Yılmaz Kurt, "Osmanlı Coğrafyası Kültürel Arşiv Mirasının Yönetimi ve Tapu Arşivlerinin Rolü Uluslararası Kongresi'nin Ardından" OTAM (Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi)Sayı: 31, Sayfa: 259-266, Yayın Tarihi: 2012- (original) (raw)
Related papers
Osmanlı Coğrafyası Kültürel Arşiv Mirasının Yönetimi ve Tapu Arşivlerinin Rolü Uluslararası Kongresi
Cevahir Hotel salonlarında büyük bir katılımla başarı ile tamamlandı. Kongre merkezi olarak Đstanbul'un seçilmesi ayrı bir anlam taşımaktaydı. Bu kongre 3 kıtada 26 ayrı devleti kapsayan Osmanlı topraklarından gelen bilim insanlarını Osmanlı'nın başkentinde birleştirmiş ve onlara bu tarihi kenti görme imkânı vermiş oluyordu. Đstanbul'un kongre merkezi olarak tercih edilişi böylece tarih açısından da bir anlam kazanmış olmaktaydı.
Öz: Kamu kurum ve kuruluşlarının gördükleri hizmetler sonucu oluşan ve saklanması tarihi, hukuki, idari ve çeşitli bakımlardan bir konuyu aydınlatmaya yarayan arşivlik malzemenin muhafazası, tasnifi ve erişime hazır hâle getirilmesi arşivcilik faaliyeti olarak tanımlanır. Arşivlerin temel görevleri arasında yer alan uygulamalar esnasında doğal olarak birtakım aksaklıklar veya sorunlar ortaya çıkmaktadır. Bu sorunların ortadan kaldırılması amacıyla devlet tarafından zaman zaman kanun, tüzük, yönetmelik ve talimatnameler yayınlanmıştır. Söz konusu yazılı metinler arşivciliğin teorik alt yapısının oluşturulmasında önemli işlev görmüşlerdir. Bu durum arşivcilik mesleğinin, diğer mesleklerde de olduğu gibi kendine has birtakım aşamalardan geçerek gelişme göstermesini sağlamıştır. Bu makalede ele alınacak olan ve 1882 yılında Bahriye Nezareti tarafından yayınlanan arşiv talimatnamesi de Türk arşivcilik tarihinin yazılı metinlerinden biridir. Arşivcilik tarihine ışık tutan ve arşivcilik literatürüne katkı sağlayan bu talimatnamede, işlemi tamamlanan evrakın muhafazasına ve erişimine ilişkin arşiv memurlarının uyacakları kurallar detaylı olarak açıklanmıştır. Abstract: The storage, classification and accessibility of archival material, which is formed as a result of the services provided by public institutions and organizations, and which is used to illuminate a matter in terms of its historical, legal, administrative and various aspects, are defined as archival activity. Naturally, some malfunctions or problems arise during the applications that are among the main duties of the archives. Laws, regulations and directives were issued by the government from time to time in order to eliminate these problems. These written texts played an important role in the formation of theoretical infrastructure of archiving. This situation enabled the
Şeyh Meknun (Açıkbaş) Zaviyesi ve Türbesi olarak adlandırılan yapı Tokat-Turhal yolu üzerinde Yeşilırmak Nehri kıyısında, Yeşilırmak (Hıdırlık) Köprüsü yakınındadır. Kitabesi günümüze ulaşmamış olan söz konusu yapının inşa tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte 13. yüzyılın son çeyreğinde Mesut bin Keykavus tarafından imaret olarak inşa ettirildiği tahmin edilmektedir. Şeyh Meknun (Açıkbaş) Zaviyesi ve Türbesi Tokat’ta günümüze ulaşabilen en eski yapılardan biridir. Zaviye kimliği ile Selçuklulardan Osmanlının son yıllarına kadar hizmet sunan bu yapı için vakıflar tahsis edilmiştir. Söz konusu vakıflara ait arşiv belgeleri yüzyıllar boyu faal olan bu zaviyenin idare şekli, gelir kaynakları, çalışanları ve harcamaları hakkında bilgiler sunmaktadır. Sanat tarihçileri ve kısmen tarihçiler tarafından bazı çalışmalar yapılmasına rağmen, söz konusu zaviye arşiv belgeleri ışığında geçmişten günümüze bütüncül bir şekilde değerlendirilmemiştir. Çalışmanın kaynaklarını Başbakanlık Osmanlı Arşivi ve Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi muhtelif fonlarından elde edilen vakfiye, atama kayıtları ve muhasebe kayıtları başta olmak üzere, seyahatnameler ve inceleme eserler oluşturmaktadır. Bu çalışmada Tokat’ın en eski yapılarından biri olarak yüzyıllar boyu fonksiyonel bir şekilde ayakta kalarak yapılan ilmî çalışmalarla literatüre giren Şeyh Meknun (Açıkbaş) Zaviyesi hakkında tespit edilen arşiv belgeleri bütüncül bir yaklaşımla ele alınmıştır. Bu bildiride, arşiv belgelerine dayanılarak Şeyh Meknun (Açıkbaş) Zaviyesi adının Şeyh Bektut (Açıkbaş) Zaviyesi ve Türbesi olarak düzeltilmesi gerekliliğini önermektedir. Anahtar Kelimeler: Şeyh Meknun (Bektut), Açıkbaş Mustafa Efendi, Derviş İbrahim, zaviye, türbe, Tokat.
Hafıza Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2022
Those who read Ottoman history have more or less information about the Bursa and Edirne palaces and Topkapı Palace, which were the first palaces. Also, these palaces are taught to us about their administrative, political functions and aspects of harem life. It is also informed that the sultan and his family members who died or were removed from the throne were sent to the Old Palaces other than Topkapı Palace. However, there are also palaces, mansions and pavilions where the Ottoman sultans lived their daily lives outside these palaces, where they accepted their visitors, where some ceremonies were held, where special hobbies such as hunting and horse riding were practiced apart from their state duties. Palaces consist of sections called harems, which are reserved for the residence of the family members of the sultan, where the state administration is carried out. Small palace buildings, which are built on the waterside or in places with landscape features, are called pavilions. Mansions are different from palaces and pavilions. These are large detached houses built by the people of the palace and statesmen for different purposes, as a memory of a victory or the residence of an important person. Yıldız Palace in Ottoman history differs due to the unique personality of Sultan Abdulhamid, the abundance and complexity of the events, and the undeterred struggle of the sultan with the great states. Yıldız Palace was excluded from the review for the stated reasons and because it requires too much examination within the scope of an article. Eight of the palaces, pavilions and mansions built and lived by the Ottoman sultans have been the subject of study Keywords: Ottoman palaces, Ottoman mansions and pavilions, Topkapı Palace, Ottoman sultans.
History Studies International Journal of History, 2020
Kamu kurum ve kuruluşlarının gördükleri hizmetler sonucu oluşan ve saklanması tarihi, hukuki, idari ve çeşitli bakımlardan bir konuyu aydınlatmaya yarayan arşivlik malzemenin muhafazası, tasnifi ve erişime hazır hâle getirilmesi arşivcilik faaliyeti olarak tanımlanır. Arşivlerin temel görevleri arasında yer alan uygulamalar esnasında doğal olarak birtakım aksaklıklar veya sorunlar ortaya çıkmaktadır. Bu sorunların ortadan kaldırılması amacıyla devlet tarafından zaman zaman kanun, tüzük, yönetmelik ve talimatnameler yayınlanmıştır. Söz konusu yazılı metinler arşivciliğin teorik alt yapısının oluşturulmasında önemli işlev görmüşlerdir. Bu durum arşivcilik mesleğinin, diğer mesleklerde de olduğu gibi kendine has birtakım aşamalardan geçerek gelişme göstermesini sağlamıştır. Bu makalede ele alınacak olan ve 1882 yılında Bahriye Nezareti tarafından yayınlanan arşiv talimatnamesi de Türk arşivcilik tarihinin yazılı metinlerinden biridir. Arşivcilik tarihine ışık tutan ve arşivcilik literatürüne katkı sağlayan bu talimatnamede, işlemi tamamlanan evrakın muhafazasına ve erişimine ilişkin arşiv memurlarının uyacakları kurallar detaylı olarak açıklanmıştır.