ТЭМПАРАЛЬНАЯ СЕМАНТЫКА Ў ЭСЭ І. АБДЗІРАЛОВІЧА «АДВЕЧНЫМ ШЛЯХАМ» (original) (raw)

ТЭМПАРАЛЬНАЯ СЕМАНТЫКА Ў ЭСЭ І. АБДЗІРАЛОВІЧА «АДВЕЧНЫМ ШЛЯХАМ»

Артыкул прысвечаны тэмпаральнай семантыцы ў вядомым эсэ І. Абдзіраловіча (Канчэўскага) «Адвечным шляхам»: прааналізавана выкарыстанне ў тэксце адмет-ных часавых форм і канструкцый дзеясловаў, паняццяў, слоў і фразеалагізмаў, звя-за ных з часам, гісторыяй і часавасцю чалавечага існавання, таксама як гэтыя лексічныя і сінтаксічныя сродкі дазваляюць аўтару эсэ развінаць сваю думку і буда-ваць пэўны вобраз Беларусі, яе культуры і месца ў сусветнай гісторыі. Адметнасці выкарыстання тэмпаральнай семантыкі, якія былі выяўлены намі ў артыкуле, далей інтэрпрэтуюцца ў межах канцэптуальна-метадалагічнай стратэгіі «аналізу выказ-ванняў» М. Фуко, у якасці перфарматыўнага сцвярджэння, разгортвання адметнай часавасці. Часавасці, да якой аднолькава прыналежаць і аўтар, суб'ект выказвання ў «Адвечным шляху», і мы – чытачы дадзенага эсе, і гісторыя, і лёс Беларусі. Статья посвящена темпоральной семантике в известном эссе И. Абдираловича (Кончевского) «Адвечным шляхам» («Извечным путем»): анализируется использова-ние в тексте специфических временных конструкций и форм глаголов, понятий, слов и фразеологизмов, связанных со временем, историей и временностью человеческого существования, а также то, как эти лексические и синтаксические средства позво-ляют Абдираловичу выражать свою мысль и строить определенный образ Беларуси, ее культуры и места в общемировой истории. Выявленные особенности использова-ния темпоральной семантики трактуются в рамках концептуально-методологиче-ской стратегии «анализа высказываний» М. Фуко, как перформативное утверждение, развертывание специфической временности. Временности, к которой равно принад-лежат и автор, субъект высказываний в эссе, и мы – читатели данного произведения, и история, и судьба Беларуси. Ключевые слова: Игнат Абдиралович, Игнат Кончевский, темпоральность, вре-менность, белорусская философия