Gıda Güvenliği Konusunda Tüketici Davranışlarının Belirlenmesi: Samsun İli Kentsel Alan Örneği (original) (raw)
Related papers
Yöresel Yiyeceklere Yönelik Gıda Güvenliği Algısı: Mersin Tantunisi Örneği
Tüketiciler tarafından lezzet, tazelik, çeşitlilik, daha az çevresel etki, yerel ekonomiyi destekleme ve gıda güvenliğini artırma gibi nedenlerle öne çıkarılan yöresel yiyecekler, popülerliğini artırmaktadır. Bu araştırmada tüketicilerin yöresel yiyecek satın alma nedeninin gıda güvenliği algısına olan etkisine odaklanılmış olup Mersin iline özgü bir yöresel yiyecek olarak kabul gören "Mersin Tantunisi" özelinde tüketicilerin satın alma nedeninin gıda güvenliği algısına etkisinin bulunup bulunmadığının ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Mersin ilinde Şubat-Mart 2017 döneminde yöresel yiyecek hizmeti sunan işletmeleri tercih eden 457 tüketiciden veri toplama aracı olarak anket tekniğinden faydalanılmıştır. Anket verilerinin analizi neticesinde tüketicilerin yöresel bir yiyecek olarak "Mersin Tantunisi" satın alma nedenleri için dışsal faktörler, içsel faktörler, etnosentrizm (milliyetçilik) ve işletme imkânları olmak üzere dört boyuta ulaşılmıştır. Tüketicilerin Mersin Tantunisi' ne ilişkin gıda güvenliği algısı öncelikleri ise pişirme ve koruma, personel sağlığı, temizlik ve hijyen, kişisel hijyen ve çapraz bulaşma şeklinde belirlenmiştir. Araştırmada tüketicilerin yöresel yiyecek satın alma nedeninin gıda güvenliği algısını orta düzeyde etkilediği (r=0,482; p=0,000, p<0,001) tespit edilmiştir. Tüketicilerin Mersin Tantunisi satın alma nedenine yönelik alt boyutlardan sadece dışsal faktörler ve etnosentrizm alt boyutlarının gıda güvenliği algısında etkili olduğu görülmüştür.
Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology, 2019
The aim of this study was to determine students' consumption behavior based on their awareness of food safety. Data were collected using survey method. Study sample consisted of 400 students of Ünye Faculty of Economics and Administrative Sciences, Ordu University, Turkey. Chi-square test was used to determine whether participants' levels of awareness of food safety differed by socioeconomic characteristics. One-way analysis of variance (ANOVA) was used to determine differences in mean scores among awareness groups (low, medium and high) in terms of reading the nutrition information on food labels, food purchasing venues to be reliable and factors affecting food purchase decisions. Results showed that expiry date was the most important factor in food purchase decisions, followed by dates of production and packaging. Participants' levels of awareness of food safety significantly differed by the proportion of monthly income allocated to food and their preference for cheap foods containing GMO. Supermarkets were ranked the most reliable venues for safe food purchasing, followed by groceries and greengrocers. Results also showed that food purchase decisions of the low and medium awareness groups were mostly affected by their families while those of the high awareness group were mostly affected by their doctors. Results indicate that firstly parents' awareness should be raised about food safety and safe food consumption so that future generations can be more conscious of these issues. In addition, courses on these matters should be included in curricula, and seminars or workshops should be held to raise students' awareness of food safety.
Tüketicilerin Maraş Tarhanası Tüketim Davranışlarının Belirlenmesi; Kahramanmaraş İli Örneği
Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi
Geleneksel gıdalardan biri olan tarhana, üretimi kolay, ucuz, dayanıklı ve en önemlisi besleyici olması nedeniyle Finlandiya, Irak, Macaristan, Türkistan ve Türkiye gibi birçok ülkede yaygın olarak tüketilmektedir. Tarhana tüketimi şekli ülkelerin kültür, zevk ve tercihlerine göre çeşitlilik arz etmekle birlikte genellikle çorba olarak tercih edilmektedir. Türkiye'de özellikle Kahramanmaraş ve çevre illerde tarhana; yaş (firik), çorbalık(kırıntı), çerezlik ve cips olarak tüketilmektedir. Bu çalışmada tüketicilerin sosyo-ekonomik ve demografik özelliklerini, gelir grupları itibariyle Maraş Tarhanasını tüketim miktarlarını, Maraş Tarhanası çeşitlerine göre tüketim tercihlerini ve çerezlik Maraş tarhanasını patates cipsine tercih etme durumu ile ilişkili olan faktörleri belirlemek amaçlanmıştır. Bu amaç kapsamında 2014 yılında Kahramanmaraş ili kent merkezinde 384 tüketici ile bire bir görüşülerek anket yapılmıştır. Elde edilen verilere parametrik ve parametrik olmayan testler uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre Maraş tarhanası harcamasının toplam gıda harcaması içerisindeki oranı %14 olarak hesaplanmıştır. Bu oran maraş tarhanasının gıda harcamasındaki yerinin önemini göstermektedir. Tüketicilerin %52.2'sinin çerezlik Maraş tarhanasının yanında cevizi tercih ettiği bulunmuştur. Perakendeci satıcıların bu durumu göz önünde bulundurarak ceviz satışı yapmaları da doğru olacaktır. Ayrıca tüketicilerin %31.8'i cips formundaki Maraş tarhanasını patates cipsine tercih etmektedirler. Tüketicilere patates cipsinin yerine cips Maraş tarhanası tüketim alışkanlığının kazandırılması hem insanların sağlığı açısından faydalı olacaktır hem de il ekonomine katkı sağlayacaktır.
Gıda İsrafının Davranışsal Belirleyicileri; Çorum İli Örneği
Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology
Food waste and loss is an ecological, economic and social problem. The United Nations Food and Agriculture Organization states that approximately one third of all edible foods produced for human consumption are wasted or lost after harvest. The aim of this study is to determine the factors affecting food waste behavior of consumers. In order to reach this aim, a questionnaire was conducted with 583 people in November and December of 2018 in Çorum province. The obtained data were analyzed and explained through Structural Equation Models. As a result of the exploratory factor analysis, a 5-factor structure explaining 76,612% of the total variance was obtained. These factors were named as norm, intention, result awareness, purchasing behavior and planning. These factors were found to have validity, reliability and internal consistency. In addition, it was investigated whether the factors were compatible with the fit indices by means of Confirmatory Factor Analysis. As a result of confi...
Tüketicilerin Gıda Tüketiminde Ambalajın Önemi: Konya İli Selçuklu İlçesi Örneği
Tarım Ekonomisi Dergisi, 2017
Çalışmanın amacı, tüket c ler n gıda ürünler nde ambalaj konusundak b l nç düzeyler n ortaya koymaktır. Araştırmada kullanılan ver ler anket tekn ğ kullanılarak elde ed lm şt r. Çalışmanın örnek hacm Konya l ne bağlı Selçuklu lçes nde tüket c ler n olasılık örneklemes yöntem ne göre 100 olarak bel rlenm şt r. Tüket c ler n gıda ürünler n satın alma eğ l mler nde ambalajın etk s n bel rlemek üzere hazırlanan ver ler n güven rl l ğ Cronbach's Alpha test le bel rlenm şt r. Anket sonuçlarından elde ed len ver ler, tüket c ler n gel r sev yeler ne göre (tabakalara ayrılarak), gıda ürünler satın alma eğ l mler arasında tek yönlü varyans anal z yapılarak Duncan test le farkın hang gruptan kaynaklandığı yorumlanmıştır. Sonuç olarak; tüket c ler gıda ürünler ambalajlarının cam ambalaj olmasını terc h etmekted rler. Katılımcıların % 69'u çevre k rl l ğ ne en çok neden olan ambalaj maddes n n plast k malzeme olduğunu düşünmekted r. Tüket c ler n gıda ürününü satın alırken ambalajın görünüşü ve ambalajın yapıldığı malzeme öneml yer almaktadır. Katılımcılar ambalaj reng nde çoğunlukla kırmızı reng terc h etmekted rler. Tüket c ler n ambalaj terc h le gel r durumu arasında stat st ksel olarak anlamlı b r l şk bulunmaktadır.
Gıda İsrafının Davranışsal Belirleyicileri; Tokat İli Örneği
Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 2020
İsraf, sosyal bir durum olmakla birlikte büyük ekonomik ve çevresel sonuçlar doğurabilen bir sorun olarak görülmektedir. Gıda da yapılan israf ise dünyanın tümünü etkileyebilecek derece de önemli olarak algılanmaktadır. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre dünya genelinde her yıl ortalama 750 milyar dolar değerindeki gıda, yani üretilen gıdanın üçte biri israf olmaktadır. Bu israfın %20'si tarlada, %40'ı ise sofrada meydana gelmektedir. Bu çalışmanın amacı Tokat'ta yaşayan tüketicilerin gıda israf davranışına etki eden faktörlerin ortaya konulmasıdır. Çalışmada sonlu popülasyon standart sapma yerine popülasyon oranı kullanımı ile basit tesadüfi örneklem yöntemiyle %95 güven düzeyi ve %5 hata payı için gerekli olan asgari örnek hacmi belirlenmiştir. Buna göre 383 adet anket yeterli olmasına rağmen 435 adet anket yapılması ön görülerek sonucun daha güvenilir hale getirilmesi amaçlanmıştır. Anket çalışmasında 5'li likert ölçeği kullanılarak faktör ve güvenilirlik analizleri yapılmıştır. Çalışmada faktörlerin 3 başlık altında toplandığı görülmektedir. I. faktör grubu toplam varyansın %49.048'ini açıklayan ve ''Gıda israfına karşı farkındalık ve dikkat'' olarak adlandırılan grubu, II. faktör grubu %20.520'sini açıklayan ''Gıda israfının önlenmesi'' faktörünü, III. faktör grubu ''Gıda israfına yönelik bilinç'' diye adlandırılan ve varyansın %16.341'ini açıklayan grup olmak üzere hepsi birden toplam varyansın %85.909'unu açıklamaktadır. İsrafla mücadele insalığın geleceği açısından zorunluluk arz ettiğinden dolayı buna yönelik eğitimlerin aileden başlamak üzere verilmesi bunun için de öncelikle ebeveynlerin bilinçlendirilmesi gerekmektedir. Ayrıca israfta önemli bir boyut olan gıda tedariği soğuk zincirine dikkat edilmesi gıdaların bozulmasının önlenmesini sağlayacaktır.
Tüketicilerin Fonksiyonel Gıdalara Yönelik Farkındalığı, Kabulü Ve Tutumları: İzmir İli Örneği
2012
Functional food term defines the foods that provide further benefits to human physiology and metabolic functions in addition to their nutritional function. Consequently, they have health promoting and disease preventing effects. The objective of this study is to have an insight into the Turkish consumers' perceptions by revealing their awareness, acceptance and attitudes toward functional foods. The data is collected through a survey from the academic staff working in the universities of Izmir city. The findings show that the most widely used functional foods are, respectively, mineral water, diet cereal biscuit and cereal flake. The health related reasons that make consumers use functional foods are, respectively, functional foods increase healty gut bacteria, functional foods help to lose weight and functional foods help child development. There is a difference between consumers who have heard about "functional food term" before and who have not heard it before, in terms of the "reward" dimension of Functional Food Related Attitudes scale. Contributions to the literature and practice are discussed. Besides, the limitations and the suggestions for future research are presented.
Aydın İlinde Gıda İsrafının Belirlenmesi: Bir Örnek Olay Çalışması
Tarım Ekonomisi Dergisi
Gıda srafı ve kayıplarının bel rlenmes , sürdürüleb l r ve kal tel yaşam koşullarının oluşturulması açısından büyük öneme sah pt r. Bu çalışmada, gıda srafı ve kayıpları, genel olarak tanımlandıktan sonra, Aydın l genel nde yapılan b r çalışma le konunun önem , uygulamalı b r araştırma le ortaya konulmaya tüket c ler n tutum ve davranışları ncelenm şt r. Bu araştırmada, k grup materyalden yararlanılmıştır. B r nc grup materyal, Aydın l nde yaşayan tüket c lerle karşılıklı görüşme yoluyla elde ed len ver lerden oluşmaktadır. Anket çalışmaları, 2019 yılında Mart-N san aylarında l genel nde bulunan Efeler, Naz ll ve Karacasu lçeler nde bulunan 150 tüket c le gerçekleşt r lm şt r. İk nc grup materyal olarak, konu le lg l yapılmış olan araştırma raporları ve makalelerden elde ed len ver ve b lg ler kullanılmıştır. Sonuç olarak, tüket c ler n çoğunun gıda srafı yaptığı ortaya çıkmıştır. Tüket c ler n %44'ünün aylık gıda masrafının 300-600 TL arasında değ şt ğ bel rlenm şt r. Buna karşılık tüket c ler n %60.7's n n aylık gıda atıklarının ekonom k değer n n 30 TL'den az olduğu saptanmıştır. En çok sraf ed len ürünler arasında; lk sırada süt ürünler gel rken, daha sonra meyve ve tahıl ürünler yer almaktadır. En az sraf ed len ürünler se et ürünler d r. Araştırma sahasında yapılan yenmem ş gıdaların değerlend r lmes yönündek ncelemeler sonucu, tüket c ler n %56'sının, yenmem ş gıdalarla (tüket lmem ş) hayvanları besled ğ , %36.66'sının da çöp kutusuna atmakta olduğu, %7.33'ünün de kompost (organ k gübre) yapmakta olduğu bel rlenm şt r. Tüket c ler n gıdaları atma sebepler n n başında gıdanın son kullanma tar h n n geçm ş olması, gıdada küf oluşması, gıdanın y b r kokusu veya tadının olmaması gelmekted r. Buna göre tüket c ler n, gıdaların dış görünüşüne önem verd ğ sonucuna ulaşılab l r. Araştırma bölges nde yapılan ncelemeler sonucunda, gıda atıklarını azaltab lmek ç n tüket c ler n; gıda maddeler n doğru şek lde nasıl koruyacaklarına da r puçlarına, ürün tazel ğ hakkında b lg ye, gıda atıklarıyla uğraşan kuruluşlar ve yemek atıklarıyla yemek tar fi hakkında b lg lere ht yaç duyduğu anlaşılmıştır.
Konfor Gıda Tüketimi: Mersin den Örnekler
Turk Turizm Arastirmalari Dergisi
Konfor 2 gıdalar; stres, üzüntü, depresyon gibi negatif duygu durumunda iyi hissetmek ya da mutluluk, başarı gibi pozitif duygu durumunda bireylerin kendilerini ödüllendirmek için tükettikleri gıdalar olarak tanımlanabilir. Bu çalışmanın amacı, Mersin'de yaşayan insanların negatif ve pozitif duygu durumlarında tükettikleri konfor gıda tercihlerinin belirlenmesidir. Mersin il merkezinde yaşayan 168 kişi ile 2018 yılı Mart ve Nisan aylarında yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiş ve 154 adet geçerli form elde edilmiştir. Katılımcılar kolayda örnekleme yöntemi kullanılarak araştırmaya dahil edilmiş, elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Çalışma bulgularına göre, negatif ve pozitif duygusal durumlarda tüketilen konfor gıdaların farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Bireylerin mutlu, keyifli ve başarılı oldukları durumlarda çay, kahve, kebap ve köfte çeşitlerine, çekirdek ve çikolataya yöneldiği bulgulanmıştır. Bireylerin stresli ve gergin oldukları durumlarda en çok yöneldikleri konfor gıdalar sırasıyla çay ve kahve, çikolata ve tatlılar kategorisinden künefe ve baklava gibi şerbetli tatlılar olmuştur. Bununla birlikte bireylerin önemli bir kısmı stres altında yeme ve içmeye yönelmediğini ve iştahlarının kesildiğini belirtmiştir. Çocukluk anılarını hatırlatan nostaljik yiyecek ve içecekler incelendiğinde sırasıyla şekerleme, çorbalar, çiğ köfte, dolma ve batırık ile kişinin dalından topladığı meyvelerin nostaljik konfor gıdalar olduğu tespit edilmiştir. Gelecekte konfor gıdalarla ilgili yapılacak çalışmalar için, demografik özelliklere göre konfor gıda tüketiminin ve farklı kültürlerin konfor gıda tercihlerinin incelenmesi önerilmektedir.