KARAYOLU TAŞIMA YÖNETMELİĞİ (original) (raw)

KARŞILAŞTIRMALI KAMU YÖNETİMİ VE GELECEĞİ

Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Konularında Bilimsel Değerlendirmeler, 2022

Bu çalışmada, karşılıklı kamu yönetiminin gelişimi ve mevcut durumu değerlendirile-rek bu alandaki çalışmaların yeni koşullar nedeniyle gelecekte nasıl bir eğilim gösterileceğine dair varsayımlarda bulunulmaktadır. Çünkü karşılaştırmalı kamu yönetimi araştırmalarının aşması ve uyum sağlaması gereken ileri teknolojik gelişmeler, büyük veri kullanımı, nitel ve nicel gelişmiş yöntemler, küreselleşme ve yönetişim gibi karşılaştırmalı analizi zorlaştıran birçok faktör bulunmaktadır. Bu gelişmelere uyum sağlanılmadığı takdirde ortaya bazı sorun-lar çıkabilir. Bunlardan bazıları şu şekildedir: kamu yönetimi alanındaki geleneksel ve bö-lünmüş bakış açılarının devam etmesi, teoriye ve pratiğe katkı sunmayan dar kapsamlı araş-tırmalar, eksik ya da hiç kullanılmayan metodoloji (Ayhan vd., 2022: 5), erişilebilir ve güve-nilir veri eksikliği, dil ve eşdeğerlik sorunu (equivalence problem), teknolojik gelişmelere uyum sağlayamayan geleneksel kamu yönetimi uygulamaları ve coğrafi kısıtlardır. Bunun kapsamda, kamu yönetimi disiplininin önemli bir alt araştırma alanı olan karşılaştırmalı kamu yönetimi araştırmalarının teori ve pratiğe daha fazla katkı sunması için yeni bir bakış açısı ge-rekmektedir. Bu doğrultuda, a.karşılaştırmalı kamu yönetimi çalışmalarında son zamanlarda meydana gelen tarihi, teknolojik, ekonomik, politik ve sosyal gelişmelere paralel olarak alter-natif yönetişim modelleri aranmaya başlanmıştır; ve b.yönetim sistemlerinin kapasiteleri, meydana gelen bu gelişmeler ışığında kendilerine özgü sosyo-politik ve kültürel bağlamında değerlendirilmeye başlanmıştır (Heady, 2001; Jreisat, 2012; Önder, 2011; Önder ve Nyadera, 2020a; Van Wart ve Cayer, 1990). Bu nedenle, çok boyutlu özelliklere, teorik ve pratik zenginliklere (Morçöl, 2005) sahip olan karşılaştırmalı kamu yönetimi alanındaki dönüşümü anlamak için çalışmanın sonraki bölümlerinde; a.küreselleşmenin karşılaştırmalı kamu yöne-timi üzerindeki etkileri, b.karşılaştırmalı kamu yönetiminin tarihsel gelişimi, c.karşılaştırmalı kamu yönetiminin mevcut durumu, ve d.karşılaştırmalı kamu yönetimini zorlaştıran konular araştırılarak sonuç bölümünde karşılaştırmalı kamu yönetiminin geleceğine dair önerilerde bulunulmuştur.

ÇATIŞMA YÖNETİMİ VE ARABULUCULUK

2013

Çatışmanın kaçınılmaz olması ve olumsuz durumlar ve olaylar sonucunda ortaya çıkması çatışmanın yönetilmesini zorunlu kılmaktadır. Çatışma yönetimi, görüş ayrılıklarını bireyin, grubun ve kurumun lehinde geliştirebilmek için yapılan etkinliklerdir. Arabuluculuk, iki ya da daha fazla birey arasında yaşanan çatışmaların giderilmesinde üçüncü kişilerin çatışma çözme ve iletişim becerilerini kullanarak yardımcı olmaları sürecidir.

KAMU ÖRGÜTLERİNDE STRATEJİK YÖNETİM

Conference: Hodja Akhmet Yassawi International Conferences on Scientific ResearchAt: Nakhchivan, Azerbaijan, 2021

Kamu yönetimi, etkililik ve kamusal maliyetlerin azaltılması odağıyla, uzun yıllardır yeni uygulamalar ve yeni hâkim yaklaşımlar tarafından şekillendirilmiştir. Bu doğrultuda yönetim anlayışları değişmiş, stratejik hareket etme ihtiyacı, yönetsel ve toplumsal açıdan çok geniş alanlarda temel dinamik haline gelmiştir. Gün geçtikçe gerek teknoloji gerekse küreselleşme ile geleneksel yönetim anlayışlarından vazgeçilmiş, stratejik yönetim teknikleri kamusal yönetim süreçlerine entegre edilmeye başlanmıştır. Kuruluşlarda kaynakların etkili bir şekilde kullanılmasının sağlanması hedefiyle, kamu sektörü ve özel sektörün stratejiye verdiği önem giderek artmıştır. Kamu kuruluşlarının, mevcut beklentilerin karşılanması süreçlerinde karşı karşıya kaldıkları sorun ve güçlüklerin üstesinden gelinmesi amacıyla ortaya konan çabalar, zamanla gelişerek önemli boyutlarda stratejik yönetsel süreçlerin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bu yönetsel süreçler, stratejik davranmayı ve bu yönde ön düşünsel süreçleri beraberinde getirmiştir. Günümüz koşullarında kuruluşlar için strateji, kamu yöneticisinin değer yaratması ve organizasyonu şekillendirmesi için standart bir araç haline gelmiştir. Çalışma ilk olarak strateji ve stratejik yönetim kavramının teorik temellerine ışık tutmaktadır. Daha sonra organizasyonel anlamda stratejilerin oluşturulması, stratejilerin formüle edilmesi ve bu planlamaların uygulama aşamasına ilişkin kabul gören tekniklere yer verilmiştir. Çalışmanın ilerleyen bölümlerinde strateji kavramının içerdiği analiz unsurlarına da değinilerek strateji kullanımının çevresel boyutta önem ve etkisine işaret edilmiştir. Çalışma, stratejiye ilişkin incelenen kavramsal unsurların, kamu sektöründe yönetsel ilerlemeler sağlayabilecek yönleri değerlendirilerek tamamlanmaktadır.

KAMU GÖREVLİLERİNİN YÖNETİME KATILMASI

Kamu Görevlilerinin Yönetime Katılması: Kurum İdari Kurulları Örneği ve Uygulamıs, 2006

ABSTRACT PARTICIPATION OF PUBLIC SERVANTS TO ADMINISTRATION: INSTITUTIONAL ADMINISTRATIVE COUNCILS EXAMPLE AND ITS IMPLEMENTATION Topic under research is the performance analysis of the implementation of Institutional Administrative Councils (IAC) that is brought by the Civil Servants’ Union Act, which was ratified on 25th of June 2001, on Turkish Public Administration, which has a long-tradition of being against any kind of participation of employees to decision making process. This thesis presents a study and comparison of the minutes of the IAC sessions between 2002 and 2004. If we contrast the IAC implementation experience to “Negotiation and Consultation Councils” that was first introduced to Turkish legislation in 1960’s but never applied, we can assume that a progress has been made. However, it has been observed that the Turkish Public Bureaucracy is still skeptical about the concept of “participation of employees to management” and that only a small portion of the advisories of IAC has actually been implemented. We come to the conclusion that a functional IAC cannot be established without an effective Civil Servants’ Union that backs the decisions of the Councils.

KARAYOLU TASARIM EL KİTABI

Ada: Yayaların geçme ve durmalarına, taşıtlardan inip binmelerine yarayan, trafik akımlarını düzenleme ve trafik güvenliğini sağlamak amacıyla yapılmış olan, araçların bulunamayacağı, koruyucu tertibatla belirlenmiş bölüm ve alanlardır. Acil Kaçış Rampası: Uzun mesafede iniş eğimli karayolu kesimlerinde, fren arızaları veya diğer sebeplerle kontrolünü kaybeden ağır taşıtların yol platformundan ayrılarak izole edilmesi ve taşıtın kontrollü şekilde durdurulmasını temin eden yapılardır. Ana Yol: Ana trafiğe açık olan ve bunu kesen karayolundaki trafiğin, bu yolu geçerken veya bu yola girerken, ilk geçiş hakkını vermesi gerektiği işaretlerle belirlenmiş karayoludur. Ariyet: Yarmadan çıkan malzemenin dolgu için yeterli miktarda veya uygun nitelikte olmaması halinde uygun bir malzeme ocağından alınan malzemedir. Aliyman: Yolun proje yatay hattındaki doğrusal kısmıdır. Alt geçit: Karayolunun diğer bir karayolu veya demir yolunu alttan geçmesini sağlayan yapıdır. Aplikasyon: Proje elemanlarının araziye uygulanmasıdır. Ayırıcı (Ayırtman): Taşıt yollarını veya yol bölümlerini birbirinden ayıran, bir taraftaki taşıtların diğer tarafa geçmesini engelleyen veya zorlaştıran karayolu yapısı, trafik tertibatı veya gerecidir. Ayrılma şeridi (Yavaşlama şeridi): Bir platformdan ayrılacak olan bir taşıtın hızlı trafik akımından ayrıldıktan sonra ilerideki kurba güvenle girmek için yavaşlamasını sağlayan bir hız değiştirme şerididir. Banket: Yaya yolu ayrılmamış karayolunda, taşıt yolu kenarı ile şev başı veya hendek iç üst kenar arasında kalan ve olağan olarak yayaların ve hayvanların kullanacağı, zorunlu hallerde de araçların faydalanabileceği kısımdır. Bombe (Yol Çatı Eğimi): Yol platformundaki suların yüzeysel drenajını sağlamak amacıyla yol enkesitinde eksenden iki kenara doğru uygulanan negatif eğimdir. Bordür: Kaplama ile tretuvar veya refüj arasındaki kot farkını sağlamak için yapılmış ayırıcı elemanlardır. Bölünmüş Yol: Bir yöndeki trafiğe ait taşıt yolunun bir ayırıcı ile belirli şekilde diğer taşıt yolundan ayrılması ile meydana gelen karayoludur. Boykesit (Profil): Yol ekseninin düşey düzlemdeki kotlu iz düşümüdür. Brükner: Yarmadan dolguya veya ariyetten dolguya ve yarmadan depoya yapılacak en ekonomik taşımaların ve bunların mesafelerinin grafik bir gösterimidir. Fotoğrametri: Objelerin boyut, şekil, konum gibi başlıca geometrik özelliklerinin fotoğraflar yardımıyla belirlenmesidir. Gabari: Araçların yüklü veya yüksüz olarak karayolunda güvenli seyirlerini temin amacıyla karayolu yapılarının (köprü, tünel vb.) uzunluk, genişlik ve yüksekliklerini belirleyen ölçülerdir. Geçiş eğrisi: Kurplarda merkezkaç kuvvetinin taşıta olan etkisine karşı ani olmayan düzenli bir geçiş sağlamak amacıyla aliyman ile kurp arasına yerleştirilen eğri parçasıdır. Karayolu Geometrik standardı: Yol sınıfı ve hizmet seviyesi, topoğrafya ve arazi özellikleri, trafik hacmi ve karakteristiği, trafik güvenliği vb. faktörlere bağlı olarak belirlenen; yatay-düşey güzergah, enkesit ve kavşak elemanları gibi yolun tasarımına esas kriterleridir. Görüş mesafesi: Karayolu güvenliği açısından sürücülerin, kendi şeridinde seyir halinde iken ilerisinde beklenmedik bir objeyle karşılaştıklarında kontrollü manevra yapabilmelerini sağlayacak mesafedir. Geçiş görüş mesafesi: İki şeritli yollarda bir taşıtın diğer bir taşıtı güvenli bir şekilde geçebilmesi için zıt yönde seyreden taşıtlar arasındaki emniyetli mesafedir. Güzergah (Geçki): Karayolunun harita üzerinde takip etmiş olduğu yatay hattır. Halihazır harita: Yerleşme alanlarının mevcut yapı ve arazi kullanım durumlarını gösteren eşyükselti eğrili, kot ve koordinatlı, detaylı ve farklı ölçekli haritalardır. Hendek: Karayolunda platformdan veya şevlerinden gelen yüzeysel suları toplayıp uygun yerlere deşarj eden yüzeysel drenaj yapısıdır. Hizmet Seviyesi: Bir trafik akımının genellikle yoğunluk, hız ve seyahat süresi, manevra serbestliği, trafik kesilmeleri ile konfor ve uygunluk açılarından işletme koşullarını tanımlayan bir kalite ölçüsüdür. Hizmet seviyesi A ile F arasında 6 farklı seviyede tanımlanmaktadır. A hizmet seviyesi en iyi işletme koşullarını F hizmet seviyesi ise en kötü işletme koşullarını belirtmektedir. İki yönlü karayolu : Taşıt yolunun her iki yöndeki taşıt trafiği için kullanıldığı karayoludur. İmar planı: Halkın sağlığını korumak, sosyal ve kültürel ihtiyaçlarını, iyi yaşama düzenini ve çalışma şartlarını ve güvenliğini sağlamak amacıyla, yörede yaşayanların oturma, çalışma, dinlenme ve ulaşım gibi sosyal ihtiyaç ve fonksiyonlarını sağlayabilecek, kadastro durumu da işlenmiş onaylı haritaların üzerine nazım ve uygulama planı olarak düzenlenerek onaylanmış planlardır. İntikal ve reaksiyon mesafesi: Sürücünün gördüğü engeli algılaması, tanıması ve alınacak önlemi tasarlaması ile fren uygulaması için gerekli zaman süresinde taşıtın almış olduğu mesafedir. İşletme hızı: Serbest akım koşullarında taşıtların gözlemlenen hızlarıdır. Gözlemlenen hızların dağılımının %85'i genellikle işletme hızının bir ölçüsü olarak kullanılır. %85'lik Hız : Bir yol kesiminde ve belirlenen zamanda gözlemlenen taşıt hızlarının küçükten büyüğe sıralandıktan sonra %85'lik kısma denk gelen hız değeridir. Diğer bir ifade ile hız dağılımında 85. yüzdelik dilime düşen hızdır. Sürücülerin %15'i daha yüksek hızda seyir etmektedir. KARAYOLU TASARIM EL KİTABI Kademeli hendekler: Kafa ve topuk hendeklerini arazi eğimine uydurma zorunluğu nedeniyle çoğunlukla eğimin %25'i aştığı durumlarda, suyun enerjisinin kırılarak taşınmasını sağlamak amacı ile yapılan basamaklı bir akış çizgisine sahip beton kaplamalı hendeklerdir. Kafa hendeği: Yarma kesimlerinde yüzeysel suların yarma şevlerine ve yol gövdesine zarar vermesini önlemek amacıyla yarma şevi ile doğal topoğrafyanın kesişme çizgisinden (şev kazığı çizgisi) yamaç yukarı tarafta açılan drenaj yapısıdır. Kanalize etme: Taşıtların veya yayaların düzenli ve güvenli hareketlerini sağlamak üzere birbirleri ile kesişen hareketlerin yardımcı şeritler, yükseltilmiş adalar, tarama, çizgi ve diğer trafik işaretleri gibi elemanlar ile yönlendirilmesi ve düzenlenmesidir. Karayolu : Trafik akışına imkân sağlamak üzere kamunun yararlanmasına açık olan arazi şeritleri, köprüler, tüneller, her türlü sanat yapıları, koruma yapıları ve diğer alanlardır. Karayolu Kapasitesi: Mevcut yol, trafik ve kontrol koşulları altında verilen bir zaman süresinde, bir şerit veya bir platformun belli bir kesiminden kabul edilebilir ölçüler içinde geçmesi beklenen maksimum taşıt sayısıdır. Karayolu peyzajı: Karayolunun doğal çevre üzerindeki olumsuz etkilerini en aza indirebilmek, şev stabilitesine katkıda bulunmak, gürültü ve egzos gazlarına karşı engel oluşturmak, yolun monotonluğunu kırmak ve yola estetik bir görünüm kazandırmak amacıyla yapılan tasarım ve uygulama çalışmalarıdır. Karayolu sınır çizgisi: Kamulaştırılmış, kamuya terk veya tahsis edilmiş karayolunda mülk ile olan sınır çizgisini; diğer karayollarında, yarmada şevden sonra hendek varsa hendek dış kenarı, hendek yoksa şev üstü kenarı, dolguda şev etek çizgisini; yaya yolu ile ayrılmış karayolunda yaya yolunun mülkle birleştiği çizgidir. Karayolu yapı yaklaşma mesafesi: Karayolu kenarında yapılacak tesislerin nitelik ve nicelikleri kanun ve yönetmeliklere göre değişen karayolu sınır çizgisine yaklaşabileceği en kısa mesafedir. Katılma şeridi (Hızlanma şeridi): Bir platforma giren bir taşıtın üzerinde seyredeceği ve hızını, transit trafiğe daha güvenle katılacak düzeye çıkarmasına olanak vermek, gerekli katılma mesafesini sağlamak ve nihayet ana platformdaki trafiğe de gerekli olabilecek manevra ve davranışları yapabilmek için gerekli zaman ve mesafeyi bırakmak amacıyla tesis edilmiş şerittir. Kavşak: İki veya daha fazla karayolunun kesişmesi, birleşmesi ve ayrılması ile oluşan ortak alanlardır. Kamulaştırma: Bir karayolu için gerekli belirli genişlikteki şeritsel bir koridorun içerisinde arazi parça ve bölümlerinin sahiplerinden satın alınarak kamu hizmetine tahsisidir. Kaplama: Asfalt betonu, sathi kaplama, beton, parke vb.'den oluşan ve kaymaya, trafiğin aşındırmasına ve iklim koşullarının ayrıştırma etkisine karşı koyan üstyapının en üst tabakasıdır. Kent (Şehir): Nüfus çoğunluğunun ticaret, hizmet, sanayi ve yönetimle ilgili işlerle uğraşan tarımsal etkinliklerin olmadığı yerleşim alanlarıdır. Kilometre: Yol üzerinde herhangi bir noktanın proje başlangıcına olan uzaklığının kilometre (+) metre olarak ifadesidir (15+225.05 gibi). Koridor: Planlanan veya mevcut bir yolun başlangıç ve bitim mahallerini kapsayan, topoğrafik sınırlamalara göre değişken genişlikte olabilen ve şeritsel olarak nitelenebilecek bir alandır.

YÖNETİŞİM VE YENİ KAMU YÖNETİMİ

20.yüzyılın ikinci yarısından itibaren tüm dünyada kamu yönetimi oldukça kapsamlı sayılabilecek bir değişim ve dönüşüm sürecine girmiş, ve (kamu yönetiminin) geleneksel anlamı artan bir şekilde baskı altında bulunmuştur. Yeni kamu yönetimi ve yönetişim yaklaşımları da bu süreç içerisinde en fazla etkilenen akımlardan olmuştur. Bu çerçevede geleneksel yönetim anlayışından yönetişime doğru bir geçiş, kayış gözlenmekte ve bu yeni sistemde de ulusal hükümetler ve yöneticiler, artık, kamu politikalarında tek belirleyici aktörler olmayıp, kendileri dışındaki diğer paydaşlar ağında, birçok aktörden sadece biri olmaktadırlar. Son birkaç on yıllık dönemde kamu yönetimindeki bu değişimler aslında geleneksel kamu yönetimi ile yeni kamu yönetimi arasındaki zıtlık ve çelişkilerle açıklanmıştır. Özellikle kamu yönetimi kavramına ilişkin baskı yaratan bir başka değişim dinamiği de kamu ve özel sektör arasında değişen ilişkinin niteliğidir. Yeni kamu yönetiminin bir boyutu da, özel sektör yönetim anlayış ve tekniklerinin kamuda uygulanması ve müşteri odaklı bir kamu kültürü oluşturulmasıdır. Yazımız, bu gelişim ve değişimlerin üçüncü ayağı olan ve yeni kamu yönetimi düşüncesi içerisinde önemli bir yere sahip yönetişimin de altını çizmektedir.