DIRTY DOZEN KISALTILMIŞ KARANLIK ÜÇLÜ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE'YE UYARLANMASI: GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI (original) (raw)

SPORCU DURUMLUK ÖZ ELEŞTİRİ ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

2021

Bu çalışmanın amacı, Sporcu Durumluk Öz Eleştiri Ölçeği'ni Türkçeye uyarlamak ve geçerlikgüvenirliğini incelemektir. Araştırma dört aşamada gerçekleştirilmiştir. I) Ölçeğin Türkçeye çevrilmesi II) Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi III) Ölçüt bağıntılı geçerlik ve madde geçerliği IV) Güvenirlik. Ölçeğin çevirisi alan ve dil uzmanları tarafından yapıldıktan sonra faktör analizi için 345 üniversiteli sporcu (Myaş=21.41, SS= 4.57; %47.8 kadın, %51.9 erkek, %0.3 kendini kadın ya da erkek olarak tanımlamayan) çalışmaya dahil edilmiştir. Doğrulayıcı Faktör Analizi sonucunda hem madde faktör yüklerinin (.32-.85) hem de uyum iyiliği indekslerinin (χ 2 /Sd=2.114; RMESA=.057, CFI=.983, GFI=.981, AGFI=.951, NFI=.968, TLI=.967) uygun olduğu görülmüş ve ölçek tek faktörlü bir yapı göstermiştir. AVE (.449) ve CR (.845) değerleri yakınsak geçerliğe kanıt sağlamıştır. Hatalarla Aşırı İlgilenme Ölçeği ve Sporcu Durumluk Öz Eleştiri Ölçeği arasındaki pozitif korelasyon ölçüt bağıntılı geçerliğe destek sağlamıştır (r=.357). Çalışmanın iç tutarlığına kanıt sağlamak amacıyla madde geçerliği test edilmiş tüm maddelere ait alt %27 ile üst %27 grupların madde ortalamaları arasındaki farkların anlamlı olduğu görülmüştür. Ölçeğin Cronbach's alpha iç tutarlık katsayısı .782 olarak bulgulanmıştır. İki hafta aralıklı olarak uygulanan ölçeğin, sınıf içi korelasyon katsayısının zayıf olduğu görülmüştür (ICC=.463). Sonuç olarak, 7 maddelik sporcu durumluk öz eleştiri ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu görülmüştür.

ÖĞRETMEN KARARLILIK ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 2023

Bu araştırmanın amacı Baraquia (2020) tarafından geliştirilen Öğretmen Kararlılık Ölçeğinin Türkçeye uyarlanmasıdır. Ölçek on dört maddeden ve öğretmenlikte azim ile öğretmenlikte tutku ve amaç olarak adlandırılan iki alt boyuttan oluşmaktadır. Araştırmaya toplamda 641 (402+239) öğretmen ve öğretmen adayı dâhil olmuştur. Ölçeğin psikometrik özellikleri incelenirken AFA, DFA ve ölçüt bağıntılı geçerlik, test tekrar test, Cronbach alfa güvenirliği yöntemlerinden yararlanılmıştır. Ölçüt bağıntılı ölçek geçerliliğini hesaplamak için Duckworth ve Quinn (2009) tarafından geliştirilen ve Sarıçam, Çelik ve Oğuz (2016) tarafından Türkçeye uyarlanan Kısa Azim Ölçeği eklenmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda iki boyutlu yapının (Öğretmenlikte azim, Öğretmenlikte tutku ve amaç) uyum iyiliği değerleri [CMIN=141.943, sd=76 CMIN/sd =1.87; (p=.00), RMSEA=.061, CFI=.96, GFI=.93, TLI=.95, SRMR=.040] olarak hesaplanmış dolayısıyla mükemmel bir uyum göstermiştir. Ek olarak, madde faktör yüklerinin .61 ila .77 arasında değiştiği görülmüştür. Öğretmen Kararlılık Ölçeği ile Kısa Azim Ölçeği arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Ölçme aracının güvenirlik katsayısı için Cronbach alfa değeri ölçeğin bütünü için α=.92; öğretmenlikte azim alt faktörü için α=.85, öğretmenlikte tutku ve amaç alt faktörü için α=.91 olarak çıkmıştır. Düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayıları .44 ile .77 arasındadır. Tüm bu sonuçlar 14 madde ve iki boyuttan oluşan Öğretmen Kararlılık Ölçeğinin Türk öğretmen ve öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğinde kararlılık düzeyini değerlendirmede yararlanabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğunu göstermektedir.

OSMANLI TÜRKÇESİ DERSİNE YÖNELİK TUTUM ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Öz Osmanlı Türkçesinin önemi, barındırdığı maddi ve manevî hazine bağlamında anlaşılmış ve öğretimi son zamanlarda önemli görülmeye başlanmıştır. Bu alana yönelik ilginin de gün geçtikçe artmaya başladığını söyleyebiliriz. Bu bağlamda Osmanlı Türk-çesi dersleri ortaöğretim kurumlarında Sosyal bilimler ve imam hatip liselerinde zorunlu, diğer lise türlerinde ise seçmeli olarak verilmeye başlanmıştır. Bu çalışma ile ortaöğretim öğrencilerinin Osmanlı Türkçesi dersine yönelik tutumlarını ölçebilecek geçerlik ve gü-venirlik çalışması yapılmış bir ölçme aracının geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu; pilot uygulama, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ile güvenirlik çalışması dâhil olmak üzere 374 ortaöğretim öğrencisinden oluşmaktadır. Ölçek, toplam varyansın % 67,95'ini açıklayan dört boyutlu bir yapıya sahiptir. Bu boyutlar, Osmanlı Türkçesi dersine yönelik ilgi, Osmanlı Türkçesi dersini önemli görme, Osmanlı Türkçesi dersinden kaçınma ve Osmanlı Türkçesi dersinin kültürel bilince katkı sunması boyut-larından oluşmaktadır. 28 madde ve dört alt boyuttan oluşan ölçeğin uyum indeksleri-nin anlamlı ve yeterli düzeyde olduğu görülmektedir. (X2= 535,69, sd=344, p=.00, X2 /sd=1.55). Ölçeğin uyum indeksi değerleri ise RMSEA=.071, RMR= .068, NFI=.97, NNFI= .97, CFI=.98, IFI=.99, RFI=.96, AGFI=.93, GFI=.97 olarak bulunmuştur. Ya-pılan analizler ve elde edilen bulgular neticesinde ortaöğretim öğrencilerinin Osmanlı Türkçesi dersine yönelik tutumlarının belirlenmesi sürecinde kullanılabilecek güvenilir ve geçerli bir ölçme aracının geliştirildiğini söyleyebiliriz.

ALGILANAN ROMANTİK İLİŞKİ KALİTESİ ÖLÇEĞİ’NİN (ARİKÖ) TÜRKÇE’YE UYARLANMASI: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Bu araştırmanın amacı, Algılanan Romantik İlişki Kalitesi Yapıları Envanteri’nin 6 maddeli kısa formunun Algılanan Romantik İlişki Kalitesi Ölçeği (ARİKÖ) adıyla Türkçe’ye uyarlanması, geçerlik ve güvenirlik çalışmalarının yapılmasıdır. Araştırmada, uygun örnekleme yöntemiyle ulaşılan, Adnan Menderes Üniversitesi’nde eğitimine devam eden ve romantik ilişkisi bulunan toplam 366 katılımcı (n = 279 kadın, %76.2; n = 87 erkek, %23.8) yer almıştır. Katılımcıların yaşları 18 ile 25 (ORT = 20.22, SS = 1.56) arasında değişmiştir. Medyan romantik ilişki süresi bir yıl ve üzeri olarak hesaplanmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi sonuçları, ARİKÖ’nün 6 maddeli ve tek boyutlu orijinal faktör yapısının hedef örneklemde doğrulandığını göstermiştir. ARİKÖ ile ölçüt ölçme araçları arasında saptanan orta ve yüksek düzey anlamlı korelasyon katsayıları, ARİKÖ’nün ölçüt-bağıntılı geçerliğe sahip olduğunu göstermiştir. Güvenirlik çalışmasında, ARİKÖ’nün Cronbach alfa katsayısı .86, yapı güvenirliği .87 ve test-tekrar test güvenirliği .81 olarak hesaplanmıştır. Tüm bu araştırma bulguları, ARİKÖ’nün genel romantik ilişki kalitesinin ölçümünde araştırmacılar ve uygulayıcılar tarafından kullanılabilecek kısa, geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermiştir.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ANKSİYETESİ ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇE UYARLAMASI: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

2022

Bu araştırma İklim Değişikliği Anksiyetesi Ölçeği'nin Türkçeye uyarlanması, geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılmasını amaçlamaktadır. Gereç ve Yöntem: Araştırmanın örneklemini Türkiye’de yaşayan ve araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 18 yaş üstü 698 kişi oluşturmaktadır. Araştırmaya ilişkin veriler “Kişisel Bilgi Formu” ve “İklim Değişikliği Anksiyetesi Ölçeği” kullanılarak sosyal medya platformları aracılığıyla çevrimiçi ortamda toplanmıştır. Ölçeğin uyarlama çalışması için yapı ve dil geçerliliği ile güvenirliliğine bakılmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda ölçeğin iç tutarlılığının test edilmesi için cronbach’s alfa değeri incelenmiş ve yapı geçerliği için açımlayıcı faktör analizi ile doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Bulgular: Ölçeğin orijinal formu, 5’li Likert tipinde olup 13 maddeden ve 2 alt faktörden oluşmaktadır ancak bu çalışmada ölçeğin uygulandığı örneklemden edinilen bulguların analiz edilmesi sonucunda, ölçeğin tek faktörlü bir yapı sergilediği görülmüştür. Yapı geçerliliğini test etmek için uygulanan doğrulayıcı faktör analizi sonuçlarına göre (CFI=.969, NFI=.961, RSMEA=.075, GFI=.945) tek faktörlü yapının uyum iyiliğinin kabul edilebilir düzeyde ve oldukça iyi olduğu saptanmıştır. Bu tek faktörlü yapıda ölçek toplamı için Cronbach’s alfa değeri .947 olarak bulunmuştur. Sonuç: Bu çalışmada Türkçeye uyarlanan İklim Değişikliği Anksiyetesi Ölçeği'nin bireylerin iklim değişikliği anksiyete düzeylerini ölçmek için geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir.

YAPAY ZEKA ÖZ-YETERLİLİK ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE’YE UYARLANMASI: GEÇERLİLİLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Journal of Research in Business, 2024

Son dönemde geliştirilen ve geleneksel iş yapma pratiklerimize meydan okuyan yapay zeka (YZ) teknolojileri, otonom araçlardan tıbbi teşhise kadar birçok alanda kullanılmaya başlanmıştır. Bahsedilen teknolojiler hızlı ve bağlama uyarlanabilir çıktılar sunabilmesi bakımından kullanıcılarına etkinliklerini arttırmayı vadetmektedir. Diğer taraftan insan-benzeri etkileşim deneyimi sunabilen bu teknolojiler makine-insan ilişkisini benzersiz bir boyuta taşımaktadır. Ancak bahsedilen teknolojilerin bireysel düzeyde benimsenmesi ve kullanımına yönelik bilimsel çabaya ihtiyaç duyulmaktadır. Bu bağlamda Wang ve Chuang (2023) dört boyuttan oluşan yapay zeka öz yeterlilik (YZÖY) ölçeğini oluşturmuşlardır. Mevcut çalışmanın amacı yabancı dilde oluşturulan ve yazında öncü nitelikte olan bu ölçüm aracının Türkçeye uyarlanmasıdır. Uyarlama çalışması için Munzur Üniversitesinde görev yapan 156 akademik ve idari personelden online anketler vasıtasıyla veri toplanmıştır. Keşifsel ve doğrulayıcı analizlerin sonucunda elde edilen bulgular orijinal ölçeğin Türkçe formunun geçerli ve güvenilir olduğunu göstermektedir. Kültürel doğrulaması yapılan ölçüm aracının ileride bu alanda gerçekleştirilecek Türkçe çalışmalara katkı sunması beklenmektedir.

ÇOCUK İSTİSMARI ÖLÇEĞİ'NİN TÜRKÇE'YE ÇEVİRİSİ, GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

ÖZET AMAÇ: Bu çalışmada Çocuk İstismarı Ölçeği'nin (ÇİÖ) Türkçe'ye çevrilmesi, geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılması amaçlanmıştır. Aile içinde çocukların maruz kaldıkları istismarın taramasını yapabilmek amacıyla, ÇİÖ'nün Türk toplumunda geçerlik ve güvenirliği araştırılmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM: Katılıcımlara sırasıyla Demografik Bilgi Formu, Çocuk İstismarı Tarama Ölçeği (ÇİÖ), Anne-Baba Tutum Ölçeği (ABTÖ) ve Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ) uygulanmıştır. llk olarak, ÇİÖ, İngilizce'den Türkçe'ye çevrilmiştir. Çalışmaya, yaş ortalamaları 10,58±1,27 olan Lefkoşa'da bulunan 1 ilkokul ve 1 ortaokulda öğrenim gören 300 birey katılmıştır. Ölçeklerin güvenirlik çalışması için iç tutarlık katsayısı, madde toplam korelasyonu, test-tekrar test ve iki yarı güvenirlik katsayıları tespit edilmiştir. Geçerlik çalışması için ölçüt bağıntılı geçerlik ve yapı geçerliği analizi yapılmıştır. BULGULAR: ÇİÖ'nün Cronbach Alpha iç tutarlılık kat sayısı 0,67 olarak bulunmuştur. ÇİÖ'nün madde-toplam puan korelasyonları-0,08 ve 0,44 arasında değişmektedir. (P<0.001) ÇİÖ'nün test-tekrar test güvenirlik katsayıları 0,84 dür. ÇİÖ'nün iki yarı güvenirlik katsayısı 0.48 dır. SONUÇ: Yapılan çalışma sonucunda, ÇİÖ'nün Türkçe formlarının geçerli ve güvenilir bir ölçek oldukları tespit edilmiş, çocuk istismarını ölçen bir araç olarak Türk toplumunda kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.

MİSYONUN İÇSELLEŞTİRİLMESİ ÖLÇEĞİ: TÜRKÇEYE UYARLAMA, GEÇERLİK ve GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2023

Türkçe literatürde örgütlerde misyona ilişkin çok sayıda çalışma bulunmakla birlikte misyonun içselleştirilmesine ve ölçülmesine yönelik bir çalışma bulunmamaktadır. Bu bağlamda çalışmanın amacı, Marimon, Mas-Machuca ve Rey (2016) tarafından geliştirilen “misyonun içselleştirilmesi” ölçeğinin geçerliğinin ve güvenilirliğinin test edilerek Türkçe uyarlamasının yapılmasıdır. Ölçek öncelikle beş aşamalı bir yöntemle Türkçeye çevrilmiştir. Araştırma verileri, bir kamu üniversitesinde görev yapan 496 kişiden yüz yüze olarak toplanmıştır. Ölçeğin madde kapsam geçerlik indeksi 0,86 ile 1.00 arasında değişmektedir ve toplam madde kapsam geçerlik indeksi 0,94 olarak hesaplanmıştır. Örneklem gurubu akademik personel (n=291) ve idari personel (n=205) olarak ikiye ayrılarak ölçeğin yapı geçerliğine yönelik açımlayıcı faktör analizi birinci ve doğrulayıcı faktör analizi ikinci örneklem grubunda gerçekleştirilmiştir. Ölçeğinin güvenilirliği ise Cronbach’s Alpha katsayısı, AVE ve CR değerleri ile değerlendirilmiştir. Yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda ölçekte yer alan 18 maddenin beş faktör altında toplandığı ve toplam varyansın %75,786’sını açıkladığı tespit edilmiştir. Doğrulayıcı faktör analiz sonucunda ölçeğin 18 maddeden oluşan beş boyutlu yapısının kabul edilebilir uyum indeks değerlerine sahip olduğu görülmüştür. Ölçeğin Cronbach’s Alpha katsayısı 0,915 olup, yüksek güvenilirlik düzeyine sahiptir. Ayrıca ölçeğin madde-toplam korelasyonlarının 0,525 ile 0,661 (≥ 0,30) arasında olması ölçeğin güvenilir olduğunu göstermektedir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar, 18 maddeden oluşan beş boyutlu “Misyonun İçselleştirilmesi” ölçeğinin Türk kültüründe kamu personelinin kurum misyonunu içselleştirmelerinin ölçülmesinde geçerli ve güvenilir olduğunu ortaya koymuştur. Although there are many studies on the mission in organizations in the Turkish literature, there is no study on the internalization and measurement of the mission. In this context the aim of this study is to test the validity and reliability of the "internalization of mission" scale developed by Marimon, Mas-Machuca, and Rey (2016) and to adapt it to Turkish. The scale was first translated into Turkish with a five-stage method. Research data were collected face-to-face from 496 people working at a public university. The item content validity index of the scale ranged from 0.86 to 1.00, and the total item content validity index was calculated as 0.94. The sample group was divided into academic staff (n=291) and administrative staff (n=205), and exploratory factor analysis for the construct validity of the scale was performed in the first and confirmatory factor analysis in the second sample group. The reliability of the scale was evaluated with Cronbach's Alpha coefficient, AVE and CR values. As a result of the exploratory factor analysis, it was determined that 18 items in the scale were grouped under five factors and explained %75,786 of the total variance. As a result of confirmatory factor analysis, it was seen that the five-dimensional structure of the scale consisting of 18 items had acceptable fit index values. The Cronbach's Alpha coefficient of the scale is 0.915 and it has a high level of reliability. In addition, the item-total correlations of the scale were between 0.525 and 0.661 (≥ 0.30), indicating that the scale was reliable. The results obtained from the research revealed that the five-dimensional "Mission Internalization" scale consisting of 18 items is valid and reliable in measuring the internalization of the corporate mission of the public personnel in Turkish culture.