Krytyka czy naturalizacja? Brytyjski imperializm w Trylogii Bartimaeusa Jonathana Strouda (original) (raw)

Motyw „gniewu Bożego” w historiografii Ksiąg Królewskich

Verbum Vitae, 2018

Motyw „gniewu Bożego” jest kluczowy do zrozumienia historiografii Ksiąg Królewskich, a przede wszystkim tragicznego końca Izraela i Judy. Opowiadając o losach monarchii podawidowej, autor biblijny przedstawia, jak gniew YHWH doprowadza najpierw do podziału królestwa Salomona (1 Krl 11,9-13), następnie do upadku Królestwa Północnego (2 Krl 17,5-23), a ostatecznie do upadku Jerozolimy i Judy (2 Krl 24–25). Teologiczna interpretacja historii w Pierwszej i Drugiej Księdze Królewskiej opiera się na wzajemnie powiązanych paradygmatach „zbrodni i kary” oraz „proroctwa i jego wypełnienia się”. Ich dopełnieniem jest nierozerwalny związek między gniewem YHWH a niewiernością Jego przymierzu we-dług logiki zasady retrybucji. W ten sposób autor Ksiąg Królewskich interpretuje tragiczny koniec monarchii w Izraelu i Judzie jako skutek słusznego wzburzenia YHWH w reakcji na grzech bałwochwalstwa i porzucenie Go przez lud. Według tej logiki motyw „gniewu Boże-go” w Pierwszej i Drugiej Księdze Królewskiej służy racjonalizacji narodowej katastrofy i apologii Boga. Tak nakreślona teologiczna wizja historii jest lekcją i przestrogą dla powygnaniowych odbiorców tych pism.

Dyplomacja brytyjska wobec hiszpańskiego zaangażowania w wojnę o sukcesję polską (1733–1735)

Władza i polityka w czasach nowożytnych. Dyplomacja i sprawy wewnętrzne, 2020

The aim of this article is to present the attitude of Great Britain to Spanish involvement in the war of Polish succession. Benjamin Keene, an envoy to Spain, played a key role in the British policy of that period. The British decided not to get involved in the conflict and from its first months tried to persuade Spain not to participate in it. Since 1734, the British together with the Dutch tried to mediate for peace. However, these efforts proved to be ineffective and did not bring any benefits to Albion.

Apostazja współczesnej egzegezy. Benedykt XVI o niewystarczalności metody historyczno-krytycznej

Teologia i Człowiek, 2014

Benedykt XVI jest zwolennikiem stosowania metody historyczno- krytycznej, którą traktuje jako oczywiste narzędzie w warsztacie egzegetycznym. Z drugiej strony zwraca uwagę na fakt, że metoda ta ma swoje granice, a także podlega różnego rodzaju uwarunkowaniom. Według Ratzingera powstanie metody historyczno-krytycznej jednocześnie wywołało walkę o jej zasięg i kształt. Niemiecki teolog – późniejszy papież dał głębokie i szerokie podstawy (teologiczne, filozoficzne, naukowe) do spojrzenia na kryzys egzegezy, których zrozumienie umożliwia z kolei poszukiwania wyjścia z impasu egzegezy. Ratzinger dokonał oceny metody historyczno-krytycznej zarówno z perspektywy wiary, jak i niejako „z wnętrza” metody, czyli z pozycji naukowych. Zaproponował dokonanie przez nią samokrytyki oraz uczynienie nowego kroku metodologicznego – otwarcia się na odpowiednią hermeneutykę. / Benedict XVI is an adherent of use of the historical-critical method which he considers to be an obvious tool of the exegetical technique. On the other hand, Joseph Ratzinger points out that this method has its limitations and it is subject to all kinds of influence. According to Ratzinger the appearance of the historical-critical method simultaneously gave rise to the struggle for its scope and character. German theologian and subsequent pope gave proper grounds (theological, philosophical, scientific ones) for perceiving the crisis of exegesis, the understanding of which makes it possible to look for way out of an impasse in exegesis. Ratzinger appraised the historical-critical method both from the perspective of faith and from the „inside” of the method, that is from the scientific perspective. He suggested that the historical-critical method should face self-criticism, as well as make a new methodological step – become open to appropriate hermeneutics.