OSMANLI DEVLETİ'NİN HZ. ALİ AHFADI (ŞERİFLER) İLE İLGİLİ UYGULAMALARINA DAİR BİR DEĞERLENDİRME (original) (raw)
Özet Şerifler, Hz. Peygamberin torunu Hz. Hasan'ın soyundan gelen kişilerdir. Osmanlılar dö-neminde hem devlet hem de Müslüman halk tarafından büyük saygı ile karşılanmışlardır. Devlet tarafından kendilerine vergi muafiyeti, vakıf görevlerinde öncelik, Ramazan Ayı, Ra-mazan Bayramı, Kurban Bayramı ve büyük şenliklerde (Sur-i Hümayun vs.) ise atiye olarak adlandırılan maddi katkılar sağlanmıştır. Şerifler başkent İstanbul'a geldikleri zaman kendi-lerine ilk anda 3.000 kuruş maddi katkı sağlanmıştır (4 Za 1262/24 Ekim 1846). Bununla beraber Osmanlı Devleti muhtemelen saygısından dolayı, şerif olması olası olan kişilerin de mağduriyet yaşamasını istememiş ve yanında şeriflik belgesi taşımayan ve bu nedenle de dev-letin şerif olup olmadığını kesin belirleyemediği kişilere de şeriflere verilen miktarın 1/3'ü oranında (1000 kuruş) yardımda bulunmuştur. Devlet tarafından şeriflerin sahip oldukları manevi nüfuzları göz önünde bulundurularak, yaşadıkları bölgelerdeki muhtemel çatışma-ların önlenmesi, vergilerin adaletli toplanması, sefer hazırlıklarının desteklenmesi gibi bazı konularda kendilerinden faydalanılmıştır. Şerifler başkent İstanbul'a geldikleri zaman kendi-lerine hürmet gösterilerek konutlar kiralanmış ve kendilerine misafir kalacakları gün kadar her türlü gıda, kıyafet ve konutta kullanacakları her türlü eşya temin edilmiştir. Hazırlanan malzemelerin en iyi cinsten olmasına özen gösterilmiştir. Anahtar Kelimeler: Ehlibeyt, Hasan İbni Ali, şerif, Türk kültürü, misafir ağırlama, Osmanlı Dini Hayatı, Hacı Bektaş Velî Dergahı, Ramazan Ayı. Abstract Sherifs are the people who are descendants of Hassan, the grandson of Mohammed. In Ottoman times, they were shown great respect both by the state and by the Muslim folk. They were exempt from taxation, had priority in (charitable) foundational duties, and were provided with financial aids called " atiyye " during the month of Ramadan, the bayrams of Ramadan and Sacrifice, and important celebrations. When the sherifs came to Istanbul, the capital city, they were provided with 3000 kurus as financial aid (4 Za 1262/24 October 1846). Furthermore, the Ottoman State did not want those who were possibly sherifs but who did not have tokens of being a sherif with them. Thus, those who could not certainly be known to be sherifs were stil given 1000 kurus, 1/3 of the amount given to sherifs.