Peter Turkson. Afryka: tu się nie śpi (original) (raw)

Strefa euro nam nie ucieknie

ródło: Rzeczpospolita 26. sierpnia 2011 Problem grecki przeminie i debata nad wejściem Polski do strefy euro będzie wymagała jednoznacznych deklaracji Uczestnictwo Polski w strefie euro to problem ciągle aktualny dla naszego kraju. Jego wagę podnoszą ujawniające się w gospodarkach krajów unijnych następstwa ostatniego kryzysu gospodarczego. Jednakże pochopne byłoby wnioskowanie, że ostatnie doświadczenia Grecji przekreślają dylemat -przyjmować czy nie przyjmować euro. Poszukiwanie rozstrzygnięć w tym zakresie powinno trwać dalej, gdyż greckie zawirowania jedynie odsuwają w czasie konieczność podjęcia decyzji. Problem grecki przeminie i debata nad wejściem Polski do strefy euro będzie wymagała jednoznacznych deklaracji. W niniejszym artykule autorzy relacjonują wyniki badań nad wejściem Polski do strefy euro z perspektywy polskich przedsiębiorstw, które można traktować jako głos w dyskusji nad sensownością operacji euro" dla Polski. Perspektywa przedkryzysowa Na przełomie sierpn...

Europa – koniec iluzji

Roczniki Teologiczne, 2018

Osobna uwage słownik rezerwuje sytuacji osób rozwiedzionych zyjacych w nowym związku cywilnym (Divorziati risposati, s. 152-162). Natomiast z treści hasła Sigillo sacramentale dowiemy sie, ze tajemnica sakramentalna określa moralnie (nie kanonicz nie) takze sposób myślenia i zawartośc treści przywoływanych w pamieci spowiednika (s. 392). Teologicznym uzasadnieniem sekretu spowiedzi jest fakt, ze penitent rozmawia nie tyle z samą osobą spowiednika, lecz wyznaje grzechy samemu Bogu. Spowiednik jest w tym wydarzeniu jakby "niewiedzacy o tym, co usłyszał" (s. 394). Wiele waznych treści w kontekście dialogu ekumenicznego wniesie prezentacja sposobu pojmowania pokuty w tradycji anglikańskiej (Penitenza nella tradizione anglicana, s. 305-311), protestanckiej (Penitenza nella tradizione della Riforma, s. 311-316) i prawosławnej (Penitenza nelle Chiese ortodosse, s. 317-322). Wspólne dzieło autorów, którzy podje li sie opracowania haseł do słownika Penitencjarii Apostolskiej na temat grzechu, miłosierdzia i pojednania, z pewnością posłuzy cenna pomoca w sprawowaniu sakramentu pokuty przez spowiednika, w przygoto waniu do niego ze strony penitenta oraz w pogłebieniu refleksji teologicznomoralnej na temat zagadnień obecnych w omawianym dziele. W pełni wpisuje sie ono w reali zacje pragnienia Penitencjarza Wiekszego, kardynała Mauro Piacenzy, aby "sakra ment pojednania był jeszcze lepiej postrzegany w naszych wspólnotach kościelnych, religijnych i parafialnych, jako uprzywilejowany szlak do przebycia na drodze nowej ewangelizacji" (Prefazione, s. 11).

Między „dziedzictwem imperialnym” i „bałkańską neurozą”

Studia Środkowoeuropejskie i Bałkanistyczne

Już na samym wstępie muszę uczynić zastrzeżenie, że traktuję termin "Europa Środkowa" jako swoiste uogólnienie, za którym kryją się rozliczne wizje kulturalne i geopolityczne (nierzadko konkurencyjne, powstające równocześnie albo sukcesywnie), związane z: planami federalizacji imperium austro-węgierskiego (od Czecha Palackiego poczynając, a na Rumunie Popoviciu kończąc), projektem Mitteleuropy Naumanna, francuskim planem "federacji naddunajskiej" czy pomysłami zawartymi w Memorandum Aristide'a Brianda. Nie można też pominąć idei "paneuropejskiej" Coudenhove-Kalergiego, która stanowiła swoiste przedłużenie wcześniejszych projektów. Nie zamierzam przy tym iść śladem Jacques'a Le Ridera i snuć rozważań z zakresu "archeologii semantycznej", ani powracać do mocno już wyeksploatowanej koncepcji "zmiennej geometrii" obszaru środkowoeuropejskiego; natomiast wybieram najprostszą drogę prezentacji poszczególnych projektów w ich konkretnym kontekście historycznym. Zacznijmy od stwierdzenia, że kultura rumuńska stanowi przypadek szczególny, w którym "środkowoeuropejska świadomość" bycia pomiędzy i jej możliwe konceptualizacje są od początku torpedowane przez głęboko zakorzenione przekonanie o "wyspowym" charakterze tej kultury. Wprawdzie przeświadczenie o odegranej w średniowieczu roli "przedmurza chrześcijaństwa" (identyczne z tym, jakie żywią Węgrzy, Polacy i inne Publikacja jest udostępniona na licencji Creative Commons (CC BY-NC-ND 3.0 PL).

Koniec świata, którego nikt nie zauważył. Białoruski „rok bez lata” Jana Barszczewskiego

Ruch Literacki

Zanosiło się na bestseller. W numerze 54 "Tygodnika Petersburskiego" na rok 1843 Michał Grabowski, recenzując "Rocznik Literacki" Romualda Podbereskiego, chwalił Szkic północnej Białorusi pióra Jana Barszczewskiego, który miał stanowić wstęp do "przygotowywanych powieści fantastycznych osnowanych na podaniach […] gminu białoruskiego" 1. Więcej miejsca krytyk poświęcił mu w drugim tomie "Pielgrzyma" na Rok Pański 1843, gdzie opinię o utworze Barszczewskiego zamieścił obok recenzji uznanych za arcydzieło Pamiątek Soplicy, wyraźnie sugerując pewien typ pokrewieństwa łączącego oba dzieła. Prezentację sylwetki autora i jego dotychczasowego dorobku dopełniał fragment listu od księdza Ignacego Hołowińskiego: Pan Barszczewski okazuje się najdoskonalszym przedstawicielem gminnej fantastyczności i obyczajów ludu białoruskiego. Jestem pewny, że w swoim rodzaju nie ustąpi Soplicy. […] Będzie to zbiór powieści na jakich cztery tomów, na kształt Tysiąca nocy, ale z zawiązką daleko lepszą, bo wziętą z rzeczywistego wypadku. […] Język zupełnie prosty, nie polski, ale białoruskikażde słowo jakbyś słyszał Białorusina. Obrazy miejsc i położeń proste, ale cudownie malownicze i prawdziwe. Słowem, że wielki skarb literaturze naszej przybędzie, jeśli wyda kilka tomów tak dobrych powieści jak słyszałem tę jedną: ma to być z rycinami drukowane w Petersburgu. 2 Można odnieść wrażenie, że dzieło Barszczewskiego podobało się wszystkim. Obok Hołowińskiego, pozytywnie wyrażał się o nim zarówno promotor literatur regionalnych-Romuald Podbereski, nobliwa Eleonora Ziemięcka 3 ,

Kręte drogi sufich. Turecko-bałkańskie wątki sufickiej koncepcji „drogi” we współczesnej odsłonie (na wybranych przykładach literackich)

Slavia Meridionalis

The twisting paths of the sufis – the Turkic-Balkan motifs in the sufi ‘tariqa’ concept in selected examples of contemporary literary works The first part of this paper summarises how Sufi brotherhoods formed in the Balkans with some references to their Turkic-Ottoman sources. Islamic mystical movements constituted part of the Islamisation initiatives in the territories occupied by the Ottoman Empire: mystical teaching was apparently more successful among the local people than conservative Islam. Crypto-Christianism was a typical phenomenon among converted Slavs. Orders using the language of symbolic tales (like the Bektashi) involved some Christian rites. The orders which proved most popular were the Mevlevi, Naqshbandi, Chalwati and Bektashi, which are still active in some parts of the Balkans. Their role also reconciled the national thought of newly forming national identities in the Balkans. In the novels Death and the Dervish by Meša Selimović and Konak by Ćamil Sijarić, the my...

Archipelag historycznych fikcji

Teksty Drugie, 2021

To tytuł kilku utworów literackich 2 , spekulatywnych rozważań z rodzaju non-fiction 3 , jak i spekulacji o prawdopodobnych kierunkach rozwoju dziejów, gdyby niektóre wydarzenia potoczyły się nieco inaczej. Na przykład: czy chrześcijaństwo rozwinęłoby się, gdyby historyczny Jezus nie został ukrzyżowany?, jak wyglądałby polityczny, ekonomiczny i kulturalny krajobraz Europy, gdyby hitlerowcy wygrali II wojnę? Te pytania zadano w książce Historia niebyła: co by było, gdyby? autorstwa Alexandra Demanndta 4 , w której czytamy: "Bez konstruowania hipotez na temat niezaistniałych ewentualności, nie można rekonstruować historycznej rzeczywistości. Rozważanie alternatywnych rozwiązań jest nieodzownym składnikiem historii jako nauki" 5. Do naukowej fikcji (scientific fiction w odróżnieniu od science fiction) sytuującej się między science fiction a literaturą faktu, należy też znana polskim czytelnikom książka Kwintet z Cambridge. Owoc naukowej wyobraźni z 1998 r. Johna L. Castiego, w której przy jednym stole zasiada pięciu naukowców reprezentujących różne dyscypliny naukowe:

Południe – Północ: los i misja. Wspomnienie prof. Very Mitrinović

Poznańskie Studia Slawistyczne

Polska i serbska slawistyka, poloni styka i serbistyka, a także slawistyka po łudniowa, poniosły wielką stratę wraz z odejściem prof. dr Very Mitrinović (12 września 1932-26 listopada 2021), wybitnej uczonej i pedagoga, niekwe stionowanej ambasadorki kultury pol skiej w Jugosławii, Serbii i Belgradzie. Kobiety dystyngowanej i uprzejmej, któ rej wyjątkowe cechy intelektualne i oso bowe zyskały powszechny szacunek. Większą część życia związana była z Uni wersytetem w Belgradzie, ale przez ostat nie dwanaście lat pracy zawodowej (1999-2011) prowadziła wykłady i konwersato ria w Uniwersytecie im. Adama Mickie wicza w Poznaniu. Tylko o nielicznych, którzy odeszli, można powiedzieć, że głęboko zapadli w naszą pamięć i wiele im zawdzięczamy. Ich zasługi z czasem pokazują ich wyjątkowość i niezwykłość na tle epoki. Feno menu Very Mitrinović nie da się opisać ani zrozumieć bez odwołania do Prof. Vera Mitrinović w atelier Edwarda Tarkowskiego, Warszawa 2003 (archiwum prywatne rodziny Mitrinović)