Ariane Mnouchkine meets the Athenian audience (Athens, 19 June 2011) (original) (raw)

Ο κοινωνικός κόσμος των πορνείων του Λάκκου και η ποιητική της μαγκιάς Ηράκλειο, 1900-1940 : αστικός χώρος και πολιτισμική διαφοροποίηση [The social world of the brothels of Lakkos and the poetics of maghia (Heraklion 1900-1940). Urban space and cultural differentiation]

Διδακτορική Διατριβή [Doctaral thesis], Πάντειο Πανεπιστήμιο , 1997

his thesis is concerned the social construction and culture of special social pockets that clustered on the urban fringe around activities of prostitution and leisure in the first half of the 20th century. This area of study is explored from the perspective of interpretive sociology and cultural anthropology based on the ethnographic example of the Lakkos, a space of differentiated social organization associated with a value system and codes of behaviour that deviate from the conventional norms of respectable society. The study explores scattered traces of urban popular culture and presents a local version of the rebetiko in a city for which are no reports of the existence of such subcultural formations. The social world of Lakkos is constituted in a particular socio-historical context, in a time when Heraklion is changing, its social organisation is transforming and the patterns of cultural behaviour and social relations are changing. The factual material on which the interpretive schemes of the study are structured comes from field research in Heraklion, Crete from March 1993 to June 1995 and consists of biographies (life stories of elderly people who were involved in the activities of the pit in the past), ethnographic observations, historiographic material, unedited texts from newspapers and magazines of the time and information from archival sources. The analysis focuses on biographical discourse and the way subjects negotiate their social conditions of existence. The biographical flashbacks, memories of subjects imbued with present purposes, are analyzed as narrative practises that constitute a social poetics for the world of Lakkos. Within the historiographical axis, unedited written sources are analyzed, the attitudes of the state apparatus and scholarly judgements on the idiosyncratic social pocket are investigated and an attempt is made to reconstruct the temporal transformation of the city in a period of rapid changes (the constructions Autonomous Crete State, the arrival of Asia Minor refuges, etc.). Περίληψη στα Ελληνικά Η διατριβή αυτή αφορά την κοινωνική συγκρότηση και το πολιτισμικό περιεχόμενο ιδιαίτερων κοινωνικών νησίδων που συστήνονται στις παρυφές της πόλης γύρω από δραστηριότητες αγοραίου έρωτα και πρακτικών ελεύθερου χρόνου στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα. Αυτό το πεδίο μελέτης, διερευνάται από την σκοπιά της ερμηνευτικής κοινωνιολογίας και της πολιτισμικής ανθρωπολογίας με βάση το εθνογραφικό παράδειγμα του Λάκκου, ενός χώρου διαφορικής κοινωνικής οργάνωσης συνδεδεμένου με ένα αξιακό σύστημα και κώδικες συμπεριφοράς που παρεκκλίνουν από του συμβατικούς κανόνες της ευυπόληπτης κοινωνίας. Η μελέτη καταγράφει διάσπαρτα ίχνη του αστικού λαϊκού πολιτισμού και παρουσιάζει μια τοπική εκδοχή του ρεμπέτικου σε μια πόλη για την οποία απουσιάζουν οι αναφορές για την ύπαρξη τέτοιων υποπολιτισμικών μορφωμάτων. Ο κοινωνικός κόσμος του Λάκκου συγκροτείται σε ένα καθορισμένο κοινωνικό-ιστορικό πλαίσιο, σε μια περίοδο κατά την οποία το Ηράκλειο μετασχηματίζεται, αλλάζει η κοινωνική του οργάνωση και μεταβάλλονται τα πρότυπα πολιτισμικής συμπεριφοράς και κοινωνικών σχέσεων. Το πραγματολογικό υλικό πάνω στο οποίο δομούνται τα ερμηνευτικά σχήματα της εργασίας προέρχεται από έρευνα πεδίου στο Ηράκλειο Κρήτης από τον Μάρτιο του 1993 έως τον Ιούνιο του 1995 και απαρτίζεται από βιογραφίες (ιστορίες ζωής ηλικιωμένων ατόμων που είχαν εμπλακεί στο παρελθόν σε δραστηριότητες του Λάκκου), εθνογραφικές παρατηρήσεις, ιστοριογραφικό υλικό, αποδελτιωμένα κείμενα εφημερίδων και περιοδικών της εποχής και πληροφορίες αρχειακών πηγών. Η ανάλυση επικεντρώνεται στον βιογραφικό λόγο και στον τρόπο με τον οποίο τα υποκείμενα διαπραγματεύονται τις κοινωνικές συνθήκες ύπαρξης τους. Οι βιογραφικές αναδρομές, μνήμες ανθρώπων διαποτισμένες από παροντικές στοχοθεσίες, αναλύονται ως αφηγηματικές πρακτικές που συγκροτούν μια κοινωνική ποιητική για τον κόσμο του Λάκκου και της μαγκιάς. Στο πλαίσιο του ιστοριογραφικού άξονα αναλύονται ως προς τα ιδεολογικά και κοινωνικά τους συμφραζόμενα, αποδελτιωμένες γραπτές πηγές, διερευνώνται στάσεις του κρατικού μηχανισμού και λόγιες εκφορές κρίσεων για την ιδιότυπη κοινωνική νησίδα και επιχειρείται η ανασύσταση του χρονικού του μετασχηματισμού της πόλης σε μια περίοδο ραγδαίων μεταβολών (Κρητική Πολιτεία, είσοδος προσφύγων κτλ.).

Χωρικότητες του ανοίκειου: Η κινηματογραφική ποιητική του Andrei Tarkovsky

2017

Στόχος της διατριβής είναι η ανάδειξη της έννοιας του ανοίκειου ως επίκεντρου της κινηματογραφικής ποιητικής του Andrei Tarkovsky. Μέσα από τη λεπτομερή ανάλυση παραδειγματικών σκηνών από το έργο του σκηνοθέτη διερευνώνται οι τρόποι με τους οποίους η χρήση συγκεκριμένων κινηματογραφικών μηχανισμών δίνει τη δυνατότητα σε ορισμένα τυπικά χαρακτηριστικά του ανοίκειου να λάβουν χωρική έκφραση. Εξετάζοντας τη φροϋδική έννοια του ανοίκειου μέσα από το πρίσμα της ανοικείωσης των Ρώσων φορμαλιστών και της μεταγενέστερης νεοφορμαλιστικής κινηματογραφικής θεωρίας, η μέθοδος που ακολουθεί η προκειμένη έρευνα για την ανάλυση των ταινιών του Tarkovsky εστιάζει στη συστηματική εξέταση των ενδοκινηματογραφικών/μορφολογικών στοιχείων που τις συγκροτούν. Μέσω της ανάλυσης συγκεκριμένων κινηματογραφικών τεχνικών που αφορούν στην αφήγηση και στο στιλ των προς ανάλυση ταινιών, εντοπίζονται οι μηχανισμοί εκείνοι που λειτουργούν ως φορείς ανοικείωσης. Σύμφωνα με τους μηχανισμούς αυτούς περιγράφονται οκτώ διαφορετικές χωρικότητες που παράγουν την αίσθηση του ανοίκειου και βάσει αυτών εξετάζονται οι πέντε τελευταίες ταινίες του Andrei Tarkovsky: Solaris (1972), Καθρέπτης (1975) , Stalker (1979), Νοσταλγία (1983) και Θυσία (1986). Συνδυάζοντας στοιχεία από τη ρεαλιστική κινηματογραφική θεωρία με θέσεις από τον πρώιμο ρώσικο φορμαλισμό και τους σοβιετικούς θεωρητικούς του μοντάζ (κυρίως το έργο του Sergei Eisenstein), υποστηρίζεται ότι ο Tarkovsky υιοθετεί μια ανοίκεια φιλμική γραφή, η οποία από τη μια μεριά φέρει σημαντικές δομικές ομοιότητες με τους φροϋδικούς μηχανισμούς του ονείρου και από την άλλη μεριά στοχεύει στην ακριβή κινηματογραφική απόδοση της πραγματικότητας. Μιας κινηματογραφικής απόδοσης που δεν θεωρεί όμως την πραγματικότητα ως κάτι δεδομένο, αλλά ως κάτι που είναι οικείο και ταυτόχρονα ξένο. Το έργο του Tarkovsky διανοίγει νέες πιθανότητες για τον κινηματογραφικό ρεαλισμό και κατ' επέκταση προτείνει καινούργιους τρόπους αναπαράστασης της πραγματικότητας. Έτσι, μέσα από την ανοικείωση των παγιωμένων τρόπων αντίληψης της υλικής πραγματικότητας, αναδιαμορφώνεται τελικά και η σχέση του θεατή με το πραγματικό.

Modern Greek studies at the University of Lund (full text in Greek)

2018

Although ancient Greek has been a major subject at the University of Lund since its foundation, the teaching of Modern Greek began in 1957, under the influence of the increasing interest in Modern Greek literature and the needs of Swedish archaeologists working in Greece. The Department of Modern Greek Studies at the University of Lund, now independent from the Department of Ancient Greek, has constituted one of the 35 Departments of the Centre for Languages and Literature since 2006 and it provides teaching, at both undergraduate and post-graduate level, research and translation of Greek authors. Even though funding from the Swedish government guarantees the existence of Modern Greek studies at the University of Lund, the support from the Greek State and Greek Institutions is considered essential for the future of Departments of Modern Greek Studies in European Universities in general.

Η πολιτική ταυτότητα στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Το «κίνημα της αντιπαγκοσμιοποίησης» στον ημερήσιο αθηναϊκό Τύπο

Ελληνική Επιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης, 2017

Στόχος του άρθρου αυτού είναι η ανάλυση της κατασκευής της έννοιας της «νέας πολιτικής ταυτότητας στην εποχή της παγκοσμιοποίησης». Ως παραδειγματικό πλαίσιο συγκρότησης της έννοιας αυτής εξετάζεται η ειδησεογραφική κάλυψη του κινήματος της «αντιπαγκοσμιοποίησης» και, πιο συγκεκριμένα, οι διαδηλώσεις που έγιναν γνωστές ως «Παγκόσμια Ημέρα Δράσης κατά του Καπιταλισμού» και οι οποίες απασχολούν τα MME από το τέλος της δεκαετίας του 1990 έως σήμερα. Με αφετηρία τη θεωρία του καθοριστικού ρόλου των MME στην κοινωνική κατασκευή της πραγματικότητας και με βάση τον θεωρητικό στοχασμό γύρω από τα νέα κοινωνικά κινήματα, τις συλλογικές ταυτότητες και την πολιτική δράση στη μετανεωτερικότητα, αναζητούνται το σημασιοδοτικό σύστημα και οι αφηγηματικές δομές του ειδησεογραφικοΰ λόγου του αθηναϊκού Τύπου που, μέσω των αναπαραστατικών του πρακτικών, συντελεί στην κατασκευή της έννοιας «της νέας πολιτικής ταυτότητας στην εποχή της παγκοσμιοποίησης».

The divorce in the Greek-language novel for teenagers and youngsters of the period 1970-2003

2006

Την παρούσα διδακτορική διατριβή ερευνάται το πρόβλημα του διαζυγίου, όπως αυτό αποτυπώνεται στα ελληνόγλωσσα (ελληνικά και ξένα, μεταφρασμένα) νεανικά μυθιστορήματα της περιόδου 1970-2003,κατά την οποία η παιδική λογοτεχνία παρουσιάζει διεθνώς μια εντυπωσιακή άνθηση. Σκοπός της έρευνας είναι να καταγράψει τις σχετικές με το διαζύγιο αντιλήψεις, που αποτυπώνονται στα επίμαχα μυθιστορήματα. Επιμέρους στόχοι της έρευνας είναι: α) Να διαπιστωθεί αν τα υπό μελέτη λογοτεχνικά κείμενα παρέχουν μια πλήρη εικόνα του σύνθετου προβλήματος του διαζυγίου ή, αντίθετα, υπεραπλουστεύουν το θέμα δημιουργώντας έτσι στον έφηβο αναγνώστη παραπλανητικές εντυπώσεις. β) Να εκτιμήσει τη συμβολή τους στην ηθική καλλιέργεια των αναγνωστών. γ) Να μελετήσει τη λογοτεχνική φυσιογνωμία των κειμένων (γλώσσα, ύφος, αφηγηματικές τεχνικές κλπ.) και την (ενδεχόμενη) ικανότητά τους να συγκινήσουν αισθητικά τον αναγνώστη. Το δείγμα, στο οποίο κατέληξε η συγγραφέας της διατριβής, έπειτα από ανάγνωση περισσότερων από 13...

Tο τροχαίο ατύχηµα του Eµµανουήλ Pοΐδη. Παρουσίαση περίπτωσης κρανιογναθοπροσωπικού τραύµατος στην Aθήνα των τελών του 19ου αιώνα. The road traffic accident of Emmanuel Roides: A case report of cranio-maxillofacial trauma in Athens towards the end of the 19th century.

Hellenic Archives of Oral & Maxillofacial Surgery, 2013

Introduction: The author of the famous novel “Pope Joan” Emmanuel Roides was a victim of a road traffic accident in Athens towards the end of the 19th century, resulting in a maxillary fracture. Material and method: The critical study “The tragic notebook of Emmanuel Roides”, written by K. G. Kassinis, was studied in detail, to find out how the road traffic accident was happened, the consequences of Emmanuel Roides’s injury, as well as its management. Results: On July 27, 1885 Emmanuel Roides was hit by two carriages in such a way that passing the wheel of one carriage above his head caused a maxillary fracture. Doctors engaged in the surgical management and his overall care were general surgeons as well as a dentist. Conclusions: Emmanuel Roides’s case enriches our knowledge about management of maxillofacial injuries in Athens towards the end of the 19th century, bringing forward the timeless problem of road traffic accidents and road safety, as basic etiological factors of viscerocranium fractures.

Για μια νέα σύμπραξη της Παιδαγωγικής του Θεάτρου και του Μουσείου

Epistēmēs Metron Logos, 2019

Στην παρούσα εργασία επιχειρείται η αποτίμηση της σύμπραξης δυοδιεπιστημονικών πεδίων, της Παιδαγωγικής του Θεάτρου και τηςΜουσειακής Αγωγής. Θεωρώντας ότι το σύγχρονο μουσείο και ηανάγκη να προσελκύσει ένα πιο διευρυμένο κοινό το οδηγούν να αναθεω-ρεί παρόντα μοντέλα εξήγησης και ερμηνείας των συλλογών του, προτεί-νουμε μια δημιουργική προσέγγιση των μουσειακών εκθεμάτων. Ειδικό-τερα, η θεατρική προσέγγιση αποτελεί γόνιμο εκπαιδευτικό περιβάλλονκαι μέσον ενδυνάμωσης της συνάντησης του μουσειακού αντικειμένου καιτων επισκεπτών, τους οποίους εμπλέκει με τρόπο βιωματικό, μέσω θεατρι-κών ρόλων, στην βαθιά κατανόηση του μουσειακού κόσμου, των αιτιωδώνσχέσεων και της συνολικής πραγματικότητας, η οποία βρίσκεται πίσω απότα μουσειακά εκθέματα.