Republika odzyskana (original) (raw)
Related papers
Instytucja recall – narzędzie demokracji czy zabawka w rękach opozycji?
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
The subject of the study is one of the institutions of direct democracy sensu stricto – recall, which operates in Poland at the level of local government. This article is an attempt to answer the question whether this institution should be introduced into the Polish legal system at the national level. In order to answer the above question, it is necessary to present the principles of the functioning of this institution in other countries. The use of the comparative legal method allows for the submission of a postulate to introduce such an institution into the Polish legal system. However, only practice would show whether it would become another form of direct democracy or a tool in the hands of the opposition.
Ocalenie Republiki. Charles de Gaulle wobec tradycji republikańskiej (1940-1946)
Czasopismo Prawno-Historyczne, 2018
Contrary to the common belief, the Fifth Republic could not be established as a Republican monarchy. In France the idea of a republic was created by the French Revolution and its values were shaped in the fundamental confrontation with the monarchist tradition. The specifically understood idea of a nation’s sovereignty the formation of which was influenced by Rousseau’s though, as well as the ideas of the indivisibility and lay character of the republic, constituted a completely new model of statehood. In such a situation, the synthesis of antagonistic traditions was not possible. Although de Gaulle had been brought up in a family of pro-monarchist attitudes, he followed the state patriotism idea and was a supporter of the Republic as a durable basis for France’s existence. His views matured under the influence of French Republican nationalists Charles a Peguy and Maurice Barres, who inspired young de Gaulle and shaped his state patriotism. Later in his life de Gaulle’s idea was not...
W stronę obywatelstwa lokalnego
2016
Czas odradzania się lokalności oznacza wzrost znaczenia lokalnego wymiaru obywatelstwa, które wyraża się przede wszystkim przywiązaniem do małej ojczyzny oraz zaangażowaniem w sprawy, które jej dotyczą. Inspiracją do powstania niniejszego tekstu jest koncepcja obywatelstwa lokalnego autorstwa Jacka Wodza. Jest ona o tyle interesująca, że pojęcie obywatelstwa od lat wiąże się przede wszystkim z przynależnością państwową, a stosunkowo rzadko z innymi kontekstami przestrzennymi. Tymczasem – jak zauważa Jacek Wódz (2004: 229) – obywatelstwo lokalne ma historię starszą, ponieważ o ile obywatelstwo łączone z państwem ma tradycję pooświeceniową, o tyle źródeł obywatelstwa lokalnego poszukiwać należy już w starożytności. Autor zwraca uwagę, że pojęcie obywatelstwa lokalnego było zapomniane przez kilka ostatnich dziesięcioleci, tkwi ono jednak w polskiej tradycji i pozwala na zrozumienie pewnych nowych postaw społecznych (Wódz, 2004: 229). W moich rozważaniach chciałabym skupić się na tym, w...
Przegląd Geopolityczny, 2009
Pierwsza wojna światowa przekreśliła solidarność zaborców Rzeczypospolitej stwarzając tym samym możliwość odtworzenia geopolitycznego ładu przedrozbiorowego. O ostatecznej delimitacji granic odradzającej się Rzeczypospolitej nie zadecydowało jedno wydarzenie lecz szereg czynników, z których na plan pierwszy wychodzą działania militarne oraz decyzje polityczne. Za sprawą państw centralnych, w tym zwłaszcza wojsk niemieckich, Rosja została w 1918 r. wyparta z obszaru przedrozbiorowej Rzeczypospolitej. Wcześniej jeszcze, Cesarze Niemiec i Austro-Węgier w akcie prawnym z dnia 5 listopada 1916 r. zadecydowali o przywróceniu Polsce państwowości, tym samym rezygnując ze znacznej części zajętego w wyniku zaborów terytorium. Sytuacja ta choć wydobywała Polskę z epoki rozbiorów nie wytyczała w pełni jej zasięgu terytorialnego. Otwartą kwestią pozostawała granica wschodnia nie wytyczona ostatecznie z uwagi na trwające na tym obszarze działania militarne z Rosją. Kolejnym wydarzeniem decydującym o wypieraniu Rosji z obszaru byłej Rzeczypospolitej był Traktat Brzeski z 3 marca 1918 r. Traktat ten oraz towarzyszące mu działania militarne państw centralnych sprowadziły Rosję do jej granic etnicznych. Klęska Niemiec tego samego roku na froncie zachodnim stworzyła nową sytuację. O zachowaniu państwowości jak i zasięgu Rzeczypospolitej w odniesieniu do jej obszaru zachodniego zadecydować miano w Traktacie Wersalskim (1919-1920). O wschodnim zasięgu terytorialnym Rzeczypospolitej przesądzić miała wojna polsko-bolszewicka (1919-1920) wraz z kończącym ją traktatem ryskim 1921 r. O ile Traktat Wersalski przywracał z niewielkimi odchyleniami przedrozbiorowe granice w zachodnim obszarze Rzeczypospolitej, o tyle Traktat Ryski stanowił krok wstecz w stosunku do rozwiązań Pokoju Brzeskiego, jako iż nie utrzymał Rosji w jej granicach etnicznych.
Wokół republikanizmu Ruchu Społecznego „Solidarność”: Próba podsumowania głosów w dyskusji
Roczniki Filozoficzne
Artykuł jest próbą podsumowania dyskusji wokół republikanizmu „Solidarności” i wschodnioeuropejskiego ruchu dysydenckiego lat 70. i 80. XX wieku, która towarzyszyła transformacji ustrojowej po upadku komunizmu w 1989 r. Autorka przedstawia źródła i najważniejsze wątki tej dyskusji, umieszczając je w kontekście współczesnej filozofii politycznej. Dotyczą one historycznych analogii ruchu dysydenckiego, ideowego pokrewieństwa ruchu i tradycji republikańskiej oraz dziedzictwa ruchu w dyskursie publicznym i rozwiązaniach ustrojowych. Pozwala to, z jednej strony, przybliżyć się do odpowiedzi na pytanie o typ republikanizmu najbliższego polskim doświadczeniom, a z drugiej — co ważniejsze — podjąć próbę ewaluacji intelektualnej dyskusji wokół republikanizmu w Polsce po 1989 r.
Parytety i kwoty wyborcze a Konstytucja RP
Przegląd Politologiczny
The issue of intensifying female participation in public life, and particularly in political life, has recently been the subject of lively discussions, in particular in the social sciences. The number of female candidates on the election ballots for representative organs is clearly insufficient in comparison to the size of the female electorate, as well as the abilities, skills and intellectual potential women occupy. This problem has also been widely discussed in Poland. As a result of these quite heated disputes and discussions, accompanied by an interesting exchange of views on the doctrine of electoral law, an instrument to increase female representation on election ballots (a quota system) was introduced into the Polish electoral system. The subject of this paper, however, is not the issue of the grounds or justification for the legal instruments applied, or an assessment of the activities of the state authorities or the institutions of public life in this respect. Rather, the ...