Monety II Rzeczpospolitej odkryte w Gdańsku - wystawa z cyklu "Zabytek miesiąca" XI 2018, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku (original) (raw)
Wraz z odzyskaniem niepodległości przez Polskę w 1918 roku wyłoniła się potrzeba uporządkowania spraw monetarnych, w tamtym okresie bardzo zawiłych w związku z okresem zaborów i pierwszą wojną światową. Należało zlikwidować obieg obcej waluty - rubel, marka pruska, korona austriacka i korona czeska - oraz stworzyć własną. Już 5 lutego 1919 r. Naczelnik Państwa Józef Piłsudski wydał dekret o nowej walucie, w którym ogłoszono, że polska waluta będzie nosiła nazwę „LECH”, a setna jej część nazwana zostanie „GROSZ”. Jednakże 23 dni później Sejm RP zmienił ustawą nazwę waluty na „ZŁOTY”. 9 maja 1919 r. weszła w życie ustawa o wymianie znaków obiegowych na ziemiach polskich na bilety złotowe. Trudna sytuacja gospodarcza i polityczna pierwszych lat niepodległości sprawiła jednak, że wstrzymano się z wprowadzeniem nowej waluty i aż do 1924 r. środkiem płatniczym pozostała marka polska. Wymiana pieniądza trwała do 1925 r. Odkryte w Gdańsku monety polskie z tamtego czasu należą do rzadkich znalezisk. Z końcem 1920 r. Gdańsk ustanowiony Wolnym Miastem przyjął własną walutę: guldena. Wspólne interesy Polski i II Wolnego Miasta Gdańska, na przykład obszar celny poddany polskiej taryfie celnej, powodowały przenikanie się walut. Ostatecznie w ziemi zachowały się jedynie drobne nominały pieniędzy z tamtego okresu. Kurator wystawy: Beata Ceynowa Tekst: Beata Ceynowa Projekt i oprac. graficzne: Beata Müller Fot.: Marcin Fedoruk
Sign up for access to the world's latest research
checkGet notified about relevant papers
checkSave papers to use in your research
checkJoin the discussion with peers
checkTrack your impact
Sign up for access to the world's latest research
Related papers
Przegląd Zachodniopomorski, 2019
W Gdyni w latach 1933-1939 dzialala placowka polskiego wywiadu wojskowego. Byl to Posterunek Oficerski nr 2 (PO 2), podlegający wiekszej agendzie, Ekspozyturze nr 3 Oddzialu II Sztabu Glownego Wojska Polskiego. Pod kierownictwem oficera pracowalo w nim kilku wojskowych i cywilow. Podlegali im agenci, zbierający wiadomości w terenie. Ich liczba oscylowala miedzy 6 a 13. Ogolem, w latach 1933-1938 dla PO 2 pracowalo w Gdansku i Niemczech co najmniej 37 agentow. PO 2 utworzono kilka miesiecy po objeciu wladzy w Rzeszy przez nazistow i tuz po wystąpieniu Niemiec z Ligi Narodow. Lata 1931-1933 byly okresem wyjątkowego napiecia w stosunkach polsko-gdanskich. Ich widownią bylo glownie forum Ligi Narodow. Prawdopodobnie powolanie posterunku kontrwywiadu ofensywnego (bo taki mial profil dzialalności przez pierwsze dwa lata) spowodowane bylo obawą przed rozwojem sytuacji w Wolnym Mieście. Naziści byli nieobliczalni i groźni. W zakresie kontrwywiadowczym PO 2 byl tarczą oslaniającą port w Gdyni i najblizszy rejon przed penetracją niemiecką idącą. Sąsiedztwo Wolnego Miasta Gdanska bylo glowną przyczyną powolania posterunku. Bylo to miasto cieplarniane dla dzialalności szpiegowskiej i nielegalnej. Przybywali tam dezerterzy, przemytnicy, falszerze, pospolici przestepcy, dzialacze polityczni i uciekinierzy przed prześladowaniami. Do listopada 1935 roku gdynski PO 2 koncentrowal sie na pracach kontrwywiadowczych związanych z Gdanskiem. Do latwych zadan nalezalo namierzanie mieszkan, w ktorych niemieckie sluzby spotykaly sie ze wspolpracownikami. Kilkadziesiąt zadan rocznie dotyczylo sprawdzenia doniesien posterunkow oficerskich, ekspozytury lub innych sluzb polskich w odniesieniu do podejrzanych osob. Szukano szpiegow i zdrajcow. Badano zachowania – zwlaszcza gdanszczan – nietypowe i wystepujące regularnie.Zbierano wiadomości o powiązaniach miedzy przedsiebiorstwami polskimi, gdanskimi i niemieckimi na Wybrzezu. Sprawdzano kontakty towarzyskie oficerow Wojska Polskiego i czlonkow ich rodzin (zwlaszcza zon). Od 1935 roku, w związku z powstaniem niemieckiej armii z poboru powszechnego (Wehrmacht) PO 2 zostal przestawiony na dzialania ofensywne, glownie na terenie Pomorza Zachodniego (czyli wschodniego obszaru Provinz Pommern oraz Grenzmark Posen Westpreussen). Chodzilo o poznanie stanu niemieckich zbrojen, dyslokacji wojsk, budowy lotnisk i umocnien (na poźniejszym tzw. Wale Pomorskim, (Pommern stellung – d 1).I przewidzenie szybkości mobilizacji.
Folia Historica Cracoviensia, 2017
Józef Rostafiński w 1883 r. wystosował ankietę, zwaną Odezwą, której celem było zbadanie tradycji używania roślin wśród ludu żyjącego na terytorium trzech zaborów Pierwszej Rzeczpospolitej. Rostafiński chciał uzyskać dzięki temu materiał źródłowy dotyczący zwyczajów stosowania ziół w kuchni, obrzędach i medycynie ludowej. Na podstawie uzyskanych danych wydawał publikacje naukowe. Archiwalne odpowiedzi na Odezwę Rostafińskiego w dużej części zostały zachowane w zbiorze Uniwersytetu Jagiellońskiego. Natomiast część uznawano za zaginioną. W 2014 r. zostały one odnalezione w dokumentach po prof. Tadeuszu Wilczyńskim ze Lwowa. W odnalezionych archiwaliach Rostafińskiego znajdują się odpowiedzi związane z Odezwą oraz inne dokumenty np.: listy: ks. Pawła Smolikowskiego CR, Jana Karłowicza, które zostaną zasygnalizowane w artykule.
Pracownia Dziejów Kultury Materialnej na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie
Folia Historica Cracoviensia, 2016
W październiku 2014 roku podjęto decyzję o utworzeniu Pracowni Dziejów Kultury Materialnej, której kierownikiem został dr Sławomir Dryja. Pracownia, znajdująca się przy ul. Bernardyńskiej 3, zajmuje się dziejami przedmiotów codziennego użytku, technologią ich wytwarzania, kontekstem społecznym, a także ich inwentaryzacją, wstępną konserwacją i dokumentacją. W Pracowni gromadzone są cenne zbiory różnorodnych zabytków archeologicznych: ceramika, ceramika budowlana, kafle, szkło, numizmatyka, wyroby metalowe, kościane, krzemienne, etc. Podstawową bazę źródłową stanowią zabytki pozyskane podczas badań archeologicznych, zwłaszcza tych, prowadzonych w ramach praktyk dla studentów Instytutu Historii Sztuki i Kultury Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Do tej pory badania archeologiczne z udziałem studentów naszego Instytutu prowadzone były na terenie: dworu renesansowego w Graboszycach w 2011 roku 1 , założenia pałacowego w Setnicy w województwie zachodniopomorskim w 2013 roku oraz kompleksu pałacowo-zamkowego w Mirosławcu, również w województwie zachodniopomorskim 2. Trzy sezony badań (w latach 2013-2015) doprowadziły do przebadania XVIII-wiecznego pałacu należącego do rodziny von Blankenburg. Ustalono również lokalizację XIV-wiecznego zamku, siedziby rodu von Wedel, zniszczonego w wielkim pożarze w roku 1719. Rozpoznano fragmentarycznie narożnik południowo-zachodni, elementy kurtyny zachodniej oraz bramy wjazdowej do zamku.
Velum ormiańskie ze zbiorów Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego
Lehahayer, 2019
VelUm OrmiańSKie ze zbiOrów mUzeUm UniwerSytetU JagiellOńSKiegO Wstęp ormiańskie tkaniny liturgiczne w zbiorach polskich to przede wszystkim paramenty związane z Kościołem ormiańskokatolickim wykonane na terenie rzeczypospolitej, często z tkanin zachodniej produkcji, nieróżniące się formą od tych stosowanych współcześnie w Kościele rzymskim 1. Do nielicznej w kolekcjach 10 muzeum narodowe we wrocławiu:
Loading Preview
Sorry, preview is currently unavailable. You can download the paper by clicking the button above.