Ohar batzuk goi-nafarrera arkaiko eta zaharreko lexikoaz (original) (raw)
Related papers
2015
F. Maiorak 2011n "Reino de Navarra. Euskera: injurias, coplas, frases" [Nafarroako Erresuma. Euskara: Irainak, koplak, esaldiak] liburua karrikaratu zuen. Nafarroako Artxibo Orokorrean han-hemenka aurkitutako euskal testu zaharren bilduma honek berebiziko garrantzia du euskararen iraganaren ikerketarako, alde batetik garai eta toki askotako lekukotasun zaharrak biltzen baititu, eta bestetik bertan jasotzen den euskara ahozko moldetik hurbil baitago; zeinahi literatur kutsutik at. Baina argitalpenaren hedatze mugatuak, testuen irakurketa oker edo partzial zenbaitek eta azterketa filologiko zein linguistiko baten faltak corpus ikaragarri honen ustiapena zaildu du. Horri erantzun nahian, artikulu honetan liburuko pasarte batzuk hautatu ditugu, eta lekukotasunak finkatu, zuzendu eta zenbaitetan zabaldu ondoren, azterketa linguistikoa egin dugu. Nuevos testimonios del euskera navarro del periodo arcaico: adiciones y correcciones al libro de F. Maiora F. Maiora publicó en 2011 el libro "Reino de Navarra. Euskera: injurias, coplas, frases". Esta colección de textos euskéricos antiguos encontrados de manera diseminada en el Archivo General de Navarra tiene una importancia enorme para la investigación del pasado de la lengua vasca, por un lado porque recoge testimonios antiguos de numerosos lugares y épocas, y por el otro porque el euskera ahí empleado está muy próximo a la variedad hablada; lejos del todo toque literario. Pero la limitada difusión de la publicación, ciertas lecturas parciales o erróneas de los textos y la ausencia de un estudio filológico y lingüístico han dificultado el aprovechamiento de este ingente corpus. En respuesta a ello, en este artículo hemos seleccionado algunos fragmentos extraídos del libro, y tras fijar, corregir y, en ocasiones, ampliar los testimonios, hemos realizado un estudio lingüístico de los mismos. New attestations of the Navarrese Basque from the archaic period: additions and corrections to F. Maiora’s (2011) book F.Maiora published in 2011 the book Reino de Navarra. Euskera: injurias, coplas, frases [Kingdom of Navarre. Basque: insults, songs, sentences]. This book compiles old Basque texts found disseminated in the General Archive of Navarre. The book has an enormous relevance for the study of the past of the Basque language, on the one hand because it includes old attestations from multiple periods and places, and on the other hand, because the Basque language attested there is close to the spoken variety; far from any literary style. Nevertheless, the limited dissemination of the publication, some wrong or partial interpretations of the texts and the lack of a philological and linguistic analysis of the data have complicated the exploitation of this vast corpus. In response to this, this paper provides a thorough linguistic analysis of some selected passages from the book.
2016 [2021] - Oharrak euskal gramatikagintza zaharreko terminologiaz
Lapurdum 19, pp. 299-307, 2021
Lan honen helburua hauxe da: euskal gramatika zaharretan erabilitako termino batzuk azaltzea eta, horren bitartez, hizkuntz terminoen esanahiak ongi eta zehatz-mehatz atzematearen abantailez ohartaraztea. Horretarako, lehenik eta behin, hizkuntz terminologiak Hizkuntzalaritzaren Historiografiari sortzen dion arazo orokorraz arituko naiz (§ 2); ondoren, euskalari zahar batzuen termino eta termino-bikoteen adibideak ekarriko ditut: Oihenarten "verba simplicia" / "verba composita" (§ 3.1), "coniugatio propria" / "coniugatio impropria" (§ 3.2) eta "auxiliaris" (§ 3.3), eta, azkenik, Larramendiren "terminaciones absolutas" / "terminaciones transitivas" edo "relativas" (§ 4).
Nafarroa Behereko Euskara Zaharra
The goal of this work is to offer an overview of the evolution of the Basque language in Low Navarre from the 16th to the 19th century. With this purpose in mind, we have selected one hundred and seventy-six linguistic features. We have chosen these features because of one of the following five reasons: a) because it is an old feature that has been lost; b) because it is an old feature that has been changed in its being or in its use; c) because it is an old feature that has survived for a long time; d) because it is a new feature that has been created in the chosen period; e) because it is a feature that shows diatopic differentiation through the geography. To carry out our investigation we have analyzed the work of the main Low Navarrese writers of the 16th, 17th, 18th and 19th centuries. In addition, in this article we describe some aspects of geographical variability not only within Low Navarre, but also in comparison with the neighboring dialects of Lapurdi and Zuberoa. Some of...
Hegoaldeko goinafarrera zaharra: aditz laguntzaileekiko ezaugarri zenbait.- Autorea Gontzal Aldai
Hegoaldeko Goinafarrera zaharra: aditz laguntzaileekiko ezaugarri zenbait ERABILITAKO TESTUAK – Promesa de matrimonio de Uterga (1547). – Promesa de matrimonio de Zufia (1552). – Promesa de matrimonio de Esparza (1557). – Fragmentos de un catecismo Alto-Navarro. – Octava de don Miguel de Suescun. – Poesías premiadas en Pamplona en 1609. – Credo de Zannetto (1614). – Juan de Beriain (1621): Tratado de cómo se ha de oyr missa.
Studia Philologica et Diachronica in honorem Joakin Gorrotxategi. Vasconica et Aquitanica (ASJU 52-1/2 (2018)), 2018
The principal aim of this essay is to analyse ditransitive auxiliary verbs in indicative and non-indicative periphrasis in High-Navarrese dialect, in texts written before 1750. Therefore, *eradun, *nin and *erazan auxiliary verbs are observed systematically in order to make a new proposal about their chronology and extension. Key words: High-Navarrese, ditransitive verbs, *eradun, *nin, *erazan, dialectalization Saio honek goi-nafarrerazko NOR-NORI-NORK saileko perifrasietako aditz laguntzaileez dihardu, eta horretarako 1750. urtea baino lehenagoko goi-nafarrerazko lekukotasunetan sistematikoki begiratu dira sail horretako aditz laguntzaileak. Hori dela eta, *eradun, *nin eta *erazan laguntzaileen agerraldiak aztertu eta beren kronologiaz eta hedaduraz proposamen berria egiten da. Hitz gakoak: goi-nafarrera, Nor-Nori-Nork saileko aditz laguntzaileak, *eradun, *nin, *erazan, dialektalizazioa.