HZ. PEYGAMBER'İN SÜNNETİNDE ÇEVRE DUYARLILIĞI: AHLÂKÎ BİR ÖRNEKLİK (original) (raw)

Öz Bugün çevre, teknolojik alandaki gelişmelere zıt olarak bozulan ahlâkî anlayış-lar nedeniyle tahrip edilmektedir. Çevre ile ilgili asıl sorun, bilimsel-teknolojik gelişme-lerin artışı değil, insanoğlunun çevreye ahlâk ölçülerinden uzak bir anlayışla muamele-sidir. Hz. Muhammed de ahlâkî anlamda tam bir örnektir. Bu makalede Hz. Muham-med'in çevre ile ilişkilerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Makale hazırlanırken klasik hadis kaynaklarından Hz. Peygamber'in uygulamaları taranarak çıkarılmıştır. Makalede konular Hz. Peygamber'in insan, hayvan, bitki ve cansız varlıklarla ilgili söz ve davra-nışlarında ahlak vurgusuna göre tasnif edilmiştir. Onun, hayatı boyunca insanlar arası ilişkilerde hak, adalet, sorumluluk, saygı, sevgi, diğerkâmlık, merhamet, samimiyet vb. ahlaki erdemleri ön plana çıkardığı görülmektedir. Ona göre hayvanlar en az insanlar kadar yaşama, beslenme ve eziyet edilmeme hakkına sahiptir. İnsanlar onlara karşı so-rumlu davranmalı, ayrıca onları sevmeli ve onlara merhamet etmelidir. O, bitkilere ve cansız varlıklara yaklaşmada da korumacı üslubu tercih ve tavsiye etmiştir. Zira ona gö-re tüm varlık âlemi Allah tarafından yaratılmıştır ve hepsi de sevgi ve saygıyı hak et-mektedir. Makalede ulaşılan bazı sonuçlar şunlardır: Hz. Peygamber'in öğretisinde do-ğal çevreyi kullanmada tüm canlıların hakkı bulunmaktadır ve bu hakka saygı gösteril-melidir. Hz. Peygamberin çevre ile ilgili söz ve uygulamalarında, bugünün çevre sorun-larına ahlâkî boyutuyla çözüm sunabilecek pek çok örnekler bulunmaktadır. Abstract Today, the environment is getting demolished in contrast with technological developments because of disrupted moral conceptions. In this regard, the real problem is not increase of scientific and technological developments, but it is immoral treatments of mankind on the environment. Hz. Muhammad is a perfect example in moral sense. In