Otel İşletmelerinde Psikolojik Sözleşmenin İşe Yabancılaşma ve Örgütsel Özdeşleşme Üzerine Etkisi (original) (raw)
Related papers
2019
Bu çalışmanın amacı, konaklama işletmelerinde Örgütsel Çekicilik ve Psikolojik Sözleşme arasındaki ilişkiyi incelemektir. Anket çalışması toplam 38 konaklama iletmesinde uygulanmıştır. Araştırmalar Azerbaycan ve Türkiye dahil olmak üzere iki farklı ülkede gerçekleştirilmiştir. SPSS.20 analiz programı kullanarak toplam 318 anket incelenmiştir. Türkiye'de 21 konaklama işletmesinde 205 anket ve Azerbaycan'da 17 konaklama işletmesinde 113 anket toplanmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre örgütsel çekicilik ile psikolojik sözleşme düzeyi arasındaki ilişki anlamlı bulunmuştur (f = 1,977; p = 0,000> 0,050). Psikolojik sözleşme düzeyinin belirleyicisi olarak bilinen örgütsel çekiciliğin değişkenleri arasındaki ilişki (R2 = 0,003) bulunmuştur. Bu, konaklama işletmelerinde örgütsel çekiciliğin seviyesinin psikolojik sözleşmeye yükseltildiği anlamına gelmektedir (B = 0,200).
Makale Kategorisi: Araştırma Makalesi Amaç-Psikolojik sözleşme, işgören ve örgüt arasında karşılıklılık temeline dayanan, yazılı olmayan bir dizi beklentiler olarak tanımlanabilir. İlişkisel ve işlemsel sözleşme olmak üzere iki temel psikolojik sözleşme türü bulunmaktadır. Örgütsel yaratıcılık ise, örgüt içindeki çalışanların yeni, farklı bir fikir, ürün veya hizmet üretmesi ile gerçekleşmektedir. Bu araştırmanın amacı Afyonkarahisar'da faaliyet gösteren beş yıldızlı otel işletmesi çalışanlarının psikolojik sözleşme algılarının örgütsel yaratıcılık düzeyleri üzerindeki etkisini belirlemektir. Yöntem-Alan araştırması şeklinde yürütülen bu çalışmada veriler anket tekniği ile toplanmıştır. Afyonkarahisar ilinde faaliyet gösteren beş yıldızlı otel işletmelerini kapsayan çalışmanın örneklem grubu 326 çalışandan oluşmaktadır. Verilerin analizinde, betimsel istatistikler, korelasyon, basit ve çoklu doğrusal regresyon analizleri yapılmıştır. Bulgular-Araştırmada elde edilen bulgular neticesinde, çalışanların psikolojik sözleşme algılarının orta düzeye yakın ve örgütsel yaratıcılık düzeylerinin ise orta düzeyin üzerinde olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte, çalışanların psikolojik sözleşmeye yönelik algılarının örgütsel yaratıcılık düzeyleri üzerinde pozitif ve anlamlı bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Tartışma-Psikolojik sözleşme ile örgütsel yaratıcılık arasındaki ilişkinin belirlenmesine ilişkin korelasyon analizi sonuçlarına göre psikolojik sözleşme ile örgütsel yaratıcılık arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir.. Konu ile ilgili yapılmış bir çalışmaya rastlanmaması nedeniyle psikolojik sözleşme ve örgütsel yaratıcılık ile ilişkilendirilen diğer kavramlar incelendiğinde, örgütsel yaratıcılık ile örgütsel bağlılık ve iş tatmini arasında anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Psikolojik sözleşmenin örgütsel yaratıcılık üzerinde anlamlı bir etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Psikolojik sözleşmenin, örgütsel güven üzerinde olumlu etkisinin olduğu tespit edilmiştir. ARTICLE INFO ABSTRACT Keywords: Psychological contract Organizational creativity Afyonkarahisar Five Star Hotels Article Classification: Research Article Purpose-It is possible to express the psychological agreement as a dynamic, non-written set of expectations based on mutuality between the employee and the organization. There are two (relational and operational contracts) main types of psychological contract. Organizational creativity is that, employees within the organization produce a new, different idea, product or service. The aim of this study is to determine the effects of the psychological contract perceptions of the employees of the five-star hotels operating in Afyonkarahisar on their organizational creativity levels. Design/methodology/approach-In this study carried out in the format of field research, the data were collected by survey technique. The sample group of the study, which covers five-star hotels operating in Afyonkarahisar, consists of 326 employees. In the analysis of the data, descriptive statistics, correlation, simple and multiple linear regression analyzes were conducted. Findings-As a result of the findings of the research, it was identified that psychological contract perceptions of employees were close to the mid-level and the organizational creativity levels of the employees were above the medium level. In addition to that, it was found out that the perceptions of employees regarding the psychological contract have a positive and significant effect on their level of organizational creativity. Discussion-According to the results of the correlation analysis of the relationship between psychological contract and organizational creativity, a positive relationship was found between
Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 2019
Çalışma, algılanan örgütsel destek ile örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişkide psikolojik sermayenin aracı etkilerini belirlemek amacıyla Antalya'daki beş yıldızlı otel işletmelerinde çalışan işgörenler örnekleminde gerçekleştirilmiştir. Oluşturulan model kapsamında Haziran-Aralık 2016 tarihleri arasında çalışan 23 otel işletmesindeki 492 kişiden anket aracılığıyla toplanan veriler analize tabi tutulmuştur. Araştırmadaki hipotezler yapısal eşitlik modellemesi ile test edilmiştir. Araştırma bulguları incelendiğinde, algılanan örgütsel destek ile örgütsel özdeşleşme arasında anlamlı bir toplam etkinin var olduğu görülmektedir. Psikolojik sermaye ise algılanan örgütsel destek ile örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişkide bir aracı etkinin oluşmasında rol oynamaktadır. Ulaşılan bu sonuçlardan hareketle sektördeki uygulayıcılar ve gelecekteki çalışmalar için öneriler getirilmiştir.
Örgütsel Stresin Örgütsel Yabancılaşma Üzerine Etkisi Beş Yıldızlı Otel işletmeleri
Otel işletmelerinin emek-yoğun bir özellik taşıması nedeniyle teknolojinin sürekli gelişmesine rağmen nitelikli işgücüne ihtiyaç hep olacaktır. Bu nedenle özellikle otel işletmelerinde çalışanların örgütsel stresten uzak olmaları örgütlerine karşı yabancılaşma yaşamamaları konusunda son derece önemlidir. Otel işletmelerinde birçok bölümden ve çok sayıda iş görenden oluşan bu işletmelerde başta müşteri ile etkileşimi olan çalışanların örgütsel yabancılaşma düzeylerini belirlemek ve buna ilişkin çözüm önerileri ortaya koymak önemlidir. Bu sebeple otel işletmeleri çalışanlarının örgütsel stres düzeylerinin yüksek olması performanslarının düşmesine neden olabileceği gibi örgüte olan yabancılaşma düzeylerini de olumsuz yönde etkileyebilecektir. Gerekli literatür incelendiğinde örgütsel stresin örgütsel yabancılaşma üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla daha önceden yapılmış çalışmaya rastlanmaması dolayısıyla hem konu ile ilgili literatüre katkı sunması, hem de ilgili işletme yöneticilerine önemli veri kaynağı oluşturması açısından önemlidir. Bu çerçevede; “Beş yıldızlı otel işletmelerinde çalışanların örgütsel stres algıları ile örgütsel yabancılaşma düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki vardır” temel hipotezi kapsamında yürütülen bu araştırmanın amacı, otel işletmeleri çalışanlarının örgütsel stres algılamalarının örgütsel yabancılaşma düzeyleri üzerindeki etkisini tespit etmektir. Araştırmanın evrenini Afyonkarahisar’da ve Antalya’da faaliyet gösteren beş yıldızlı otel işletmesinin çalışanları oluşturmaktadır. Turizm Bakanlığı verilerine (2012) göre araştırmanın yapıldığı Afyonkarahisar ilinde 2012 yılı itibariyle Afyonkarahisar merkezde dört (4) adet, Antalya ilinde ise iki yüz dokuz (249) adet beş yıldızlı otel işletmesi bulunmaktadır. Araştırmada evreni oluşturan birimlerin sayısı on binden büyük olduğundan, ilgili literatürde sınırsız evrenler (N>10.000) ve nicel araştırmalar için önerilen örnekleme hacmi hesaplama formülünden yararlanılmış olup, minumum örneklem büyüklüğü söz konusu otel işletmelerindeki 384 çalışan olarak hesaplanmıştır. Araştırmada öncelikle örgütsel stres ve örgütsel yabancılaşma konusunda literatür taraması yapılarak elde edilen sonuçlar/çıkarımlar doğrultusunda araştırmanın kuramsal çerçevesi belirlenmiş ve veri toplama tekniği olarak anket kullanılmıştır. Uygulanan anket üç bölümden oluşturulmuş olup ilk bölümde, çalışanların demografik ve diğer bazı bireysel özelliklerine yer verilmiştir. Anketin ikinci bölümü, çalışanların örgütsel stres algısını, üçüncü bölümü ise örgütsel yabancılaşma düzeylerini belirlemeye yönelik ölçeklerden oluşmaktadır. Verilerin SPSS paket programı ile çözümleneceği araştırmada, çalışanların demografik ve bazı bireysel özelliklerine göre dağılımı frekans ve yüzde yöntemi ile sunulup yorumlanacaktır. Bununla birlikte, çalışanların örgütsel stres algıları ve örgütsel yabancılaşma düzeyleri frekans ve yüzde dağılımı yanısıra aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri hesaplanarak betimlenecektir. Örgütsel stres ile örgütsel yabancılaşma arasındaki ilişki korelasyon ve regresyon analizleri ile test edilecektir. Ayrıca, çalışanların örgütsel strese ilişkin algıları ve örgütsel yabancılaşma düzeylerinin demografik ve bazı bireysel özelliklerine göre önemli bir farklılık gösterip göstermediği parametrik testlerden bağımsız örneklemler için t testi ve tek faktörlü varyans analizi (One Way ANOVA) ile çözümlenecektir. Bununla birlikte ölçeklerin yapı geçerliliği için faktör analizi uygulanacak, güvenirlik analizi için ise Cronbach’s Alpha katsayıları hesaplanacak olup, elde edilen bulgular araştırmanın amacı doğrultusunda tartışılacak/yorumlanacak ve öneriler geliştirilecektir.
İşletme Araştırmaları Dergisi, 2016
İşletmelerde örgütsel güven ve örgüt iklimi çalışanlarda farklı algılara neden olmaktadır. Çalıştığı işletmede olumlu bir örgüt iklimi algılayan ve güven duyan işgörenlerde yüksek düzeyde örgütsel özdeşleşme ve iş tatmini meydana gelirve işten ayrılmayı düşünmeyebilirler. Bu çalışmada İstanbul ilinde bulunan dört ve beş yıldızlı otel işletmelerindeki işgörenlere ilişkin örgütsel güven ve örgüt iklimi algılarının, örgütsel özdeşleşme, iş tatmini ve işten ayrılma niyeti algıları üzerinde herhangi bir etkisinin olup olmadığı araştırılmıştır. Bu amaçla otel işletmelerinde çalışan 300 kişiye ulaşılmış, veriler kolayda örnekleme metoduyla online anket yöntemiyle toplanmıştır. Hipotezlerin testleri için yapısal eşitlik modellemesi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda örgüt ikliminin iş tatmini üzerinde anlamlı bir etkisi gözlemlenememiştir. Diğer değişkenler arasında ise anlamlı ilişkiler olduğu saptanmıştır.
Dokuz Eylul Universitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Dergisi, 2018
Bu çalışmada psikolojik sözleşme ihlali ile hissettirdiklerinin örgütsel özdeşleşme, iş tatmini (iç iş tatmini-dış iş tatmini) ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Araştırma Türkiye' deki İç Anadolu ve Akdeniz bölgesinden 4 ildeki 4hastanede 300 sağlık çalışanı ile yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda "algılanan psikolojik sözleşme ihlali" ile "örgütsel özdeşleşme" arasında negatif bir ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca "algılanan psikolojik sözleşme ihlalinin hissettirdikleri" ile "dış iş tatmini", "iç iş tatmini" ve "işten ayrılma niyeti" arasında da negatif ilişki bulunmuştur. Diğer sonuçlar çalışmada ayrıntılı olarak verilmiştir.
20. Ulusal ve 4. Uluslararası Turizm Kongresi, 2019
Örgütün bir ya da daha fazla yükümlülüğü yerine getirmemesi veya sözünü tutmaması olarak ifade edilen psikolojik sözleşme ihlali, çalışanların performanslarına etki eden unsurlardan biri olduğu bilinmektedir. Psikolojik sözleşme ihlali, hizmet sunulan otel işletmeleri açısından da önemli bir konu olmaktadır. Araştırma ile beş yıldızlı otel işletmeleri çalışanlarının psikolojik sözleşme ihlali düzeylerini belirlemek ve bireysel-işletmeye ait özelliklerine göre farklılık gösterip göstermediğini ortaya koymak amaçlanmıştır. Psikolojik sözleşme ihlaline ilişkin ilgili literatür taraması yapılmış olup, uygulamalı bir nitelik taşıyan bu araştırmada anket tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın evreni Afyonkarahisar ilinde bulunan beş yıldızlı otel işletmeleri çalışanları oluşturmakta olup araştırma 421 çalışan ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda, çalışanların psikolojik sözleşme ihlaline ilişkin genel algı düzeylerinin orta düzeyin altında olduğu görülmüştür. Çalışanlarının psikolojik sözleşme ihlali algı düzeylerinin çalıştıkları departmanlara, turizm sektöründe çalışma sürelerine ve bulundukları oteldeki çalışma süresine göre anlamlı bir şekilde farklılaştığı tespit edilmiştir