Eleştirel Yorumlarda Mimari Kavramlar-3 (original) (raw)

Eleştirel Yorumlarda Mimari Kavramlar-2 MİMARİ GÖSTERGENİN DİZİM VE ANLAMI İLE İLGİLİ KAVRAMLARI

Gür, Ş. Ö., Eleştirel Yorumlarda Mimari Kavramlar (2), Yapı (197), Nisan 1998, 65-80., 1998

Eleştirel Yorumlarda Mimari Kavramlar I-II-III Bundan tam 20 yıl önce YAPI dergisinde 5 adet ardışık yazı yazdım. İlk ikisi Mimariyi Eleştirmek I-II başlığı altında yayınlandı. Bunlarda mimariyi eleştirmenin içkin güçlüklerinden ve mimari hörmenetikten söz ediyorum. Onları henuz bu siteye koymak için hazırlayamadım. Değerli doktora öğrencilerimin desteğiyle Mimari Eleştiri Dersime giriş niteliğinde olan bu yazı dizisinin Mimariyi Eleştirmekle ilgili son 3 adedini burada sizinle paylaşmaktan sevinç duyuyorum ve emeği geçenlere (Dilek Yasar, Sba Matin, Cem Gezgör) teşekkür ediyorum.

Elestirel Yorumlarda Mimari Kavramlar I MART 1998 SAYI 196

Mimaride Eleştirinin Konstrüksiyonu: Perspektif, Gerçeklik, Yöntem ve İlke

“Mimaride Eleştirinin Konstrüksiyonu: Perspektif, Gerçeklik, Yöntem ve İlke” Teori ve Eleştiri, Hüseyin Su (Ed.), Ankara: Hece, Aralık 2004, s: 211-262. (9789758274987)

"Eleştiri, geçmişin ya da ötekinin gerçeğine bir saygı sunmak değil, çağımızın anlaşılırının kurulmasıdır " Roland Barthes. Modernitenin temelini oluşturan eleştirel akıl, insanlığı her türlü mitin, batıl inancın ve kozmik gücün etki alanından kurtararak, insanın özgürlük ve bilinç gibi temel haklarını iktidar eleştirisinde kullanmış, bu yolla sosyal ve siyasi devrimleri gerçekleştirmiş, bireyin ve toplumların bilinçlenme sürecini başlatmıştır. Bu süreçte, olayların, nesnelerin ve olguların tanımlanmasında, değerlendirilmesinde ve tartışılmasında sıklıkla kullanılan bir düzenek olan "eleştiri" insanın gelişmesinin ortamını hazırlar. Doğru ile yanlışın birbirinden ayrılması amacıyla açıkça var olan bir durumun ortaya konması, çeşitli açılardan irdelenmesi; kişi veya grupların olaya bakış açılarının sorgulanması, dayanılan düşüncelerin geçerliliğinin insanın kültürel ve bireysel varoluşu için taşıdıkları anlamın değerinin belirlenmesi; burada bir sorun varsa bu soruna nasıl yaklaşılacağının tartışılması ve çözüm önerilerinin ileri sürülmesi eleştirinin temel hedeflerindendir. Tanıma, anlama gibi zihinsel süreçleri barındıran eleştiri edimi höristik yargıyı kapsadığı gibi, nesnel ölçümler yoluyla yapılan değerlendirmeleri ve çözümlemeleri de kapsar. Höristik yargı eleştiriyi felsefenin değer kuramına yakınlaştırırken, ölçümlere dayalı karşılaştırma ve tartışmalar eleştiriyi bilime yaklaştırır. Bireysel ve toplumsal alanda vazgeçilmez olan eleştiri bilim ve sanatlarda da benzer roller üstlendiğinden disiplinlerin gelişmesinde ve ilerlemesinde zorunlu bir araçtır. Çünkü; eleştiri geçmişe ve şimdiye ait olduğu kadar geleceğe de dair bir işlemdir. Bu gün ise eleştiri gerek sosyal ve bireysel yaşamda ve gerekse disiplinlerin meşruiyetinde her zaman olduğundan daha önemlidir: Bilim toplumunda bilimin, sanatların ve mimarlığın insan ve doğa üzerindeki vurgusunun yerini bu günün bilgi toplumunda, bilginin derlenmesi, iletilmesi, yaygınlaştırılması ve denetlenmesi konusundaki vurgular almaya başlamış; bu durum bilim ve sanatlarda insana ve doğaya yönelik değerleri yerlerinden oynatmış; iletişimde yaşanan hızlı gelişmeler meslekî, sosyal ve kişisel yaşamın tüm alanlarını etkisi altına almıştır. Bu çalışma mimari eleştirinin temel uğrakları üzerine bir önerme ortaya koymaktadır.

Mimari Nesneyi Değerlendirmek İçin Mereolojik Bir Çerçeve

Journal of computational design, 2021

gibi akademisyenlerin de yer aldığı bir akım için kullanılan şemsiye bir terimdir. 2 Şekil-Zemin (figure-ground) ilişkisi: Algıda seçicilik kuramına göre, insanın algılama sistemi şekil ve zemin arasında bir ayırım yapar, dikkatin yoğunlaştığı kısım şekil, diğer yüzeyler zemindir. Şekil, dikkatin üstünde odaklandığı, zemin ise şeklin gerisinde, dikkat edilmeyen, algı alanına girmeyen kısımdır. Bu yüzden şekil ve zemin mutlak kavramlar değildir, dikkatin yoğunlaştığı noktaya göre şekil ve zemin değişir.

Bazı Çini Desenlerine Atfedilen Simgesel Yorumlar

2020

Kokeni Orta Asya'ya kadar dayanan Turk cini sanati, asil gelisimini Anadolu'da gostermis, Anadolu Selcuklulari ile baslayip yuzyillar icerisinde geliserek kendine ozgu estetik degerleri ile Osmanli Donemi’nde altin cagini yasamistir. Usluplastirilarak kullanilan motifler, belli usluplar icinde yer alan temel bazi kurallar uzerine oturtularak sonsuz sekilde uretilebilen cini desenlerinin yapi taslarini olusturan susleme unsurlaridir. Simgecilik ya da sembolizm ise, sanat yapiminda bicim ve renk gibi somut degerlerin arkasinda yatan anlami one cikaran egilim ve akim, en genel anlamiyla farkli anlamlara gelen ya da farkli ogeleri simgeleyen cesitli sembollerin kullanimidir. Turk cini sanatinda kullanilan motiflerden bazilari da zamanla birtakim sembolik anlamlar yuklenmis ve yer aldiklari desen ve kompozisyonlarin anlamini bu acidan zenginlestirmislerdir. Cini sanatinda bu motiflerle olusturulan bazi desenler de kendi icinde simgesel bir anlatim tasimaktadir. Bu calismada, gecm...

Etik Bir Sorun Olarak Mimarlar İş-Galindeki Mimarlik

Mimarlık alanının tarihsel gelişimine baktığımız zaman, mimarlığın bir zanaat olarak ortaya çıkışını ve zanaatkar ustalar olarak mimarların bu alandaki kontrolü ele geçirmelerini, daha sonra mimarlığın bir disiplin haline gelmesini ve böylelikle formel eğitim almış mimarların bu alanda güç sahibi olmalarını, bunların birleşerek ve örgütlenerek, toplumsal yapı ve devlet nezdinde tanımlanarak ve kamu onayı alarak mimarlığı bir meslek alanına dönüştürmelerini ve son olarak da mimarlığın bir iş (business) ve uğraş (occupation) olarak kapitalist düzen içerisinde yerleşmesini çeşitli aşamalar olarak tanımlayabiliriz. Bu yazıda özellikle son yıllarda kapitalist düzen içerisinde yerini daha da pekiştiren mimarlığın durumu, İngilizce uğraş ve ayrıca işgal anlamına gelen occupation kelimesinden esinlenilerek ve mimarlığın ticarileşmesine vurgu yaparak türetilen " iş-gal " terimi bağlamında ve etik bir değerlendirme çerçevesinde eleştirilmektedir. Mimarlık Alanı: Mimarlık tarihiyle i...

Var mı Şiilerde Eleştirel Düşünce?

İçindekiler: “On İki İmamın Sözü, Allah’ın Sözü Gibidir”: İbn Bâbeveyh***Tanrısal Sıfatlarla Övüyordu, Fâtımî Halîfesini***“(Hz.) Ali, (Hz.) Âdem’den Önce Yaratılmıştır”: İbn Ebû Cumhûr***Sünnî Âlimleri ve Kadıları, Hz. Ali Dışındaki Halifelere Sövmeye Zorluyor, Kerekî ve Kendisine Şah İsmail Yetmiş Bin Altın Tahsisat Bağlıyor***“Kucakladı Beni On İkinci İmam”***Ölümünü Kabul Etmediler, Yedinci İmamın***Şîa’nın Meşhed Hacc’ına İbn Qayyım’dan Ağır Eleştiri***İslâm’da Olmayan Mehdî İnancı***Sebük Tekin, Meşhed Kentinin Tamamını da, İmam Rıza Türbesini de Tahrip Ettiriyor***Yirmi Yedi Milyon Şîî Geliyor, Her Yıl Meşhed’e***Hepsinin Kubbeleri Altın Kaplı, Minareleri Altınla Bezeli:Necef, Kerbelâ, Kâzimıyye/Bağdat’taki Şîî Türbeleri***Şîî Zenginlerin Cenazeleri Hindistan’dan, Pakistan’dan Getirilip, Necef’e, Kerbelâ’ya Gömülüyor***Altınla Kaplatıyor Kubbe’yi, Nâdir Şâh (1743 m.)***Hayvanların Dilinden Anlıyor muydu, Muhammed Bâqır?***Bin Yüz Elli (Beş) Yaşında! Şîîlerin Kayıp İmamı***Hillî Veriyor İstediği Fetvayı, Olcaytu Han’a Ve Olcaytu Şîî Oluyor: Paraların Üzerine “Aliyyun Veliyyyullâh” Basılıyor*** “Humeynî’nin Resmini Camilere Asmanın Yoktur Sakıncası”***Parayla Adam Tutarak, Ölünün Namazlarını Kıldırmak***“Evi Satın, Namaz Borcunu Ödeyin”***Ayaklanmak=İsyan Etmek İsteyenlere Prim Vermiyor, Cafer Sâdıq***Bayram Günü Hz. Hüseyin’in Kabrini Ziyaret Edene, Verilir mi, On Hac, On Umre Sevabı?***Bin Yıl Önce Şîîlerle Sünnîler Arasında Barışı Sağlayan(11. Yüzyılın Büyük Şîî Bilgini) Şerîf el-Murtezâ***Neye ve Kime Güvenemiyormuş da, Çıkmıyormuş Mehdî? ***Kolkola Bağdat’a Giriyor, Zâlim Hulâgu İle Nasîruddîn Tûsî***Qûtu’l-Amâre’de İngilizlere Karşı Savaşan Bir Âyetullah: Bütün Hayatı Boyunca Cesaretli Davranışlar Sergileyen Kâşânî (1882-1962).***Hamaney, Mehdî İle Görüşüyor !..

Eleştirel Yorumlarda Mimari Kavramlar-3 (original) (raw)

Related papers