Abdünnâfi İffet Efendi’nin Sâki-nâmesi (original) (raw)

Öz Divan şiirinin son dönemi olarak adlandırılan XIX. yüzyıl, yenilik arayışı içerisindeki şairler ile geleneğe bağlı kalan divan şairlerinin bir arada eserler verdiği bir geçiş dönemidir. Yeni karşısında klasik olanı yaşatma ve geleneği devam ettirme arzusunu birçok divan şairinin eserlerinde görmek mümkündür. Bu şairlerden biri de Abdünnâfi İffet Efendi’dir. Divanında tasavvufi mana ve mefhumlarla kaleme almış olduğu Sâkµ-nâmesi, şairin geleneğe bağlılığının delillerindendir. Sâki-nâmeler, divan edebiyatının en sık kullanılan edebµ türlerinden biri olmakla birlikte, içki ve içkiye dair öğelerin gerçek veya mecaz anlamlarıyla ele alınıp işlendiği manzumelerdir. İslamiyet’i benimsemiş bir toplumun edebiyatında gerek gerçek gerekse de mecazi anlam ve kavramlarla bir tür olarak varlığını her dönem göstermiştir. Bu çalışmada Abdünnâfi İffet Efendi hakkında kısa bir bilgi sunulmuştur ve Divan’ı içerisindeki Sâki-nâmesi şekil ve muhteva bakımından incelenmiştir. Sâki-nâme, 11 bentten oluşan terkib-i bent nazım şekliyle yazılmıştır. Her bendinde on beyti olan şiir toplam 121 beyitten meydana gelmiştir. Sâki-nâme, türünün son dönem örneklerinden olması ve tasavvufi mana ile kaleme alınmış olması bakımından önemlidir. Anahtar Kelimeler: XIX. yüzyıl, Abdünnâfi İffet Efendi, Sâki-nâme, tür, tasavvuf. THE SAKI-NAME OF ABDUNNAFI IFFET EFENDI Abstract 19th century that is named as the last period of Diwan poetry is a transition period when both the poets who seek for the new and the poets who pursuit the tradition produce works all together. It is possible to see the desire to keep the classical and to continue the tradition in the works of many diwan poets. Abdünnâfi Iffet Efendi is one of these poets. Sâki-nâme which is written with sufistic sense and conception proves his commitment to the tradition in his Diwan. Saki-nâmes besides of being frequently used literary genres of diwan literature in which drink and drinking the elements are processed and handled realistically and metaphorically. It has shown its presence in literature in the societies that adopted Islam, both with metaphorical and realistic meanings and concepts. In this study, a brief information about Abdünnâfi Iffet Efendi is presented and Sâki-nâme in his Diwan is examined in terms of shape and content. Sâki-nâme is composed of 11 verses written in composition verse form. The poem which has 10 couplets in each verse, consists of 121 couplets in total. Sâki-nâme is important in terms of being one of the last examples of his genre and written in sufistic meaning. Key Words: 19th century, Abdünnâfi Iffet Efendi, Sâki-nâme, genre, sufism.