KIDEM TAZMİNATININ FONA DÖNÜŞÜM SÜRECİNDEKİ YENİ YAKLAŞIMLAR NEW APPROACHES IN AMENDMENT OF SEVERANCE PAY TO FUND (original) (raw)

KAMU YÖNETİMİNDE VERİ ODAKLI YAKLAŞIM VE VERİLERİN YENİDEN KULLANIM STRATEJİSİ: FINDATA ÖRNEĞİ

İkinci Ankara İnsan ve Toplum Bilimleri Kongresi, 2023

Bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan ilerleme, hemen hemen her alanda önemli bir değişim sürecinin yaşanmasına neden olmaktadır. Kamu yönetimi ve kamu hizmetleri, dijital çağın gerektirdiği beklentilere yanıt verilmesi bakımından giderek daha fazla sınanmaktadır. Değişim ve süreklilik gösteren dijitalleşmenin sunduğu imkânlardan ve fırsatlardan yararlanılması ise başarılı bir yönetsel uyumu gerektirir. Bundan dolayı, vatandaşlara sunulan hizmetlerin geliştirilmesine yönelik girişimler daha kapsamlı bir hâl almaktadır. Söz konusu çaba, insanlık tarihinin 21. yüzyılda geldiği aşamada ortaya çıkan toplum modelinin bir yansıması olarak görülebilir. Son yıllarda, kamu yönetiminde başarılı bir dijital dönüşümün gerçekleştirilmesi ve bu dönüşümün yönetimi için veri temelli bir yaklaşımın ön plana çıktığı görülmektedir. Dijital çağda, daha etkili kamu hizmeti sunumuna yönelik potansiyel katkı içeren veriler, kamu yönetimine rehberlik desteği vermektedir. Veri temelli analizler, karar vermenin doğasına kanıta dayalı bir yaklaşım üzerinden katkı sağlamaktadır. Çalışma, dijital dönüşümün kamu hizmetlerinin sunumunda nasıl bir iyileştirme sağlayabileceği sorusunu, kamu yönetiminde veri temelli bir yaklaşım üzerinden açıklamaya çalışmaktadır. Çalışmada, veriye dayalı kamu yönetimi uygulaması, Finlandiya’da kamu yönetiminde geliştirilen bir uygulama aracılığıyla inceleme konusu yapılmaktadır. Bu çerçevede Finlandiya’da, sağlık ve sosyal refah verilerinin yeniden kullanım stratejisini yöneten Findata uygulaması incelenmektedir. Findata, Fin kamu yönetiminde, sağlık ve sosyal refah hizmetlerinde izne tabi verilerin birleştirilmesinde ve kamuya açıklanmasında veri izin yetkilisi olarak işlev gören yeni bir uygulamadır. 2020 yılında faaliyetlerine başlayan Findata, sağlık ve sosyal yardıma ilişkin verilerin tümünün tek bir oluşum tarafından üstlenilmesi bakımından Avrupa’nın ilk tek durak noktası olarak tanımlanmaktadır. Bunun yanında Findata, kamu kurumları-özel sektör-sivil toplum arasında kapsamlı bir işbirliği örneği sunarak veriye dayalı kamu yönetimi yaklaşımına katkı sağlamaktadır. Söz konusu uygulamayı kamu yönetiminde değişim ve süreklilik gösteren dijital reformların bir parçası olarak görmek mümkündür. Anahtar Kelimeler: Kamu Yönetiminde Dijitalleşme, Veri Temelli Yaklaşım, Findata.

FİNANS TEORİSİ KAPSAMINDA KATILIM BANKACILIĞI ve YENİDEN YAPILANMA ÖNERİSİ

Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi

Katılım bankaları, İslami prensipler çerçevesinde faaliyette bulunan ve temelinde kar-zarar ortaklığı olan finansal kurumlardır. Türkiye'de katılım bankalarının, bankacılık sistemine göre daha hızlı büyüme sergiledikleri fakat yeterli düzeyde pazar payına ulaşamadıkları görülmektedir. Çalışmada, bu sorunun nedeni olarak mevcut katılım bankacılığı sisteminin finans teorisine ve risk-getiri dengesine uyumsuz olması şeklinde ortaya konulmaktadır.. Katılım bankacılığında sermaye sahiplerinin elde ettiği özkaynak karlılığı, mevduat bankalarına göre makul ölçülerdedir. Diğer taraftan katılma hesabı sahipleri ise mevduat bankası mudilerine kıyasla daha yüksek risk almakla beraber daha az getiri elde etmektedir. Mevcut durumdaki bu anomalinin düzeltilmesi için katılım bankalarının yasal ve kurgusal yapısının değiştirilmesi gerekmektedir. Yapılacak düzenlemelerle özkaynak karlılığı ile kar payı getirisinin yakınlaştırılması, hatta bu değerlerin mutlak olmasa bile birbirine eşit düzeyde olmasının sağlanması gerekmektedir. Çalışmada bu paralelde sistemin analizi ve eleştirisi yapılmakta, kavramlar farklı bir bakış açısı ile irdelenmekte ve yeniden yapılanma için bir model önerisi sunulmaktadır. Bu bağlamda önerimiz, katılma hesaplarının açık uçlu fon olarak yeniden yapılandırılmasıdır.

FIKHIN SOSYOLOJİK YÜRÜRLÜĞÜ BAĞLAMINDA FETVADA DEĞİŞİM

Yetkin bir fakihin, arneli hayata ilişkin bir meselenin dini-hukuki hükmüne dair verdiği cevap olarak tanımlanabilecek olan fetva, dinamik bir karakter taşır. Çünkü ibadetler dışındaki arneli hayat yani birey veya toplumun günlük ilişkiler ağı canlı olup değişime ve gelişiine açıktır. ibadet, haram-helal ve naslardaki sayısal şer'! hükümler (mukadderiit) alaru ise dini niteliği dolayısıyla değişime kapalıdır. Diğer taraftan fıkıh mirası içinde tarihsel karakterli hükümler bulunduğu gibi evrensel nitelikte olanlar da bulunur. İşte yoruma açık alanlarda veya tarihsel nitelik taşıyan hükümlerde olınak üzere daha önce verilen fetvalar; zamanın, mekiinın, durumun, örfün, bilginin, ihtiyacın, siyasi, iktisadi ve sosyal şartların, imkan ve gücün değişimine veya umfunü'lbelviiya bağlı olarak değişebilecektir. Aksi tutum, fıkhın belli bir tarihsel zaman-mekiin-algı-örf-ihtiyaç sarmalına hapsedİlınesi anlamına gelecektir. Günün algı ve taleplerine hitap edemeyen bir hukuk sisteminin sosyolojik yürürlüğünden bahsetmek de mümkün değildir.