Paylaşım Ekonomisi: Dünya ve Türkiye Örneklerinin Karşılaştırılması (original) (raw)

2016, Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

Sürekli olarak yeni hizmet ve iş yapma modellerine olanak sağlayan internet, son yıllarda karşımıza paylaşım ekonomisini çıkarmıştır. Genel olarak " kullanmadığını paylaş " felsefesine dayanan kavram, dünya genelinde farklı uygulamalarla birçok internet kullanıcısı ve yatırımcısına yeni iş fırsatları sağlamaktadır. Söz konusu çalışma öncelikle paylaşım ekonomisinin kavramsal çerçevesini çizmektedir. Çalışmanın çıkış noktasını ise Türkiye'de hayata geçirilen paylaşım ekonomisi uygulamalarından Zumbara, Driveyoyo, Verrr ve HemenKiralık gibi uygulamaların Airbnb, Uber, TaskRabbit, Peerby gibi uygulamalarla karşılaştırarak genel eksiklik ve farklılıklarının belirlenmesi oluşturmaktadır. Yapılan ön çalışma ve değerlendirmelerde Türkiye'de geliştirilen model ve uygulamaların kâr amacı gütmeden ve gerçekten " Paylaşım " odaklı, gönüllülük esasına dayalı ve gençlerin öncülük ettiği sosyal yenilik uygulamaları olduğu görülmektedir. Tüm dünyada hızlı yayılan Airbnb, Uber, TaskRabbit, Peerby gibi uygulamalar ise yatırım sermayesi olan ve gönüllülükten ziyade topluluk-tabanlı kapitalizm modelini teşkil eden uygulamalar olduğu bilinmektedir. Karşılaştırılan uygulamalar arasında sermaye farklılıklarının yanı sıra yazılım/tasarım hataları, kullanışlılık/erişilebilirlik kolaylıkları ve imkânları, güvence ve ödeme sistemleri bakımından farklar olduğu görülmüştür. Elde edilen bu bulguların Türkiye'de hayata geçirilen paylaşım ekonomisi uygulamaların benimsenme oranını olumsuz etkilediği söylenebilir. Abstract Sharing Economy : Comparison of World and Turkey Samples The Internet, which has been constantly providing new service and business models, has released the sharing economy in recent years. The concept, which is based on the philosophy of sharing the "non-use" in general, provides new business opportunities for many internet users and investors with different applications all over the world. Firstly, this study draws the conceptual framework of the sharing economy. The starting point of the study is the determination of common deficiencies and differences by comparing applications such as Zumbara, Driveyoyo, Joint Creation and Immediate Rule from applications such as Airbnb, Uber, TaskRabbit, Peerby. In the preliminary studies and evaluations, it is seen that the models and applications developed in Turkey are social innovation applications based on voluntary and young people oriented, profit-oriented and really "Sharing" oriented. Airbnb, Uber, TaskRabbit, Peerby like applications spread rapidly all over the world and are known to be applications that constitute the model of community-based capitalism, which is investment capital against voluntarism. Among the comparative applications, it has been found that there are differences in capital / software / design mistakes, convenience / accessibility facilities and facilities, assurance and payment systems as well as capital differences. Inconclusion, these findings have adversely affected the adoption rate of applications of sharing economics in Turkey.