"Hadislerde Metin ve Muhteva Tahlilinin Tarihi Boyutu" Adlı Makale Üzerine (original) (raw)
Related papers
Mevzû Hadislerin Tespit ve Tenkidinde Metin Bilgi ve Birikiminin Önemi
FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 2019
İlim ve sanatla uzun süre meşguliyet, sahibine özel bir "meleke" kazandırmakta, alan çalışmalarında süratle karar verebilme imkânı sağlamaktadır. Hadis metinleriyle uzun süre meşgul olma sonucu elde edilen metin bilgi ve birikimi sayesinde hadislerin orijinalliğini tespit etme bir "meleke" haline gelmekte, hadislerin güvenilirlik derecesi kolaylıkla belirlenmektedir. Hadis âlimleri tarafından hadisin güvenilirliğini test etme konusunda hadis râvilerinin tek tek detaylı bir şekilde incelenmesi anlamındaki sened tenkidi ile birlikte metin tenkidi için de objektif kriterler konulmuştur. Hadis metinlerinin tenkidinde Kur'an ve Sahih Sünnet gibi temel referanslara uygunluk yanında; hadisin selim akıl, tarihî gerçekler ve ilmî verilere aykırı olmaması temel esaslar olarak kabul edilmiştir. Hadis literatüründe özellikle mevzû hadislerin tenkidinde dikkate alınan bu meşhur temel esaslar dışında bazı önemli kriterlerin da zikredildiği görülmektedir. Münekkit hadis âlimlerinin hadis metinleri üzerinde tarih boyunca süren titiz ilmî çalışmaları sonunda tümevarım yoluyla vardıkları sonuçlar, ilim erbabı arasında "genel kabul" görmüştür. Bu makalede hadislerin tenkidinde metin bilgi ve birikiminin önemini gösteren ve ilim dünyasında genel kabul gören bu ilmî kriterler üzerinde durulmaktadır.
2022
Öz XIX. yüzyıl sonlarında ve XX. yüzyılın başlarında İslam dünyasında "Gelenek" ciddi şekilde eleştirildi. Geleneksel tasavvuf ve fıkıh anlayışları da bu dönemin eleştirilerinden payını aldı. Halveti Şeyhi Mustafa Safvet Yetkin (1866-1950) ile Şâzelîyye hilâfeti de bulunan İzmirli İsmâil Hakkı (1869-1946) da Osmanlı'nın sonu ve Cumhuriyet'in kuruluşu dönemlerinde alanlarında etkin birer isimdi. Tasavvuf kitaplarındaki hadislerin güvenilirliği hakkında bu iki isim arasında başlayan tartışma, tasavvufun daha başka meselelerini de kapsayacak şekilde büyümüştür. Bu makalede bu iki ismin tartışmalarındaki üslup ve argümanları ile kullandıkları terminoloji fıkıh usulü, fıkıh usulünün haber teorisi ekseninde değerlendirilmiştir. Yaşanan değişimin bu tartışmalara yansıyıp yansımadığı da tespit edilmeye çalışılmıştır. Böylece en çalkantılı bir dönemde Osmanlı'nın son dönem ulema ve meşâyihi arasındaki iki ismin münazara üslubunun günümüz akademisyenlerine de katkı sunmasını umulmaktadır.
X. Hadis Meclisi: “Hadislerde Metin ve Muhteva Tahlili” 10-11 Aralık 2011, Üsküdar/İSTANBUL
Usul İslam Araştırmaları, 2011
tarihinde düzenlendi. Bu yılki meclisin, öncekilerden üç ayrıcalıklı farkı oldu. Birincisi sayıları az da olsa, Arap dünyasından, batıdan ve Kıbrıs'tan hadis akademisyenlerinin katılımlarıyla uluslararası bir ihtisas toplantısı özelliğinde olması ve bunun etkisiyle olsa gerek, yurt içinden katılımın oldukça iyi olması. İkincisi toplantının Gerede yerine Diyanet İşleri Başkanlığı ve Türkiye Diyanet Vakfı'nın sponsorluğunda İstanbul'da yapılması. Üçüncüsü ise Gerede Hadis Meclisi toplantılarının sonuncusu olması ki gelecek yıllarda çekirdeğini bu meclisin oluşturduğu söz konusu toplantılar resmî bir boyut kazanarak Hadis Ana Bilim Dalı Koordinasyon Toplantısı şeklinde ve muhtelif fakültelerin ev sahipliğinde yapılacak.
Peygamberimizin Mizahla İlgili Hadislerinin Senet ve Metin Yönünden Tenkidi
Günümüzde insanları güldürmek adına stand-up türü eğlence tarzları yaygınlık kazanmıştır. Kişilerin alay konusu edildiği ve amiyane ifadelerin kullanıldığı böylesi eğlence tarzlarının ahlaki sınırlarının belirlenmesi gerekmektedir. Gülmek ve güldürmek beşerî yapımızdan kaynaklanan ihtiyaçlardandır. Bu iki ihtiyaç, Hz. Peygamber tarafından cevapsız bırakılmamış ve ölçülü olmak şartıyla caiz görülmüştür. Nitekim Hz. Peygamber, zaman zaman yaptığı şakalarla gülmeye ve güldürmeye olumlu yaklaştığını göstermiştir. O, bazı hadislerinde de insanları güldürenlerin dikkat etmeleri gereken ahlaki kuralları ifade etmiştir. İşte bu rivayetlerden bazıları, çalışmamızın konusunu teşkil etmektedir. İnsanları güldürmek için yalan söylenilmemesi gerektiğini vurgulayan bu rivayetler, makalemizde hem senet hem de metin tenkiti açısından incelenecektir.
Hadiste Telfik: Metin Eksenli Bir Araştırma
2016
Temel anlami birlestirmek ve eklemek olan telfik sozcugu, Usul-i Fikih ve Furu-i Fikih ilminde farkli bir anlama sahip olmakla birlikte, Hadis ilminde de terim anlaminda kullanima sahiptir. Hadis ilminde telfik, ayni konudaki farkli hadislerin birlestirilerek tek hadismis gibi rivayeti seklinde kullanima ilave olarak, farkli isnad ve lafizlarla rivayet edilen bir hadisin isnad ve metinlerinin birlestirilmesi anlamina da gelmektedir. Tanimlardan da anlasilacagi uzere, telfikin hem sened hem de metinle ilgili boyutlari mevcuttur. Telfik sozcugune dair zikretmis oldugumuz bu anlam alanlarini telfikin uygulanis sekilleri basligi altinda ayrica ele aldik. Telfik’in ayni konudaki farkli hadislerin birlestirilerek tek hadismis gibi rivayeti seklindeki anlamini merkeze alarak, makalemizin konusunu sinirlandirmis olduk. Sinirlandirma dâhilinde, telfikin senedle ilgili boyutlarini calismamizin disinda tutup, birbirinden farkli hadislerin metinlerinin birlestirilmesi ve rivayetini dikkate alip...
Sehâvî Ve Halk Dilinde Dolaşan Hadisler Problemi İle İlgili Eseri
DergiPark (Istanbul University), 2002
Sakhawi and his Book Related with Hadiths to be Talked About Among People's Tongue Muhammad b. Abd al-Rahman al-Sakhawi whose family originally belonged to the villiage of Sakha in Egypt, was born in Cairo in 831 a.h./1427. He had got lessons about 400 scholars.*bn Hajar showed him special interest. Because he was the foremost student of his. He had got a good place in the islamic science world in his early life.He had excelled and reputed in the hadith and history sciences. .He authored about 200 works. One of Sakhawi's works is al-Maqas1d al-hasana fi bayan kathir min ahadith al-mushtahirah ala al-alsina. *t is related with hadiths to be talked about among people's tongue.A lot of handwritings of this book are in the World libraries. Sakhawi classificated the hadiths according to the reliability and memory of narrators and guided to other workings which is written in the same subject after al-Maqas1d. He refer to 232 authers 314 books and other materials while he investigate the narratives. He usually don't say the results of his investigations. *t is a important book in its field up till now. Bu makale "Sehâvî ve el-Mekâs1du'l-hasene adl1 eserinin tenkit ve tahlili "adl1 yüksek lisans tezimden özetlenerek haz1rlanm19t1r.