Sosyal Sermaye ve Örgütsel Yaratıcılık Arasındaki İlişkilerin Öğretmen Algılarına Göre İncelenmesi (original) (raw)
Related papers
Okulların Sahip Oldukları Sosyal Sermayeye İlişkin Öğretmen Görüşleri
Yuzunci Yil Universitesi Egitim Fakultesi Dergisi
Öz: Bu araĢtırmanın amacı okulların sahip olduğu sosyal sermayeye iliĢkin öğretmen görüĢlerini belirlemektir. ÇalıĢma nicel ve nitel yöntemin bir arada kullanıldığı karma yöntem ile yürütülmüĢtür. AraĢtırmanın çalıĢma grubu Giresun ili merkez ilçe ile ġebinkarahisar ilçesinde bulunan toplam 28 okulda görev yapan 196 öğretmen oluĢturmuĢtur. ÇalıĢma grubu ise örneklemden 7 okul seçkisiz yöntemle belirlenerek her birinden ikiĢer öğretmen olmak üzere toplam 14 öğretmen alınarak oluĢturulmuĢtur. Veri toplama aracı olarak Ersözlü (2008) tarafından geliĢtirilen sosyal sermaye ölçeği ile yarı yapılandırılmıĢ görüĢme formu kullanılmıĢtır. Nicel veriler üzerinden ortalama ve standart sapma hesaplanmıĢtır. Ölçek puanlarının bağımsız değiĢkenlere göre farklılaĢıp farklılaĢmadığı bağımsız t testi ve ANOVA ile test edilmiĢtir. Nitel veriler ise içerik analiziyle çözümlenmiĢtir. ÇalıĢma bulguları, okulların sahip olduğu sosyal sermayeye iliĢkin öğretmen görüĢlerinin katılmıyorum düzeyinde olduğunu göstermiĢtir. Ayrıca okulların sahip olduğu sosyal sermayeye dair öğretmen görüĢlerinin cinsiyet, kıdem, branĢ, görev yeri değiĢkenine göre anlamlı bir farklılık göstermediği; okul türüne göre anlamlı bir farklılık gösterdiği ortaya çıkmıĢtır. Öğretmenlerle yapılan görüĢme sonuçlarına göre okulların sahip oldukları sosyal sermaye bağlamında paylaĢılan değerlerin çoğunu insan iliĢkileri oluĢturmakta ve etkinliklerin çoğu okul dıĢında gerçekleĢmektedir.
Öğretmenlerin Örgütsel Yaratıcılığa İlişkin Görüşleri
Bu araştırmanın amacı ilkokul öğretmenlerinin örgütsel yaratıcılığa ilişkin görüşlerini belirlemektir. Araştırma nitel veri toplama teknikleri kullanılarak yürütülmüştür. Araştırma olgu bilim desenindedir ve araştırmada kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi ile belirlenen 15 ilkokul öğretmeni ile görüşme yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından hazırlanan ve açık uçlu sorulardan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın veri analizinde betimsel ve içerik analizlerine yer verilmiştir. Görüşme yapılan öğretmenlerin vermiş olduğu yanıtlar doğrultusunda oluşturulan temalar ve alt temalar belirlenerek öğretmenlerin yaratıcılığa ilişkin görüşleri doğrudan alıntılarla desteklenerek sunulmuştur. 15 ilkokul öğretmeni ile yapılan görüşmeler sonucunda örgütsel yaratıcılığın anlamına ilişkin görüşler temasında potansiyeli açığa çıkarma, üretme ve süreç alt temaları, yaratıcılığın ortaya çıkmasında etkili olan faktörlere ilişkin temada bireysel ve örgütsel faktörler alt temaları, örgütsel yaratıcılığın gereklerine ilişkin görüşler temasında bireysel ve örgütsel gerekler alt temaları, örgütsel yaratıcılığın ortaya çıkmasına engel olan görüşler temasında bireysel, örgütsel ve toplumsal engeller alt temaları, örgütsel yaratıcılığın artırılmasına ilişkin görüşler başlığında ise bireysel özgürlüğün artırılması, yaratıcı faaliyetlerin yönetimce desteklenmesi, değişime uyum ve çalışma ortamı alt temaları belirlenmiştir. Sonuçta, bireylerin görev yaptıkları kurumda özgürce çalışabilecekleri, kendilerini rahat ifade edebilecekleri, düşüncelerini, fikir ve önerilerini dile getirebilecekleri ortamların sağlanması, sahip oldukları yaratıcı potansiyelin desteklenmesi gerekliliği vurgulanmıştır.
Sosyal Bilimler Dergisi, 2014
Bu çalışmada okul örgütünün en önemli öğelerinden biri olan öğretmenlerin görüşlerine göre "okullardaki sosyal ve entelektüel sermaye ilişkilerinin ve düzeyinin incelenmesi" amaçlanmıştır. Betimsel tarama modeliyle yapılan bu çalışmanın örneklemi 441 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri SPSS19 paket programında değerlendirilmiştir. Yapılan faktör analizi sonucunda sosyal sermayenin beş, entelektüel sermayenin altı boyutu oluşmuştur. Bu çalışmada t testi, tek yönlü varyans analizi (Anova) ve regresyon analizi yapılmıştır. Sosyal sermaye ve entelektüel sermaye ölçeğinin Alpha güvenirlik değeri.94 KMO değeri 96 bulunmuştur. Sosyal sermaye boyutları entelektüel sermayenin %88'ini açıklamaktadır. Entelektüel sermayenin boyutları sosyal sermayenin %75'ini açıklamaktadır. Öğretmenlerin kıdemleri ve aynı okulda çalışma süreleri arttıkça okullarda sosyal ve entelektüel sermayeye verdikleriönem de artmaktadır.
Öğretmenleri̇n Algilarina Göre Örgütsel Si̇ni̇zm İle Psi̇koloji̇k Sermaye Arasi İli̇şki̇
Milli Eğitim Dergisi, 2021
Öz: Sinizm, anlam değişimine uğrayarak gelen bir kavramdır. Antik Yunanda gerçeği anlatma iken günümüzde örgüte karşı duyulan olumsuzluklar olarak kullanılmaya başlanmıştır. Örgütsel değişim ve gelişimin önünde bir engel olarak görülen sinizm, çalışanların örgüte bağlılıklarını dolayısıyla çalışanın ve örgütün başarısını olumsuz yönde etkilemektedir. Pozitif psikoloji ile ortaya çıkan pozitif psikolojik sermaye ise bireyin sahip olduğu olumlu özellikler bütünü olarak nitelendirilmektedir. Örgütlerin; çalışanların psikolojik sermayeleriyle öne çıktığı günümüzde, çalışanın psikolojik sermaye düzeyindeki artışı örgütü de olumlu etkilemektedir. Araştırmada amaç örgütsel sinizm ile psikolojik sermaye ilişkisini incelemektir. Nicel araştırma olarak yürütülen bu araştırmada Mersin ilinde görev yapan öğretmenlerden önce tabakalı sonra tesadüfi örnekleme ile seçilen 389 öğretmene ulaşılmış ve kişisel bilgiler, örgütsel sinizm ölçeği, psikolojik sermaye ölçeğinin birleşiminden oluşan bir ölçekle veriler toplanmıştır. Araştırma sonucunda psikolojik sermaye ile örgütsel sinizm arasında negatif yönlü yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bu doğrultuda çalışanlara verilecek destekle psikolojik sermaye düzeylerinin arttırılmasının örgüt açısından yararlı olacağı sonucuna varılmıştır.
Öğretmenlerin Okullardaki Sosyal Sermaye Algıları ile Mesleki İşbirliğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, 2021
Eğitim-öğretim faaliyetlerinin gerçekleştirildiği okullar, öğretmenler arasındaki iletişim ve etkileşimin en yoğun şekilde gerçekleştiği ortamlardır. Aynı eğitimsel hedeflere ulaşmak için bir araya gelen öğretmenlerin birbirleriyle; öğrenciler, okul yöneticileri ve veliler gibi paydaşlarla olumlu ilişkiler kurmaları, bu hedeflere ulaşılması hususunda önemli bir ön koşuldur. Nitekim toplumsal örgütlerin var olabilmesi ve ortak amaçlar doğrultusunda hareket edebilmeleri için sahip olunan sosyal sermaye, örgütsel yapının niteliği açısından belirleyici bir özelliktir. Dolayısıyla öğretmenlerin yakın ilişkiler kurarak biriktirdikleri sosyal sermayeleri hem kendi başarıları hem de öğrencilere sundukları eğitim hizmetlerinin sonucu olarak okulların başarısı için önemli göstergeler ortaya koyabilmektedir. Bu nedenle öğretmenlerin görev yaptıkları okullardaki sosyal sermayeye ve sosyal sermayeyi oluşturan güven, bağlılık, sosyal etkileşim ağları vb. bileşenlere yönelik algılarının tespit edilmesi eğitim-öğretimin kalitesi açısından önemli görülmektedir. Diğer taraftan bu kalitenin önemli sacayaklarından birisi de öğretmenler arasında sürdürülen mesleki iş birliğidir. Birbirleri ile iletişim ve etkileşim halinde olan öğretmenlerin süreç içerisinde bilgi ve deneyimlerini paylaşmaları beklenmektedir. Öğretmenlerin mesleki iş birliği yapmaları ile elde edecekleri deneyimler kişisel başarılarında etkili olmasının yanında okulların da başarılı örgütler olmalarına katkı sunmaktadır. Dolayısıyla okullarda iş birliği içerisinde olan öğretmenlerin iletişim ve etkileşim becerilerinin gelişmesi; paylaşılan öğrenmeler sayesinde daha etkili öğretim süreci oluşması söz konusu olmaktadır. Diğer taraftan iş birliği yapmanın gerekliliklerinden birisinin yakın ilişkiler kurmak olduğu düşünüldüğünde öğretmenlerin okullardaki sosyal sermayeye yönelik algılarının olumlu olması ile bu iş birliğinin de artması beklenmektedir. Nitekim sosyal sermayenin bir artı değer olarak geliştiği okullarda öğretmenler arasında dayanışmanın daha fazla olduğu ve karşılıklılık gerektiren sosyal ilişkilerin daha olumlu bir şekilde yaşandığı ile karşılaşılmaktadır. Buradan hareketle okullardaki sosyal sermaye algısı ile öğretmenler arasındaki mesleki iş birliği, birbiriyle bağlantılı kavramlar olarak değerlendirilmektedir. Öğretmenler arasındaki mesleki iş birliği aracılığıyla yapılacak uygulamaların mesleğe daha iyi motive olunmasına ve öğrencilerin daha etkili öğrenmeler sağlamalarına destek olacağı düşünülmektedir. Bu nedenle okullarda kurulan yakın ilişkilerin biriktirdiği sosyal sermayenin ve hem öğretmenlerin hem de okulların başarıları için bağlayıcı bir unsur olan iş birliğinin ne düzeyde olduğunun ve sosyal sermaye algısı ile mesleki iş birliği arasındaki ilişkinin ortaya konulması önem taşımaktadır. Bu bağlamda bu araştırmada öğretmenlerin okullardaki sosyal sermaye algıları ile mesleki iş birliğine yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda aşağıdaki sorulara yanıt aranmıştır: 1) Öğretmenlerin okullardaki sosyal sermaye algıları ve mesleki iş birliğine yönelik tutumları nasıldır? 2) Öğretmenlerin okullardaki sosyal sermaye algıları ve mesleki iş birliğine yönelik tutumları arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? 3) Öğretmenlerin okullardaki sosyal sermaye algıları, mesleki iş birliğine yönelik tutumlarını anlamlı bir şekilde yordamakta mıdır? Yöntem Araştırma nicel yönteme göre yürütülmüş ve ilişkisel tarama modeli ile desenlenmiştir. İlişkisel araştırmalar, iki ya da daha fazla değişken arasındaki ilişkilerin belirlenmeye çalışıldığı; bir değişkendeki artış ya da azalışın diğer değişkeni nasıl etkilediğinin incelendiği araştırmalardır (Tan, 2014). Araştırmanın örneklemini 2020-2021 eğitim-öğretim yılının ikinci döneminde İstanbul Esenyurt’ta görev yapmakta olan ve olasılıklı örnekleme türlerinden basit seçkisiz örnekleme metodu ile ulaşılmış 456 öğretmen oluşturmuştur. Öğretmenlerin okullardaki sosyal sermaye algılarına ilişkin veriler Polatcan (2018) tarafından geliştirilmiş “Okullarda Sosyal Sermaye Ölçeği” ile mesleki iş birliğine yönelik tutumlarına ilişkin veriler ise Yılmaz ve Çelik (2020) tarafından geliştirilmiş “Öğretmenler Arasında Mesleki İşbirliğine Yönelik Tutum Ölçeği” ile elde edilmiştir. Araştırma verilerinin analizi SPSS v.22 paket programı ile gerçekleştirilmiştir. Analiz sürecinde ilk olarak verilerin normallik varsayımları incelenmiş; verilerin hem ölçeklerin genelinde hem de alt boyutlarda normal dağıldığı belirlenmiştir. Sonrasında verilere ilişkin betimsel istatistikler verilmiş; okullardaki sosyal sermaye algısı ile mesleki iş birliğine yönelik tutum arasındaki ilişki Pearson korelasyon analizi ile test edilmiş ve korelasyon katsayısı (r) hesaplanmıştır. Okullardaki sosyal sermaye algısının mesleki iş birliği üzerindeki yordayıcılığının belirlenmesinde ise çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Bulgular Araştırmanın ilk alt problemine ilişkin elde edilen bulgular; öğretmenlerin okullardaki sosyal sermaye algılarının orta, sosyal sermaye algısını oluşturan alt boyutlardan bağlılık boyutunun yüksek; sosyal etkileşim ağları/bağları, güven, katılım ve kültürel bellek alt boyutlarının orta; ayrıca mesleki iş birliğine yönelik tutumlarının çok yüksek düzeyde olduğu şeklindedir. Araştırmanın ikinci alt problemine ilişkin elde edilen bulgular; öğretmenlerin okullardaki sosyal sermaye algıları ile mesleki iş birliğine yönelik tutumları arasındaki ilişkinin pozitif yönde, orta düzeyde ve anlamlı (r=.404, p<.01) olduğu şeklindedir. Ayrıca okullardaki sosyal sermayeyi oluşturan alt boyutların tümünün mesleki iş birliğine yönelik tutumlar ile arasındaki ilişkinin de pozitif yönde, orta düzeyde ve anlamlı olduğu şeklindedir. Araştırmanın üçüncü alt problemine ilişkin elde edilen bulgular ise; öğretmenlerin okullardaki sosyal sermayeye yönelik algılarını oluşturan alt boyutların birlikte mesleki işbirliğine yönelik tutumlardaki toplam varyansın %18’ini açıkladığı; yordayıcı değişkenlerin mesleki işbirliği üzerindeki göreli önem sırasının bağlılık, sosyal etkileşim ağları/bağları, kültürel bellek, güven ve katılım şeklinde olduğu ve sadece bağlılık ve sosyal etkileşim ağları/bağları alt boyutlarının mesleki işbirliğine yönelik tutum üzerinde anlamlı bir yordayıcı olduğu şeklindedir. Tartışma Sonuç ve Öneriler Araştırmadan elde edilen bulgular doğrultusunda öğretmenlerin okullardaki sosyal sermaye algılarının artırılması gerektiği söylenebilir. Okullar, sosyal etkileşimin yoğun bir şekilde yaşandığı, okul yöneticileri tarafından çeşitli etkinliklerin düzenlendiği ve öğretmenlerin kendilerini güvende hissederek bu etkinliklere katılım sağladıkları kurumlar haline getirilmelidirler. Okullarda algılanan sosyal sermayenin artmasıyla öğretmenlerin birbirleri ile daha olumlu ilişkiler ve mesleki iş birliği kurabilecekleri düşünülmektedir.
Sosyal Bilimler Dergisi, 2018
Perceived organizational support means that the organization is valued by the contributions of the employees and their happiness is taken into consideration. Positive psychological capital; self-efficacy, optimism, hope and resistance can be explained by the characteristics of the individual which is defined as the development of positive psychological status. Social responsibility-based leadership is one of the modern leadership approaches that can make positive change for the progress of society. These three variables are examined within the scope of the study because it is thought that employees may be supported by the organization and positive attitudes and behavior changes may be observed. This study was conducted to determine the relationship between teachers' perception of organizational support, social responsibility-based leadership and positive psychological capital. The sample is 335 teachers chosen from by random sampling method. Data was collected using perceived organizational support, positive psychological capital and social responsibility based leadership scales. With these data; arithmetic mean, standard deviation, Pearson correlation analyzes were performed. At the end of the study, it was found that teachers' perceived organizational support levels were at a moderate level, positive psychological capital levels and social responsibility based leadership levels were at very high levels. In addition, a positive and significant relationship was found between these three variables.
Ücretli̇ Öğretmenleri̇n Örgütsel Sosyalleşmesi̇ Üzeri̇ne Bi̇r Çalişma
International Journal of Social Science Research, 2021
Bu çalışmada eğitim kurumlarında öğretmen eksikliğinin giderilmesi amacı ile görevlendirilen ücretli öğretmenlerin çalıştıkları kurumlardaki örgütsel sosyalleşme hakkındaki görüşleri incelenmek istenmiştir. Araştırmada nitel desen kullanılmıştır. Bu amaç doğrultusunda konu ile ilgili alan yazının incelenerek yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlanmıştır. İçerik ve görünüş geçerliliği sağlanması adına alanda uzman öğretim üyelerinin görüşlerine (n=3) alınarak başvurulmuştur. Araştırmanın çalışma grubunu Doğu Anadolu bölgesinde bulunan bir ilde görevlendirilen 20 ücretli öğretmen oluşturmaktadır. Çalışmada ücretli öğretmenlerin örgütsel sosyalleşme düzeyleri öğretmenlerin algılarına göre değerlendirilmiştir. Ücretli öğretmenlerin birçoğu ayrımcılığa uğradığını, ikinci planda ve geçici olduklarını düşünmeleri araştırma bulgularından bir kaçıdır.
Akademisyenlerde İş Tatmini ve Örgütsel Yaratıcılık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
Bu araştırmanın amacı; eğitim kurumlarında görev yapmakta olan akademisyenlerin iş tatmini ve örgütsel yaratıcılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırma 2019-2020 eğitim öğretim yılında farklı üniversitelerde görev yapmakta olan 142’si kadın 158’i erkek olan akademisyenlerden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak; araştırmacı tarafından hazırlanmış ‘kişisel bilgi formu’ , Baycan tarafından (1985) Türkçe geçerliliği ve güvenirliği yapılmış olan ‘Minnesota iş doyum ölçeği’ ve Balay (2010) tarafından geliştirilmiş olan ‘Örgütsel yaratıcılık ölçeği’ kullanılmıştır. Verilerin analizinde iş tatmini ve örgütsel yaratıcılık arasındaki ilişkiyi ölçmek için Spearman korelasyon analizi, ikili grupların karşılaştırmasında Mann Whitney U testi ve üçlü grupların karşılaştırılması ise Kruskal Wallis testleri kullanılmıştır. Analizler SPSS 22.0 paket programı kullanılarak .05 anlamlılık düzeyinde test edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, akademisy...
Öğretmenleri̇n Kültürel Sermayeye İli̇şki̇n Görüşleri̇ni̇n İncelenmesi̇
2016
Bu arastirmanin amaci; ogretmenlerin kulturel sermayelerini etkileyen faktorleri tespit etmek ve ogretmenlerin kulturel sermaye yeterliklerini arttirmaya yonelik oneriler gelistirmektir. Bu arastirmanin problem cumlesini “Ogretmenlerin kulturel sermayelerini etkileyen faktorler nelerdir?” olusturmaktadir. Bu calismanin ogretmenlerin kulturel sermayelerini etkileyen faktorleri tespit etmesi, kulturel sermayeyi arttirmaya yonelik oneriler gelistirmesi ve kulturel sermayeyi egitimle iliskilendiren calismalardan biri olmasi sebebiyle onem tasidigi dusunulmektedir. Arastirmanin calisma grubunu, 2015-2016 egitim ogretim yilinda Gaziantep il merkezindeki ortaokullarda gorev yapmakta olan kolay ulasilabilirlik yoluyla secilen 29 ogretmen olusturmaktadir. Arastirmanin deseni, nitel arastirma desenlerinden “durum calismasi”dir. Arastirma verilerinin toplanmasinda nitel arastirma yontemlerinden yari yapilandirilmis gorusme teknigi kullanilmistir. Elde edilen veriler icerik analizi yontemine ta...