NEV’Î-ZÂDE ATÂÎ’NİN SOHBETÜ’L-EBKÂR MESNEVİSİNDE YER ALAN KIYÂFET-NÂME ÜZERİNE (original) (raw)

In the Ottoman literature the kıyâfet-nâme which emerged as a literary genre, It is the name of the works which give the provisions about the inner world such as character and morality by getting out of the elements belonging to the physical appearance such as height, face, eye, hand and foot. It has become an important tradition in our kıyâfet-nâme literature, which has been preserved both as a poet and a poet. According to our findings, the author has a specific and indefinite text of 33 independent kıyâfet-nâme. In addition, 9 examples of kıyâfet-nâme are included in various works of art. Again in some mathnawi we see kıyâfet-nâme. In the Ottoman literature, the first example of kıyâfet-nâme is found in the Murâd-nâme mathnawi of Bedr-i Dilşâd. In this study, Nev'î-zâde Atâî, who is one of the 17th century poets, will be introduced and introduced to the kıyâfet-nâme in the mathnawi of Sohbetü'l-Ebkâr composed of 3450 couplets which he received by being influenced by the work of Molla Câmi's Sübhatü'l-Ebrâr, the function of the construction of the mathnawi will be noted. Dîvân edebiyatında bir edebî tür olarak karşımıza çıkan kıyâfet-nâme, genel olarak insanın boy, yüz, göz, el, ayak gibi fizikî görünümüne ait unsurlarından yola çıkarak onun karakter ve ahlak gibi iç dünyası hakkında hükümler veren eserlerin adıdır. Hem manzum hem mensur olarak kaleme alınan kıyâfet-nâmeler, edebiyatımızda önemli bir gelenek halini almıştır. Tespit edebildiğimiz kadarıyla müellifi belirli ve belirsiz 33 müstakil kıyâfet-nâme metni vardır. Ayrıca 9 kıyâfet-nâme örneği de çeşitli mensur eserlerin içerisinde yer almaktadır. Yine bazı mesneviler içerisinde de kıyâfet-nâme görülmektedir. Dîvân edebiyatında tespit edilebilen ilk kıyâfet-nâme örneği Bedr-i Dilşâd’ın Murâd-nâme mesnevisi içerisinde yer almaktadır. Bu çalışmada 17. asır şairlerinden Nev’î-zâde Atâî’nin Molla Câmî’nin Sübhatü’l-Ebrâr adlı eserinden etkilenerek kaleme aldığı 3450 beyitten müteşekkil Sohbetü’l-Ebkâr adlı mesnevisi içerisinde 1367-1415. beyitler arasında yer alan kıyâfet-nâme ele alınıp tanıtılacak ve bu edebî türün, mesnevinin inşasındaki işlevine dikkat çekilecektir. Anahtar Kelimeler: Nev’î-zâde Atâî, Sohbetü’l-Ebkâr, Kıyâfet-nâme, İlm-i Firâset, Mesnevi.