Batı Trakya Türklerince Söylenen Türkülerde Kadın İmgesi (original) (raw)

ÖZET: Tarih boyunca geniş bir coğrafyada yurt tutan Türk toplum ve topluluklarına dair unsurları günümüze yansıtan halk edebiyatı metinlerinden olan türküler, ezgilerinin yanında konuları ve anlatım zenginlikleri bakımından farklı disiplinlerin çalışma konusu olmaktadır. Türkü sözleri üzerinden yapılan pek çok araştırmada türkünün yakıldığı döneme ve toplum yapısına ışık tutulmaya çalışılmaktadır. Bu çalışmada, büyük Türk dünyası içinde yer alan Batı Trakya Türklerinin halk edebiyatı ürünlerinden olan türkü metinleri, kadına yüklenilen toplumsal cinsiyet rolleri bakımından incelenmiştir. Batı Trakya Türklerince söylenen türkülerdeki kadın imgesi sınıflandırılmış, buna göre Batı Trakya’daki Türk kadının yâr/sevgili, eş, anne, genç kız, gelin rolleriyle ön plana çıktığı tespit edilmiştir. Gerek kendisi gerekse toplumdaki diğer aktörler tarafından bu rollerle şekillendirilen kadının, genellikle aşk ve sevda, ayrılık ve ölüm, sitem ve övgü içeren anlatımlarla hikayeleştirildiği görülmüştür. Ayrıca türkülerdeki zaman ve mekânda kadın olgusuna bakılmıştır. Elde edilen verilerden hareketle Batı Trakya’daki Türk toplumunda kadının rolü, genel olarak Türk dünyasındaki kadının rolü ile müştereklikleri bakımından yorumlanmaya çalışılmıştır. Anahtar kelimeler: Batı Trakya Türkleri, türkü, kadın, halk bilimi. The Woman Imagery in Folk Songs Sung By Western Thrace Turks ABSTRACT: Folk songs are among the folk literature texts reflecting the elements of the Turkish communities who have lived in a wide geographical region throughout history. Because of their richness in terms of narratives, folk songs have been working subjects to different disciplines. In many researches focusing on the words of folk songs, it is tried to shed light on the burn of the folk song and the society structure. In this study, the texts of folk songs from the folk literature of the Western Thrace Turks as part of the great Turkish world are examined in terms of their gender roles imputed to woman. The image of women in the folk song sung by Western Thrace Turks is classified and accordingly it is found that the Turkish women in Western Thrace are brought to the forefront with their role as beloved / lover, spouse, mother, young girl and bride. It has been shown that the woman, who is shaped by these roles by itself or by other actors in the society, is often narrated by expressions including love, separation and death, reproach and praise. In addition, women phenomenon has been looked within the time and place in the folk song. The role of women in the Turkish society in Western Thrace has been tried to be interpreted in terms of the role of women in the Turkish world and their commonalities from the obtained data. Key Words: Western Thrace Turks, Folk Song, Woman, Folklore.