Two new Milestones from Tios -Tieion in the Karadeniz Ereğli Museum, Philia. International Journal of Ancient Mediterranean Studies 2 (2016), 83-91 (original) (raw)

2016, Philia. International Journal of Ancient Mediterranean Studies

Karadeniz Ereğli Müzesi’nden Doğu Bithynia’daki Tios Kentine Ait İki Yeni Miltaşı Doğu Bithynia ile Batı Paphlagonia coğrafi bölgelerinin arasındaki geçiş güzergâhının kıyı kentlerinden olan Tios antik kenti, bugün Türkiye’nin Batı Karadeniz Bölgesi’ndeki Zonguldak İli’ne bağlı Çaycuma İlçesi’nin sınırlarındaki Filyos Beldesi’nde konumlanır. Kent, Roma İmparatorluk Dönemi’ndeki Pontus et Bithynia Eyaleti’nin yol ağı üzerindedir. Kuzeydoğuda Amastris’e, iç bölgede ise güneyde Krateia-Flaviopolis ve güneybatıda Klaudiopolis kentlerine uzanan Roma yollarının kalıntıları bugün bazı noktalarda kısmen görülebilmektedir. Kente ait olup bu yol güzergâhlarının belli noktalarına yerleştirilmiş Roma miltaşlarından bazıları ise günümüze kadar ulaşmayı başarmış ve kayda geçmiştir. Makalede 2009–2010 yıllarında Tios kent merkezinin güneyindeki, Gökçebey İlçesi’nin, Bakacakkadı ve Üçburgu mevkilerinde, Filyos Nehri’nin kıyısında bulunmuş ve Karadeniz Ereğli Müzesi’ne taşınmış ve Tios kentinin güneyine uzanan yola ait olan iki yeni miltaşı tanıtılmaktadır. Miltaşlarından ilki Septimius Severus (Caracalla ve Geta) Dönemi’nde eyalet valiliği yapan Quintus Tineius Sacerdos tarafından diktirilmiştir ve Latince-Hellence olmak üzere çiftdillidir. Miltaşı ve yazıtı kepçe darbelerinden kısmen zarar görmüştür ve şu anda üç büyük ve birkaç küçük parçaya dağılmış halde Müze deposunda korunmaktadır. Latince yazılmış ikinci miltaşı ise Caracalla Dönemi’ne aittir. Krateia-Flaviopolis veya Klaudiopolis’e uzanan yola ait olan her iki miltaşının yazıtlarının çevirileri sırasıyla şöyledir: 1. «Arap Fatihi, Adiabene Fatihi, Büyük Parth Fatihi, en yüce rahip, altıncı kez tribunus yetkisine haiz, onbirinci kez imparator, ikinci kez consul, vatanın babası, proconsul olan İmparator Caesar Lucius Septimius Severus Pius Pertinax Augustus; ikinci kez tribunus yetkisine haiz İmparator Caesar Marcus Aurelius Antoninus Augustus ve Publius Septimius Geta Caesar, Augustus’ların eyaletteki praetor mertebesinde temsilcisi Quintus Tineius Sacerdos aracılığıyla (yolu) onarttılar. (22. ? Mil).» 2. «İmparator Caesar Marcus Aurelius Antoninus, dindar, Augustus, Büyük Parth Fatihi, Büyük Britannia Fatihi, Büyük Germania Fatihi. Tios’tan (kent) sınırlarına doğru 22. mil.»