramdır. Yönetimde sistem yaklaşımı işletmelerin yönetim felsefesi için öne çıkan bir yaklaşımdır. Sistem, birbirlerine bağlı olan alt sistemlerden oluşan, çalışma yöntemlerine göre belirli bir sınırı ve diğer sistemlerden ayırt edici özellikleri olan örgütlü ve bölünmez bir bütündür. Sistem yaklaşımı da her işletmeyi alt sistemlerde oluşan bir bütün olarak ele alır. Kurumsallaşma, sistemi oluşturan tüm alt sistemlerin ve parçaların iş tanımlarının yapılması, yetki ve sorumlulukların belirlenmesi, hedef, amaç ve stratejilerinin doğru bir şekilde tespit edilmesi, örgüt yapısının ve kurum içi düzenlemelerin bunlara göre yapılması gibi konuları kapsar. İşletmeler önce kurumsallaşırlar, daha sonra ise kurumsal yönetim anlayışına geçerler. Çünkü kurumsal yönetim daha çok firma değeri ve sahiplik yapısı ile ilgili bir kavramdır.

Aile İşletmeleri Yönetimi ve Kurumsallaşma

2012

"Aile işletmelerinin ülke ekonomileri için son derece önemli bir yere sahip olduğu herkes tarafından kabul edilen bir gerçektir (Meşe, 2005). Dünyadaki işletmelerin %65-80’ini, ülkemizdeki işletmelerin ise %95 gibi büyük bir kısmı aile işletmesi olduğu görülmektedir. Aile işletmeleri faaliyette bulundukları ülkelerin sosyo-ekonomik yapılarının gelişmesinde üstlendikleri rolü ve ekonomideki payı düşünüldüğünde bu işletmelerin dikkatle incelenmesi, sorunlarının ortadan kaldırılması ve faaliyetlerini etkin ve verimli bir şekilde sürdürülmesinin ne kadar önemli olduğu gerçeği ortaya çıkar (Büte, 2008). Farklı türlerdeki aile işletmelerinin varlığı nedeniyle aile işletmesi tanımı yapabilmek güçtür. Aile işletmeleri ailenin işletme içinde yer alış derecesine bağlı olarak geniş bir yelpazede yer alır. Bir yanda ailenin işletmenin içinde olduğu sahiplik ve yöneticiliğin birlikte yürütüldüğü aile işletmeleri, diğer yandan ailenin işin içinde çok az yer alarak sadece stratejik yönünü kontrol ettiği aile işletmeleri görülmektedir (Erdoğmuş, 2007). Öncelikle “hangi şirketler aile şirketleridir?” sorusunun cevaplanması gerekir. Aile şirketi; ailenin geçimini sağlamak ve mirasın dağılmasını önlemek amacıyla kurulan, ailenin üyesi olan kişi tarafından yönetilen, yönetim kademelerinin önemli bir bölümü aile üyelerince doldurulan, kararların alınmasında büyük ölçüde aile üyelerinin etkili olduğu ve aileden en az iki jenerasyonun kurumda istihdam edildiği bir şirket türüdür (Karpuzoğlu, 2002). Kırım (2001) ise aile şirketini, “Tek bir ailenin çoğunluk oyuna sahip olduğu tüzel şirket veya diğer ortaklıklar, ya da tek bir ailenin, şirketin stratejik kararlarında ve özellikle genel müdürün seçiminde etkili olduğu yapılardır” şeklinde tanımlamıştır."

Aile İşletmelerinde Kurumsallaşmanın Çatışma Sürecine Etkisi: Bir Vaka İncelemesi

3. Aile İşletmeleri Kongresi, 2008

Çatısma isletme içinde her an olusabilir. Önemli olan onu tehlike olarak algılamak yerine saglıklı bir sekilde çözebilmektir. Bu çalısmada aile isletmelerinde çatısmaya neden olan unsurlar ve çatısma çözümünde kullanılan yöntemler arastırılmıstır. Bu baglamda örnek olarak seçilen iki isletmeden elde edilen veriler göre, rol belirsizligi, yetersiz iletisim, koruyucu ve kural koyucu ebeveyn tarzının isletmeye yansıması, aile ve isi birbirine karıstırma ve farklı bakıs açıları çatısmaya sebep olan faktörler olarak karsımıza çıkmaktadır. Yine arastırma sonucuna göre çatısmaların çözümünde etkili iletisim, rolleri belirleme, is ve aileyi birbirinden ayırma, etkili planlama, ödül sistemi ve kurumsallasmayı gerçeklestirme yöntemleri kullanılmaktadır. Bu kapsamda arastırma sonucunda elde edilen bulgular ısıgında olusturulan ve çatısma çözümünde bir alternatif olabilecegi düsünülen kurumsallasmanın çatısma sürecine etkisi ile ilgili bir modele yer verilmistir.

Turizm Sektöründe Faaliyet Gösteren Aile İşletmelerinde Yaşanan Kurumsallaşma Sorunları: İstanbul’da Bir Araştırma

Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de ekonomik hayatın vazgeçilmez temel unsurlarından biri olan aile işletmeleri, genel olarak dünya ekonomisi içindeki payları itibariyle önemli bir yer tutmakta ve ülkemizde de yerli sermayeli işletmelerin yaklaşık %90’nı oluşturmaktadır. Aile işletmelerinin yaşam sürelerine bakıldığında; önemli bir bölümünün kısa süre ekonomik hayatta yer aldıkları ve daha sonra değişik sebeplerden dolayı ekonomik hayattan çekilmek zorunda kaldıkları görülmektedir. Bu sebeplerin başında gelen yeterince kurumsallaşamama sorunu, gerek ülkemiz gerekse diğer ülkelerdeki işletmeler açısından ele alındığında, kurumsallaşmaktaki sıkıntıları benzer nedenlere dayandırılabilmek mümkündür. Bu çalışmanın amacı; değişik nedenlerle ekonomik hayattan çekilmek zorunda kalan aile işletmelerinin, turizm sektöründe karşılaştıkları zorlukları tespit etmek ve bu zorlukların başında gelen kurumsallaşmadaki yetersizliklerine karşın çözüm önerileri sunmaktır. Bu yönde, bildiride TUROB (Türkiye Otelciler Birliği) üyeleri esas alınarak, keşifsel araştırma modeli ve tesadüfî örnekleme yöntemiyle, 50 işletme üzerinde gerçekleştirilen bir araştırmanın sonuçları sunulmaya çalışılmıştır. Araştırmanın genel amacına uygun olarak, özelde de İstanbul’da turizm sektöründe faaliyet gösteren aile işletmelerinde kurumsallaşma ile ilgili sorunlar saptamaya çalışmak ve yaşanan sorunlara ilişkin bir takım çözüm önerileri getirmektir. Araştırma kapsamında İstanbul merkezli bir anket uygulaması gerçekleştirilmiş, elde edilen veriler çeşitli istatistiki yöntemlerle değerlendirilmiş ve elde edilen sonuçlar tablolar yardımıyla sunulmuş ve sonuçta turizm sektöründeki aile işletmelerinde kurumsallaşma sorunu konusunda çözüm önerilerine yer verilmiş ve sorunların tespitine dayanak oluşturulmaya çalışılmıştır. Araştırma sonucunda genel olarak İstanbul’daki katılımcıların kurumsallaşmaya önem verme eğiliminde olduğu, kurumsallaşma kriterlerinin büyük bir kısmı açısından aralarında bir fark olmadığı tespit edilmiştir. Anahtar sözcükler: Aile işletmesi, kurumsallaşma süreci, turizm, İstanbul.

Aile İşletmelerinin Kurumsallaşma Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Karşılaştırmalı Bir Araştırma

Selcuk Universitesi Sosyal Bilimler …

İşletmelerin rekabetin çok şiddetli olduğu pazarlarda varlıklarını sürdürebilmeleri, pazarın isteklerini ve beklentilerini karşılayabilme yetenekleri ile yakından ilgilidir. Artık işletmeler aktif bir organizasyon oluşturarak örgütsel değişimi ve gelişimi hızla gerçekleştirir hale gelmek zorundadırlar. Ülkemizdeki işletmelerin %95 gibi büyük bir çoğunluğu aile şirketlerinden oluşmaktadır. Aile işletmelerinin bu değişim ve gelişime dâhil olabilmeleri hem yerel hem de küresel pazarlarda varlıklarını diğer kuşaklara devredebilmeleri için kurumsallaşma bir çıkış yolu olarak görülmektedir. Bu araştırmada aile işletmelerinin kurumsallaşma düzeyinin belirlenmesi, aile işletmelerinin kurumsallaşma düzeyinin aile işletmesi olmayanlara göre ve işletmelerin faaliyet sürelerine göre farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca kurumsallaşma göstergeleri açısından aile işletmeleri ile aile işletmesi olmayan işletmelerin farklılaşmasının belirlenmesi çalışmanın ikinci amacını oluşturmaktadır. Bu amaç doğrultusunda Ankara'da 78 işletmeye anket uygulaması yapılmıştır. Bağımsız örneklem t testi kullanılarak oluşturulan hipotezler test edilmiştir. Sonuç olarak aile işletmelerinin kurumsallaşma düzeyleri ile aile işletmesi olmayanlar arasında farklılıkların bulunduğu tespit edilmiştir.

Aile Şirketlerinde Yönetim ve Kurumsallaşma

MÜSİAD Yayınları, 2003

Tüm dünyada aile flirketleri, say›sal olarak çok büyük önem arz etmektedirler. Dünyan›n hemen hemen her ülkesinde, ekonomik faaliyetlerin en büyük k›sm›n› Aile fiirketleri gerçeklefltirmektedir. Buna ra¤men, e¤er kurumsallaflmay› baflaramazlarsa, maalesef ömürleri uzun olamamaktad›r. Aile flirketleri, yaflanan ekonomik krizlerden çok fazla etkilenmeden faaliyetlerini devam ettirebilirken, aile içi sorunlar sebebiyle varl›klar›n› uzun süre devam ettirememektedirler.

Aile İşletmelerinde Kurumsallaşmanın Önemi ve Kurumsallaşma Sürecinde Stratejik Yönetimin Rolü

BUCAK İŞLETME FAKÜLTESİ DERGİSİ, 2021

KüreselleĢme ve beraberinde getirdiği rekabetçi ortam aile iĢletmelerinin sürdürülebilirliğini tehlikeye sokma potansiyeline sahiptir. KurumsallaĢma ve stratejik yönetim ise aile iĢletmeleri için bu tehlikelerle baĢ edebilme sürecinde etkin araçlar olabilmektedir. Bu çalıĢmanın amacı stratejik yönetimin kurumsallaĢma sürecindeki rolü ve etkisinin aile iĢletmeleri bazında incelenmesidir. AraĢtırma sonucunda aile iĢletmelerinde kurumsallaĢmanın sağlanmasının stratejik yönetim ilkeleri ile daha mümkün olduğu sonucuna varılmıĢtır. Ayrıca, rekabette avantaj sağlayabilecek stratejik iĢ birliklerinin iĢletmeler için faydalı olduğu; iĢletmenin stratejik plânının performans farklılıkları prosedürünü de içermesi gerekliliği ve de iĢletme stratejisinin belirlenmesini takiben ilgili plân ve bütçeler yapılmasının kurumsallaĢma politikalarına uygunluğu tespit edilmiĢtir.