'Δόξα, γνώση και απάτη στον Γοργία', in: Chloe Balla (ed.) Φιλοσοφία και ρητορική στην κλασική Αθήνα, Crete. (original) (raw)

Δικαιοσύνη και Παιδεία στην Πολιτεία του Πλάτωνος

2010

Στην Πολιτεία ο Πλάτων επιχειρεί αρχικά να επεξηγήσει την πρωταρχική έννοια της κοινωνικής δικαιοσύνης και έπειτα να καθορίσει μια ανάλογη έννοια της ατομικής δικαιοσύνης, προκειμένου να αποδείξει ότι η δικαιοσύνη είναι χρήσιμη αυτή καθεαυτή. Προσδιορίζει την πολιτική αρετή ως την αρμονία σε ένα συγκροτημένο κοινωνικό σώμα. Μια ιδανική πολιτεία στηρίζεται σε τρεις τάξεις ανθρώπων, των παραγωγών, των επικούρων και των φυλάκων. Μια κοινωνία είναι δίκαιη όταν οι σχέσεις μεταξύ αυτών των τριών τάξεων είναι ορθές. Ισχυρίζεται ότι η ατομική δικαιοσύνη αντανακλά την πολιτική δικαιοσύνη. Η ψυχή κάθε ατόμου έχει μια τρίπτυχη δομή ανάλογη προς τις τρεις τάξεις της κοινωνίας. Στην πραγματικότητα, κάθε κοινωνική τάξη κυριαρχείται από ένα από τα τρία μέρη της ψυχής. Οι παραγωγοί κυριαρχούνται από τις επιθυμίες τους, οι φύλακες κυριαρχούνται από το θυμό τους, οι νομοθέτες κυριαρχούνται από το λογικό τους. Ο Πλάτων εστιάζει σε μια ανώτερη Πολιτεία στην οποία κανείς δεν αποκαλεί τίποτα «δικό του» κ...

Γιάννης Μ. Αποστολάκης: Ποιητική θεωρία και κριτικός λόγος

2021

Το διττό ερώτημα που βρίσκεται στη βάση του προβληματισμού της παρούσας διδακτορικής διατριβής διαφαίνεται ήδη από τον τίτλο της. Προς διερεύνηση τίθενται η ποιητική θεωρία του Γιάννη Μ. Αποστολάκη (1886-1947), του πρώτου καθηγητή στην έδρα της «Νεώτερης Ελληνικής Φιλολογίας» του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, της οποίας οι βασικές θέσεις είναι εγκατεσπαρμένες σε πολλά σημεία των κειμένων του, καθώς και η εφαρμογή αυτής της θεωρίας, ώστε να κριθούν ποιητικά έργα αλλά και κριτικές προσεγγίσεις των συγκεκριμένων ποιητικών έργων. Ως προέκταση της βασικής υπόθεσης εργασίας τίθεται και η διακρίβωση ορισμένων ιχνών της κριτικής πρόσληψης των θέσεων του Αποστολάκη, καθώς και πλευρές της καθηγεσίας του, ώστε να προσεγγιστεί επαρκέστερα ο θεωρητικός λόγος και η κριτική του πρακτική. Το χρονικό άνυσμα της εργασίας εκκινεί από τα πρώιμα κείμενα στον Νουμά (1904) και φτάνει ως το 2019 με την αφιέρωση στο πρόσωπό του της Ημερίδας από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων υπό τον κύκλο «Πρόσωπα άξια τιμή...

Ηθική και πολιτική αρετολογία στη σοφόκλεια Αντιγόνη

2009

Σε μία εποχή όπου η πολιτική αρετή θεωρείται δεδομένη, χωρίς όμως να είναι, ενώ η ηθική αρετή έχει αποδεσμευτεί από κάθε πολιτική χροιά, είναι επιτακτική η ανάγκη να ιδωθεί ο πολίτης υπό το πρίσμα μιας ηθικής και πολιτικής αρετολογίας. Σε συνέχεια του παραπάνω προβληματισμού, η παρούσα μεταπτυχιακή εργασία «Ηθική και πολιτική αρετολογία στη Σοφόκλεια Αντιγόνη» επιχειρεί να ερμηνεύσει γνωρίσματα ηθικής και πολιτικής αρετολογίας μέσα από την τόσο γνωστή αρχαία ελληνική τραγωδία. Λαμβάνοντας υπόψη την Αριστοτέλεια φιλοσοφία, η εργασία διερευνά τις συνθήκες κάτω από τις οποίες συγκρούονται ηθική και πολιτική μέσα στην «Αντιγόνη». Επιπλέον, η εργασία αποτελεί απόπειρα προσέγγισης του βαθμού στον οποίο το ένα (ηθική) θα μπορούσε να συμπληρώνει το άλλο (πολιτική), προκειμένου να καταστήσουν «σπουδαίο» άρχοντα έναν «αγαθό» άνθρωπο-πολίτη.

Ο κοινωνικός κόσμος των πορνείων του Λάκκου και η ποιητική της μαγκιάς Ηράκλειο, 1900-1940 : αστικός χώρος και πολιτισμική διαφοροποίηση [The social world of the brothels of Lakkos and the poetics of maghia (Heraklion 1900-1940). Urban space and cultural differentiation]

Διδακτορική Διατριβή [Doctaral thesis], Πάντειο Πανεπιστήμιο , 1997

his thesis is concerned the social construction and culture of special social pockets that clustered on the urban fringe around activities of prostitution and leisure in the first half of the 20th century. This area of study is explored from the perspective of interpretive sociology and cultural anthropology based on the ethnographic example of the Lakkos, a space of differentiated social organization associated with a value system and codes of behaviour that deviate from the conventional norms of respectable society. The study explores scattered traces of urban popular culture and presents a local version of the rebetiko in a city for which are no reports of the existence of such subcultural formations. The social world of Lakkos is constituted in a particular socio-historical context, in a time when Heraklion is changing, its social organisation is transforming and the patterns of cultural behaviour and social relations are changing. The factual material on which the interpretive schemes of the study are structured comes from field research in Heraklion, Crete from March 1993 to June 1995 and consists of biographies (life stories of elderly people who were involved in the activities of the pit in the past), ethnographic observations, historiographic material, unedited texts from newspapers and magazines of the time and information from archival sources. The analysis focuses on biographical discourse and the way subjects negotiate their social conditions of existence. The biographical flashbacks, memories of subjects imbued with present purposes, are analyzed as narrative practises that constitute a social poetics for the world of Lakkos. Within the historiographical axis, unedited written sources are analyzed, the attitudes of the state apparatus and scholarly judgements on the idiosyncratic social pocket are investigated and an attempt is made to reconstruct the temporal transformation of the city in a period of rapid changes (the constructions Autonomous Crete State, the arrival of Asia Minor refuges, etc.). Περίληψη στα Ελληνικά Η διατριβή αυτή αφορά την κοινωνική συγκρότηση και το πολιτισμικό περιεχόμενο ιδιαίτερων κοινωνικών νησίδων που συστήνονται στις παρυφές της πόλης γύρω από δραστηριότητες αγοραίου έρωτα και πρακτικών ελεύθερου χρόνου στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα. Αυτό το πεδίο μελέτης, διερευνάται από την σκοπιά της ερμηνευτικής κοινωνιολογίας και της πολιτισμικής ανθρωπολογίας με βάση το εθνογραφικό παράδειγμα του Λάκκου, ενός χώρου διαφορικής κοινωνικής οργάνωσης συνδεδεμένου με ένα αξιακό σύστημα και κώδικες συμπεριφοράς που παρεκκλίνουν από του συμβατικούς κανόνες της ευυπόληπτης κοινωνίας. Η μελέτη καταγράφει διάσπαρτα ίχνη του αστικού λαϊκού πολιτισμού και παρουσιάζει μια τοπική εκδοχή του ρεμπέτικου σε μια πόλη για την οποία απουσιάζουν οι αναφορές για την ύπαρξη τέτοιων υποπολιτισμικών μορφωμάτων. Ο κοινωνικός κόσμος του Λάκκου συγκροτείται σε ένα καθορισμένο κοινωνικό-ιστορικό πλαίσιο, σε μια περίοδο κατά την οποία το Ηράκλειο μετασχηματίζεται, αλλάζει η κοινωνική του οργάνωση και μεταβάλλονται τα πρότυπα πολιτισμικής συμπεριφοράς και κοινωνικών σχέσεων. Το πραγματολογικό υλικό πάνω στο οποίο δομούνται τα ερμηνευτικά σχήματα της εργασίας προέρχεται από έρευνα πεδίου στο Ηράκλειο Κρήτης από τον Μάρτιο του 1993 έως τον Ιούνιο του 1995 και απαρτίζεται από βιογραφίες (ιστορίες ζωής ηλικιωμένων ατόμων που είχαν εμπλακεί στο παρελθόν σε δραστηριότητες του Λάκκου), εθνογραφικές παρατηρήσεις, ιστοριογραφικό υλικό, αποδελτιωμένα κείμενα εφημερίδων και περιοδικών της εποχής και πληροφορίες αρχειακών πηγών. Η ανάλυση επικεντρώνεται στον βιογραφικό λόγο και στον τρόπο με τον οποίο τα υποκείμενα διαπραγματεύονται τις κοινωνικές συνθήκες ύπαρξης τους. Οι βιογραφικές αναδρομές, μνήμες ανθρώπων διαποτισμένες από παροντικές στοχοθεσίες, αναλύονται ως αφηγηματικές πρακτικές που συγκροτούν μια κοινωνική ποιητική για τον κόσμο του Λάκκου και της μαγκιάς. Στο πλαίσιο του ιστοριογραφικού άξονα αναλύονται ως προς τα ιδεολογικά και κοινωνικά τους συμφραζόμενα, αποδελτιωμένες γραπτές πηγές, διερευνώνται στάσεις του κρατικού μηχανισμού και λόγιες εκφορές κρίσεων για την ιδιότυπη κοινωνική νησίδα και επιχειρείται η ανασύσταση του χρονικού του μετασχηματισμού της πόλης σε μια περίοδο ραγδαίων μεταβολών (Κρητική Πολιτεία, είσοδος προσφύγων κτλ.).

Feresidi, K. (2020). Grec ancien dans l' enseignement secondaire: phronèsis et évaluation de l' efficacité du développement professionnel des philologues (FR)_ Ancient Greek in secondary education: phronesis and evaluation of the professional development effectiveness of philologists (EN)

Thesis , 2020

https://www.didaktorika.gr/eadd/handle/10442/47688 FR La phronèsis, comme en témoignent les textes aristotéliciens et isocratiques, qui sont tout d’ abord étudiés dans cette thèse de doctorat, est la vertu intellectuelle de l’homme de contempler et de décider des situations particulières de la vie humaine, sur la base d’une logique saine et a comme but la vie prospère. C’est un bien de l’âme, acquis grâce à l’expérience et à la diligence de l’individu lui-même et de ceux qui lui apprendront, selon la logique du phronimou, à prévoir le temps, les circonstances et les événements afin de procéder à une décision correspondante à la fois et d’exécuter un acte correspondant. Par la suite, des postes clés pour l’évaluation et le développement professionnel des enseignants, tels que formulés dans la littérature contemporaine internationale et grecque, font l’objet de cette étude. Je me permets donc de présenter une tabulation et une analyse de la demande de phronèsis de l’enseignant dans son ensemble et de ses implications dans le domaine du développement professionnel, avec la relation d’équivalence trouvée. En particulier, les éléments qui rendent efficaces les actions de perfectionnement professionnel des enseignants et contribuent potentiellement à leur phronèsis sont mis sous examen. Pour cette raison, un effort est fait pour évaluer le développement professionnel efficace des professeurs qui enseignent le grec ancien dans l’enseignement secondaire, en vue de la phronèsis et du but d’améliorer l’enseignement. Grâce à la méthode Delphi, des conclusions sont tirées et des suggestions sont faites qui peuvent être utilisées pour le développement professionnel des philologues, sur la base de la phronèsis de l’enseignant, telles qu’elles sont délivrées par Aristote et Isocrate et adaptées aux besoins contemporains de la pratique éducative. L’argument de base de la thèse présente est que l’enseignement est la phronèsis et que le but d’un développement professionnel efficace est d’acquérir la phronèsis de l’enseignant. EN Phronesis, as evidenced by aristotelian and isocratic texts, which are, first of all, studied in this doctoral thesis, is the intellectual virtue of man to contemplate and to decide on particular situations of human life, based on sound logic and aiming at a prosperous life. It is a good of the soul, acquired through the experience and diligence of the individual himself and those who will teach him, based on the phronimou logic, how to foresee time, circumstances and events, in order to proceed to a corresponding decision at a time and execute an action accordingly. Subsequently, I study key positions for the teacher evaluation and professional development, as formulated through contemporary international and Greek literature. I therefore introduce a tabulation and analysis of the request of teacher’s phronesis as a whole and its implications in the field of professional development, based on the equivalence relationship that emerges. In particular, I examine the elements that make...