NU'ÛT-I NEBEVİYYE MECMÛASI (İNCELEME-TENKİTLİ METİN-DİZİN (original) (raw)

EL-İLELU'L-MÜTENAHİYE ÖZELİNDE İBNU'L-CEVZÎ'NİN BAZI METİN TENKİDİ UYGULAMALARI

Fıkıh, tefsir, hadis, coğrafya, tıp, vaaz ve ahlâk gibi çok farklı alanlarda, 380’i aşkın eser telif eden Ebû’lFerec İbnu’l-Cevzî, hicri altıncı asrın en önemli İslâm âlimlerindendir. İbnu’l-Cevzî’nin hadis alanındaki ilmî dirayeti, özellikle Kitabu’l-Mevzûât ve el-İlelu’l-Mütenâhiye fi’l-Ehâdîsi’l-Vâhiye adlı eserlerinde ön plana çıkmaktadır. İbnu’l-Cevzî, Kitabu’l-Mevzûât’ta uydurma rivayetleri, el-İlelu’l-Mütenâhiye’de ise kendileri ile ihticâc olunmayan çok zayıf, vâhî rivayetleri bir araya getirdiğini belirtmektedir. Müellif, eserlerinde geleneksel usule uyarak öncelikle sened tenkidi yapmış, gerekli gördüğü yerlerde ise metin tenkidinde bulunmuştur. Bu değerlendirmelerinde müteşeddit davranmasından dolayı İslâm âlimleri tarafından zaman zaman tenkid edilmişse de hicri altıncı asırda metin tenkidinde bulunmuş olması onun ilmî cesarete ve dirayete sahip olduğunu göstermektedir. el-İlel’de, rivayetlerin değerlendirilmesinde müellifin uygulamış olduğu bazı metin tenkidi uygulamaları bu makalenin konusunu teşkil etmektedir. Eserin genelinde sened tenkidi ağırlıklı olarak kullanılmışsa da bazı rivayetlerin tahlilinde metin tenkidi de yaptığı tespit edilmiştir. Geleneksel usule uyarak sened tenkidi yapmaksızın metin tenkidi yapmadığı görülmüştür. Geleneksel hadis anlayışının hakim olduğu bir dönemde İbnu’l-Cevzî’nin bazı rivayetleri metin tenkidi süzgecinden geçirmiş olması ehemmiyet arzetmektedir. Anahtar Kelimeler: İbnu’l-Cevzî, Hadis, Tenkid, Metin Tenkidi, el-İlelu’l-Mütenâhiye.

MECMÛ'A-İ NEZÂIR (VR. 100b -150a) (H. HÜSNÜ PAŞA 1031) İNCELEME -TENKİTLİ METİN

2012

"Mecmû'a-i Nezâir (vr. 100b - 150a) (H. Hüsnü Paşa 1031) İnceleme - Tenkitli Metin" adını taşıyan bu çalışmada, on altıncı yüzyılın sonları ve on yedinci yüzyılın başlarında derlendiği tahmin edilen nazire mecmuasının tenkitli metni hazırlanmış ve bu metin esas alınarak eser üzerinde şekil ve muhteva incelemesi gerçekleşmiştir. Çalışma iki bölümden oluşmaktadır: Birinci bölümde eser şekil, muhteva bakımından tetkik edilmeye çalışılmıştır. İkinci bölümde ise eserin tenkitli metni ortaya konulmuştur. In this study named “Mecmū‘a-i Nežā¢ir: The Critical Text of Hasan Hüsnü Paşa 1031 100b-150a Sheets”, the critical text of nazeerah macmuas which are presumed to have been collected in late sixteenth and early seventeenth centuries is provided and based on this text, the form and the content of the macmuah has been analyzed. The study consists of two parts: In the first part, the macmuah has been analyzed in the aspects of form, literary language, and style. In the second part, the critical text of the macmuah has been studied on and provided.

18. YÜZYILA AİT DİVAN TERTİBİNDE BİR NAZİRE MECMÛASI (İNCELEME-METİN

Showing its development in the field of Ottoman literature since 15th century, mecmua and the compilation of poetry collection have become a tradition after the 16th century. The journals we examine with their genres are the source of Classical Turkish literature. It has been determined that within the types of collection, our study is different in both form and content and not previously encountered type. For this reason the examination of the work, which we believe could be a source of academic studies, has been completed. The work, we received in 2012, is a nazire collection which was prepared in the form of the conk skin and the divan in content. Due to the lack of some pages of the work, there is no record of the author and the date of writing. According to their centuries and the poetry intensities of poets who have ground poetry and nazire poetry, there is an estimation about the author and the history of poems. In the text, in which a nazire poem was found in each ground poem; the types and forms of poems, which were rarely seen before, have been also identified. The poems of the poets, who were the members in our nazire collection, have been compared individually with their printed divans and the differences between them have been determined. Some poets' missing couplets and non-poems have emerged. These poems and couplets are shown in the text and detailed with examples in the examination part of our study. The text was transferred to modern Turkish with transcription alphabet, considering the language features of that period. Poems were prepared with aruz molds. There are also poems in Nazire poems that do not fit the mold. To the poems with geometric shapes that we identified in the last part of the work, nazire poem was written with the same style shapes. Remarks on remarkable poems were made in the content section. Poets with poems in the text were prepared as a table. Information about poets takes place after this table. The most important poets and poems of the period, the Nazires which are written to them and nazire poems written by the typesetter are included in the text. On the other hand, poets who were not mentioned in the sources were also found. Remarkable aspects of the work were supported by visuals in our study. Key Words: Poetry Collection (Mecmua), Nazire Collection, Conk, Nazire Collection Edited In Divan, Geometric Shaped Visual Poetry, Musanna Lyric.

MİTOLOJİYE BİR ''NEV'İ'' BAKIŞ: NETÂYİC EL-FÜNUN

Divân şiirinin kendine has bir dünyası ve bu dünyanın kendine has birikimi, remizleri ve oluşturduğu şiir dili vardır. Bu şiir geleneğini beslendiği kaynaklardan ayrı düşünmek imkânsızdır. Divân şiirinin beslendiği kaynaklara baktığımızda Kur’an-ı Kerîm ayetleri vehadis-i şerîfleri, dinî ilimleri, İslâm tarihi ve peygamber kıssalarını, mucize ve kerametleri,bunların yanında tarihî ve efsanevî kişilerin maceralarını, içinde bulundukları çağın ilimlerini – felsefe, hikmet, mantık, tıp, eczacılık, ilmi nücûm vs. – Türk milli kültürü ve yerli malzemesini ve bu kaynaklarla birlikte şiirlerini harmanlarken kullandıkları dili ve en önemlisi de Agâh Sırrı Levend’in kaynaklar içinde önemli bir yere oturttuğu ‘’tarih ve esâtir’’ başlığı adı altında ele aldığı, diğer bir deyişle mitolojiyi anlıyoruz. Divân şiirinin kaynakları arasında olan ‘’mitoloji’’ nasıl ve nerede şiir geleneğimize katkı sağlamış ve bu katkı, divan şiirinin mitolojik yapısının incelenmesine nasıl öncülük etmiştir?

NABİ’NİN MÜNŞEATI: İNCELEME-METİN

Nabi’s Munshaat: Analysing-Text This study is composed of two hundred and forty two texts, mostly letters, belonging to Nabi, who is known as the poet-writer of 17th century classical Turkish literature, and the literary studies about these texts. In addition to these texts, one hundred more texts that are alleged to be Nabi’s have been found out. One hundred and fifty-five manuscripts of Munshaat have been detected. Some of these manuscripts have been obtained and analyzed in person. The manuscripts have been classified and defined, twenty-three manuscripts out of fifty-four ones have been benefited from, and six copies in essence have been used in comparative text. Tables have been drawn on manuscripts and fifty-four manuscripts used have been classified here. This study is made up of an introductory part, two chapters, a conclusion and an Index for Proper Nouns. The introductory part includes data about Nabi and insha. The first chapter dwells on the structure and content of Munshaat and it has been analysed in literary terms. The comparative text of Munshaat takes place in the second chapter. The findings that we have come up with throughout the study are presented in Conclusion part. An Index of Proper Nouns have been attached to the end, including the names of people, places and works. Key Words: Nabi, Munshaat, insha, letter, prose.

NÂBÎ’NİN MÜNŞEÂT’I: İNCELEME-METİN / NABI'S MUNSHAAT ANALYSING TEXT

NÂBÎ’NİN MÜNŞEÂT’I: İNCELEME-METİN / NABI'S MUNSHAAT ANALYSING TEXT, 2014

Nabi’s Munshaat: Analysing-Text This study is composed of two hundred and forty two texts, mostly letters, belonging to Nabi, who is known as the poet-writer of 17th century classical Turkish literature, and the literary studies about these texts. In addition to these texts, one hundred more texts that are alleged to be Nabi’s have been found out. One hundred and fifty-five manuscripts of Munshaat have been detected. Some of these manuscripts have been obtained and analyzed in person. The manuscripts have been classified and defined, twenty-three manuscripts out of fifty-four ones have been benefited from, and six copies in essence have been used in comparative text. Tables have been drawn on manuscripts and fifty-four manuscripts used have been classified here. This study is made up of an introductory part, two chapters, a conclusion and an Index for Proper Nouns. The introductory part includes data about Nabi and insha. The first chapter dwells on the structure and content of Munshaat and it has been analysed in literary terms. The comparative text of Munshaat takes place in the second chapter. The findings that we have come up with throughout the study are presented in Conclusion part. An Index of Proper Nouns have been attached to the end, including the names of people, places and works. Key Words: Nabi, Munshaat, insha, letter, prose. ÖZET Nâbî’nin Münşeât’ı: İnceleme-Metin Bu çalışma, Klâsik Türk Edebiyatının XVII. yüzyıl şair-yazarı Nâbî’ye ait, çoğu mektuplardan oluşan iki yüz kırk iki metin ve bu metinlerle ilgili yapılmış edebî incelemeden oluşmaktadır. Bu metinlere ek olarak Nâbî’ye ait olduğu kesin olmayan yaklaşık yüz (100) metin daha tespit edilmiştir. Münşeât’ın yüz elli beş nüshasının olduğu görülmüştür. Bu nüshaların bir kısmı bizzat elde edilerek incelenmiştir. Nüsha tasnifi ve tavsifi yapılmış, elli dört nüshadan yirmi üçünden faydalanılmış, karşılaştırmalı metinde esas olarak altı (6) nüsha kullanılmıştır. Nüshalarla ilgili tablolar oluşturulmuş ve bu tablolara, incelenmiş olan elli dört nüshanın çeşitli bilgileri işlenmiştir. Bu çalışma; Giriş, iki bölüm, Sonuç ve Özel Adlar Dizininden oluşmaktadır. Girişte Nâbî ve inşâ ile ilgili bilgilere yer verilmiştir. Birinci bölümde Münşeât’ın şekil ve muhtevası üzerinde durulmuş ve eserin edebî incelemesi yapılmıştır. İkinci bölümde Münşeât’ın karşılaştırmalı metnine yer verilmiştir. Yapılan çalışmadan elde edilen bulgulara, Sonuç bölümünde değinilmiştir. Çalışmanın sonuna kişi, yer ve eser adlarını içeren Özel Adlar Dizini eklenmiştir. Anahtar Sözcükler: Nâbî, Münşeât, inşâ, mektup, nesir.

NASİRUDDİN EL-ELBANÎ’NİN SİLSİLETÜ’L-EHADİSİD-DAÎFE VE’L-MEVDÛA İSİMLİ ESERİNDE METİN TENKİDİ UYGULAMALARI

NASİRUDDİN EL-ELBANÎ’NİN SİLSİLETÜ’L-EHADİS’D-DAÎFE VE’L-MEVDÛA İSİMLİ ESERİNDE METİN TENKİDİ UYGULAMALARI, 2018

The main goal of this study which we named as “Textual criticism in Silsilatul Ahaadeeth Ad-Da'eefah vel Mawdouah by Muhammad Nasiruddin Al-Albani” is to show that our islamic scholars have made criticism of the hadiths as againts common understanding among Orientalists and some İslamic Theologians. To prove this argument, we selected Al-Albani’s Silsilatul Ahaadeeth AdDa'eefah vel Mawdouah and studied it in detail with in the context of textual criticism. This study consists of introduction, two chapters and conclusion. We briefed the terminology of nature of the text with in the science of hadith in introduction. First chapter is divided into two parts. İn the first part we studied biography of Al-Albani which consists of his life, knowladge, his teachers and students as well as some information about some of his works. İn the second part, we introduced Silsilatul Ahaadeeth Ad-Da'eefah vel Mawdouah and explained the methodologhy of the nature of the text which is used in this scholarly book. İn second chapter, the criteria on the nature of the text is being introduced. Then, some hadiths in which Al-Albani studied are searched by using textual criticism methods and finally, the results have been explained. The results and our findings have been summerized in conclusion chapter. Key Words : Matn, Criticism, Textual Criticism, Al-Albani, Silsilatul Ahaadeeth Ad-Da'eefah vel Mawdouah

MEÂLIMÜ'T-TENZÎL'DE NAKLEDILEN MERFÛ'-MUTTASIL RIVAYETLER ÜZERINE BIR INCELEME (MÜ'MINÛN SÛRESI ÖRNEĞI)

https://doi.org/10.26791/sarkiat.1229137, 2023

Meâlimü’t-tenzîl; müfessir, muhaddis ve fakîh kimliğiyle bilinen Beğavî’nin (ö. 516/1122) kaleme aldığı önemli eserlerden biridir. Eser, rivayet tefsirleri içerisinde mümtaz bir yere sahiptir. Bilindiği gibi rivâyet tefsiri, başta Kur’ân-ı Kerim olmak üzere, Hz. Muhammed’in (s.a.s.) söz ve uygulamalarına ve sahabe ve tâbiînden nakledilen çoğunlukla sahîh rivâyetlere dayanan bir tefsir türüdür. Beğavî, Meâlimü’t-tenzîl’inde ayetleri tefsir ederken hadislerin yanı sıra sahâbe, tâbiîn ve tebeu’t-tâbiîn neslinin sözlerinden de istifade etmiştir. Bu bağlamda Beğavî, rivayetleri bazen isnatlı bazen isnatsız, bazen sadece sahabî ravisini zikrederek bazen de muallâk olarak nakletmiştir. Zaman zaman da birkaç isnad ve metni birleştirmek suretiyle zikretmiştir. Naklettiği bu rivayetlerin büyük çoğunluğu sahihtir. Bununla birlikte o hasen, zayıf ve nadiren de olsa uydurma rivayetlere de yer vermiştir. Bu çalışmada hedefimiz, önce Beğavî’nin Mü’minûn Sûresi’nin tefsirinde naklettiği toplam on yedi rivayetten merfû’-muttasıl olarak gelen dokuz rivayetin tespit ve tahricini yapmaktır. Sonra ise, tarikler arasındaki sened ve metin farklılıklarını ortaya koymaktır. Daha sonra da ilgili rivayetler hakkında münekkid muhaddisler ve muhakkiklerin değerlendirmeleri çerçevesinde sıhhat tespitinde bulunmaktır. Böylece Beğavî’nin ilgili surenin tefsirinde takip ettiği rivayetleri nakletme metodu ve bu rivayetlerin sened, metin ve sıhhat bakımından durumları ortaya konmuş olacaktır.

İBNU’L-CEVZÎ’NİN METİN TENKİDİ UYGULAMALARI (el-İLELU’L-MÜTENÂHİYE fi’l-EHÂDÎSİ’L-VÂHİYE ADLI ESERİ IŞIĞINDA).doc

Fıkıh, tefsir, hadis, coğrafya, tıp, vaaz ve ahlâk gibi çok farklı alanlarda, 380’i aşkın eser telif eden Ebû’l-Ferec İbnu’l-Cevzî, hicri altıncı asrın en önemli İslâm âlimlerindendir. İbnu’l-Cevzî’nin hadis alanındaki ilmî dirayeti, özellikle Kitabu’l-Mevzûât ve el-İlelu’l-Mütenâhiye fi’l-Ehâdîsi’l-Vâhiye adlı eserlerinde ön plana çıkmaktadır. İbnu’l-Cevzî, Kitabu’l-Mevzûât’ta uydurma rivayetleri, el-İlelu’l-Mütenâhiye’de ise kendileri ile ihticâc olunmayan çok zayıf, vâhî rivayetleri bir araya getirdiğini belirtmektedir. Müellif, eserlerinde geleneksel usule uyarak öncelikle rivayet tenkidi yapmış, gerekli gördüğü yerlerde ise metin tenkidinde bulunmuştur. Bu değerlendirmelerinde müteşeddit davranmasından dolayı İslâm âlimleri tarafından zaman zaman tenkid edilmişse de hicri altıncı asırda metin tenkidinde bulunmuş olması onun ilmî cesarete ve dirayete sahip olduğunu göstermektedir. el-İlel’de, rivayetlerin değerlendirmesinde müellifin uygulamış olduğu bazı metin tenkidi uygulamaları bu makalenin konusunu teşkil etmektedir. Eserin genelinde rivayet tenkidi ağırlıklı olarak kullanılmışsa da bazı rivayetlerin tahlilinde metin tenkidi de yaptığı tespit edilmiştir. Geleneksel usule uyarak rivayet tenkidi yapmaksızın metin tenkidi yapmadığı görülmüştür. Geleneksel hadis anlayışının hakim olduğu bir dönemde İbnu’l-Cevzî’nin bazı rivayetleri metin tenkidi süzgecinden geçirmiş olması ehemmiyet arzetmektedir.