DİYARBAKIR VİLAYETi'NDE AŞİRETLERİN İSKANI (PROBLEMLER ve ÇÖZÜM YOLLARI 1865-1900) (original) (raw)
Related papers
DİYARBAKIR VİLAYETİ'NDE 1894-1895 KOLERA SALGINI VE ETKİLERİ
Kolera salgını, XIX. yüzyılda dünyanın birçok yerinde halk sağlığı-nı tehdit eden hastalık olmuştur. Özellikle XIX. yüzyılın ikinci yarısında İstanbul başta olmak üzere birçok vilayette meydana gelen salgın ciddi sonuçlar doğurmuştur. 1894-1895 yıllarında Diyarbakır Vilayeti'nde de zuhur eden kolera salgını çok sayıda insanın hayatını kaybetmesine ve koleradan kurtulmak amacıyla ahalinin yaşadıkları yerleri terk etmesine yol açmıştır. Kasım 1894'te vilayet merkezinde başlayan salgın zaman içe-risinde vilayetin değişik yerlerinde görülmeye başlamıştır. Osmanlı Devleti yetkilileri aldıkları tedbirlerle salgının etkisini kırmaya ve başka yerlere bulaşmasına engel olmaya çalışmıştır. Bir yılı aşkın bir süre devam eden salgın vilayet nüfusunun önemli bir kısmını etkilemiştir. Anahtar kelimeler: Diyarbakır, Kolera, Hüsrev Paşa Mahallesi, Ta-haffuzhane, Doktor Leboviç Efendi. Abstract Cholera Outbreak In Diyarbakir In 1894-1895 And Its Impacts Cholera pandemic was a health-threatening infection for people world wide in 19 th century. The epidemic that occurred in Istanbul firstly and in many districts posed serious outcomes. The cholera epidemic that appeared in Diyarbakır in 1894-95 caused the death of numerous people and their toddling off in order to get rid of it. The epidemic, which started in the provincial center in November 1894, began to be seen in different parts of the province. Ottoman authorities tried to relieve the impacts of the cholera by taking precautions and prevent its spreading to the other dwellings. The epidemic which lasted over 1 year affected considerable part of the population.
DİYARBEKİR VİLAYETİ'NDE 1895 ERMENİ OLAYLARI
1878 Ayestefanos/Berlin Antlaşmalarıyla Ermeni meselesinin uluslararası bir sorununa dönüşmesi üzerine önemli bir mevzii elde eden Ermeniler, 1895 yılına gelindiğinde kendilerini bağımsız bir Ermenistan kurmaya çok yakın hissetmiş ve bunu silahlı direniş yoluyla başarmaya karar vermiştir. Bu meselede büyük devletlerin müdahaleleri, komitacılık faaliyetleri, misyonerlik çalışmaları ve konsolosluk faaliyetleri etkili olmuştur. 1 Kasım 1895 Cuma günü Diyarbakır Vilayet merkezinde Ermeniler ile Müslümanlar arasında başlayan çatışmalar ancak üç günün sonunda kontrol altına alınabilmiştir. Olaylar yer yer halklar arası çatışmaya dönüşmüştür. Meydana gelen olaylarda ve olaylara paralel olarak vilayet merkezindeki yangında hem Müslümanlar ve hem de gayrimüslimler mağdur olmuştur, halklar arasındaki kadim toplumsal ilişkiler tamir edilmeyecek şekilde zarar görmüştür.
Cholera Outbreak In Diyarbakir In 1894-1895 And Its Impacts Cholera pandemic was a health-threatening infection for people world wide in 19 th century. The epidemic that occurred in Istanbul firstly and in many districts posed serious outcomes. The cholera epidemic that appeared in Diyarbakır in 1894-95 caused the death of numerous people and their toddling off in order to get rid of it. The epidemic, which started in the provincial center in November 1894, began to be seen in different parts of the province. Ottoman authorities tried to relieve the impacts of the cholera by taking precautions and prevent its spreading to the other dwellings. The epidemic which lasted over 1 year affected considerable part of the population.
DİYARBAKIR VİLAYETİNDE MEYDANA GELEN ÇEKİRGE AFETLERİ 1886-1919
History Studies, 2017
Öz: Osmanlı Devleti'nin son döneminde meydana gelen doğal felaketler arasında çekirge afetleri önemli yer tutmaktadır. Çekirge afetleri özellikle XIX. yüzyılın son çeyreğinde Anadolu ve Arap vilayetlerini etkisi altına alan bir sorun haline gelmiş, gerek devlet gerekse ahali açısından büyük problemlere neden olmuştur. Çekirge afetleri sonucunda ekili araziler tahrip olmuş ve elde edilecek ürünler zarar görmüştür. Tarım arazilerini kısa sürede talan eden çekirge sürüleri, ahaliyi kıtlık ve açlık ile karşı karşıya bırakmıştır. Çekirge afetlerinin ortaya çıktığı dönemlerde tarım ve vergi gelirlerinde de dikkate değer azalmalar meydana gelmiştir. Osmanlı Devleti çekirge afetlerini engellemek için muhtelif tedbirlere başvurmuş, hem yerel yetkilileri hem de ahaliyi söz konusu afetlere karşı görevlendirmiştir. Osmanlı Devleti'nin tarım arazileri içinde önemli bir yer tutan Diyarbakır Vilayeti'nde XIX. yüzyılın sonunda ve XX. yüzyılın başında, devletin pek çok yerinde görüldüğü gibi, çekirge afetleri meydana gelmiştir. Söz konusu dönemde Diyarbakır Vilayeti'nde görülen çekirge afetleri ekonomik sorunları ve asayiş sorunlarını beraberinde getirmiştir. Bu çalışmada; 1886-1919 yılları arasında Diyarbakır'da ciddi sonuçlar doğuran çekirge afetlerinin neden kaynaklandığı, hangi boyuta ulaştığı, halkın çekirge afetlerine karşı nasıl bir tutum takındığı ve devletin çekirge afetlerine karşı hangi tedbirleri aldığı gibi sorulara arşiv kayıtları incelenerek cevap aranmıştır. Abstract: Grasshopper disasters have a significant place among the natural disasters that took place during the last period of the Ottoman Empire. Grasshopper disasters became a problem affecting the Anatolian and Arabian provinces especially in the last quarter of 19th century, and caused great problems both for the state and for the people. As a result of grasshopper disasters, cultivated land were destroyed and the products to be obtained were damaged. The grasshoppers, which plundered the agricultural land in a short time, exposed the people to famine and starvation. During the period when grasshopper disasters occurred, agricultural and tax revenues also plummeted considerably. The Ottoman State took many systematic precautions to prevent grasshopper disasters, and commissioned both local authorities and the people against such disasters. At the end of the 19th century and at the beginning of the 20th century, as in many parts of the state, grasshopper disasters took place in the Diyarbakır province, which has an important place among the agricultural lands of the Ottoman State. In this period, the grasshopper disasters that took place in Diyarbakır province brought about economic and security problems. In this study; answers were looked for for the questions such as where the grasshopper disasters that caused serious consequences in Diyarbakır between 1886 and 1919 originated, to what extent they reached, what kind of attitude the people had against the grasshopper disasters and what precautions the government took against the grasshopper disasters.
TARİHİ DİYARBAKIR HANLARINDA TAŞIYICI SİSTEM SORUNLARININ GÖZLEMSEL TESPİTİ VE ÖNERİLER
TARİHİ DİYARBAKIR HANLARINDA TAŞIYICI SİSTEM SORUNLARININ GÖZLEMSEL TESPİTİ VE ÖNERİLER, 2019
ÖZET Tarihi Suriçi Bölgesinde yer alıp günümüze ulaşan dört han bulunmaktadır. Bu hanlar; Hasan Paşa Hanı, Hüsrev Paşa Hanı (Deliller), Çifte Han (Eski Borsa Hanı) ve Sülüklü (Kazancı) Han'dır. Bu hanların yapım tarihleri kaynaklarda 1 (1572-1575) 16 yy ve sonrası olarak belirtilmektedir. Cuinet 2 , Diyarbakır'da 19 adet han, Buckingham 3 , 15 han ve kervansarayın bulunduğu bilgisini vermektedir. Diyarbakır Hanları, dört kanadı tonozlu ya da ahşap kirişli sütun ve ayaklarla desteklenmiş revaklı, bodrum, zemin ve birinci katı olan yapılardır. Günümüzde boyutları değişken olan hanlarda ana yapı malzemesi olarak bazalt, kalker, tuğla kullanılmıştır. Hüsrev Paşa Hanı ile Hasan Paşa Hanı avlulu, dört kanadı revaklarla çevrilmiş plana sahip olup, bodrum, zemin ve birinci kattan oluşmaktadır. Revaklarının üzeri tonozlarla örtülü handa günümüze kadar bir çok defa restorasyon çalışması yapılmıştır. Sülüklü (Kazancı) Han tek katlı olup, üstü ahşap kirişlerle geçilen revaklarla çevrili ve avluludur. Çifte Han (Eski Borsa Hanı), avlulu ve revaklarla geçilen plana sahip omasına rağmen, önemli bir bölümü yıkılmış ve ağır hasarlıdır. Günümüze ulaşan hanlarda zaman içinde yapısal sorunlara yol açan farklı düzeylerde taşıyıcı sistem hasarları meydana gelmiştir. Bu çalışmada, günümüze ulaşan Hüsrev Paşa Hanı (Deliller Hanı), Hasan Paşa, Sülüklü (Kazancı Han) ve ağır hasarlı durumdaki Çifte Han'ın (Eski Borsa Hanı) taşıyıcı sistem sorunları, yerinde yapılan gözlemsel incelemeler 1 Korkusuz, M.,