Öznesine Yönelen Hınç: Yeraltı Filmi (original) (raw)

Türkiye'de Yeraltı Film Türünün Oluşumu ve Film Örnekleri

Isasor Uluslararası Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Sempozyumu Bildirleri Kitabı, 2018

ÖZ: 1960’larda görülen pop-art akımının öncüsü Andy Warhol’un başını çektiği popüler yeraltı film türü, deneysel sinemanın bir alt türü olarak karşımıza çıkar. Genellikle karanlığın, suçun ve illegal olanın ana unsurlarını oluşturduğu bu film türü, Türk Sineması’na 90’lı yılların başında girmiştir. 90’lı yılların başlamasıyla siyasi ve sosyoekonomik olarak kötü dönemlere giren Türkiye’de, dönemin şartları yönetmenleri buhranlı filmler çekmeye yöneltmiş, istenmeyeni göstermek istemelerine sebep olmuştur. Bu yönelim sonucunda kara film türüne yakın tarzda ortak bir film dili oluşmuştur. Bu çalışmada Türkiye’de ilk örneklerini 1990’ların başında veren Türk Yeraltı Sineması film türünün genel özellikleri araştırılmış, Türkiye’deki yeraltı film örneklerinin kendine özgü kodları, genel özellikleri ve ortak konuları yapılan film okumaları sonucunda açıklanmaya çalışılmıştır. 90’larda Türk Sineması’nda oluşan bu yeni film dilini anlatmak için; Şerif Gören’in Beyoğlu’nun Arka Yakası, Atıf Yılmaz’ın Gece, Melek ve Bizim Çocuklar ve Orhan Oğuz’un Kara Kentin Çocukları filmleri sinematografik tasarım, göstergebilim ve karakter analizi bağlamında incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: Yeraltı sineması, deneysel, suç, cinayet, seks işçiliği, LGBT ABSTRACT: Being popularized by Andy Warhol in the 1960s, the avant-garde of pop-art movement, the underground film genre appears to be a subtype of experimental cinema. This type of film in which the main elements are usually darkness, guilt, and illegal acts entered the Turkish cinema at the beginning of the 90s. Entering politically and socio-economically in a bad period in Turkey at the beginning of the 90s, conditions of the period led the directors to shoot depressive movies also causing them to want to show what is undesirable for people to see. As a result of tendency, a common film language emerged in a close style to Film Noir. In this study, general characteristics of Turkish Underground film genre introducing its first productions at the beginning of the 1990’s were scrutinized. This genre’s own cinematic codes, general features and common topics were explained by means of the film reading. In order to describe the language of this new film genre which was formed in Turkish cinema in the 90s; The films, Serif Goren's “Beyoglu’nun Arka Yakasi”, Atif Yilmaz's “Gece, Melek ve Bizim Cocuklar” and Orhan Oguz's “Kara Kentin Cocuklari” were examined in the context of cinematographic design, semiology and character analysis. Keywords: Underground cinema, experimental, crime, murder, prostitution, LGBT