Φόρος τιμής στο Στέφανο Λουπάσκο (original) (raw)

Καβάφης και αρχαίο θέατρο

2014

<jats:p>Στην παρούσα διατριβή εξετάζεται η ποικιλόμορφη και πολυδιάστατη παρουσία του αρχαίου θεάτρου στο καβαφικό έργο· πιο συγκεκριμένα επιχειρείται η συγκεντρωτική καταγραφή και φιλολογική ανάλυση όλων των έργων του ποιητή που συνδέονται, άμεσα ή έμμεσα, με το αρχαίο θέατρο. Όπως διαπιστώνεται, η προσέγγιση του αρχαίου θεάτρου από τον Καβάφη εξελίσσεται σταδιακά κατά την ποιητική διαδρομή του από το Ρομαντισμό στον Παρνασσισμό και το Συμβολισμό (περίοδος κατά την οποία εντοπίζονται και τα περισσότερα από τα ποιήματα της συγκεκριμένης θεματικής), και στη συνέχεια στο Ρεαλισμό, καθώς ο ποιητής ακολουθεί την ιστορική εξέλιξη του θεάτρου από την κλασική περίοδο (5ος αι. π.Χ.) έως την ελληνιστική / ελληνορωμαϊκή περίοδο (4ος αι. π.Χ. - 1ος αι. μ.Χ.) και την ύστερη αρχαιότητα (4ος - 5ος αι. μ.Χ.), μια φθίνουσα πορεία προς την παρακμή. Παρά το γεγονός ότι η εξέταση των έργων της πρώιμης ποιητικής περιόδου (1882;-1903), όπως και των έργων της ώριμης ποίησής του (1913-1929), αποκαλύπτει την απουσία μιας ενιαίας μεθόδου προβολής και «χρήσης» του αρχαίου θεάτρου από τον Καβάφη -σχεδόν κάθε αναφορά εστιάζει σε κάποιο διαφορετικό σημείο από ένα σύνολο ετερόκλιτων στοιχείων (κείμενα, θεματικές, χώρος, τεχνικές κ.λπ.)-, ωστόσο βασικό συνδετικό στοιχείο των έργων της ωριμότητας αποτελεί η σταθερή ένταξη του αρχαίου θεάτρου σ' ένα ευρύτερο πλαίσιο παρακμής -με έμφαση στο ερωτικό στοιχείο-, σε τέτοιο, μάλιστα, βαθμό, ώστε να μετατρέπεται πλέον σε βασικό σύμβολο παρακμής. Κατά τη διεξαγωγή της έρευνας εξετάστηκαν, επιπλέον, και άλλα επιμέρους θέματα, όπως η επαφή του Καβάφη με το αρχαίο θέατρο ως αναγνώστη και θεατή (γνώση και χρήση εκδόσεων αρχαίων κειμένων και σχετικών μελετών, παρακολούθηση παραστάσεων αρχαίου δράματος, ενδιαφέρον για τις Δελφικές Εορτές, γνωριμία με ηθοποιούς της εποχής του κ.λπ.), η ιδιάζουσα στάση του απέναντι στην αρχαία τραγωδία, που καταδεικνύεται από την προφανή απροθυμία του να συμπεριλάβει ποιήματα που σχετίζονται με αυτή στην επίσημη ποίησή του, και η ποιητική «αναμέτρησή» του με τον Αισχύλο, τον σημαντικότερο εκπρόσωπο του αρχαίου δράματος στο έργο του. Παράλληλα, μελετήθηκαν ειδικότερα ζητήματα της ιστορίας του αρχαίου θεάτρου, που απαντούν στην ποίησή του: η σχέση αρχαίου θεάτρου και σοφιστικής· η θέση του θεάτρου στη σύγκρουση Χριστιανισμού - ειδωλολατρίας (και ο ρόλος του Ιουλιανού του Παραβάτη)· η θέση των ηθοποιών στην κοινωνία των πρώτων χριστιανικών αιώνων έως και την ύστερη αρχαιότητα. Επιπλέον, στη διατριβή ερευνάται η ευρύτερη αφομοίωση στοιχείων του αρχαίου θεάτρου στην ποίηση του Καβάφη, κυρίως στα ιστορικά ποιήματά του: απόηχος τραγικών μοτίβων και θεμάτων, όπως και επιμέρους στοιχεία τεχνικής (τραγική ειρωνεία, περιπέτεια, από μηχανής θεοί, χορός, αγγελιαφόροι, βωβά πρόσωπα κ.ά.). Τέλος, εξετάζεται η ειδικότερη σύνδεση στην καβαφική ποίηση του αρχαίου θεάτρου με το τελετουργικό στοιχείο.</jats:p>

Αλυκές Αναβύσσου - Προοπτικές Αξιοποίησης

2020

Οι Αλυκές της Αναβύσσου έχουν αποτελέσει κρίσιμο σημείο στην ιστορία της περιοχής και θέμα διαλόγου τις τελευταίες δεκαετίες, υπό το πρίσμα μιας ενδεχόμενης αξιοποίησης της έκτασής τους. Ερευνώνται οι ανάγκες και η φυσιογνωμία της περιοχής της Αναβύσσου που τις φιλοξενεί, σαν κομμάτι του παραλιακού μετώπου, τμήμα του Δήμου Σαρωνικού αλλά και σαν αυτοτελής και ανεξάρτητη κοινότητα. Οι προτάσεις που έχουν γίνει για τις Αλυκές παρουσιάζονται και αξιολογούνται με κριτήρια που απορρέουν από τις αρχές της βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητας. Εξετάζονται ως προς την συνεισφορά τους στην κάλυψη των αναγκών της Αναβύσσου αλλά και ως προς τις ευρύτερες επιπτώσεις τους, στην κοινωνία και το περιβάλλον της περιοχής.

Παλεύοντας με τα Δρακόνερα: περιβαλλοντική μεταβολή στο τέλος της 3ης χιλιετίας π.Χ. σε μια πρωτοελλαδική θέση στο «Μεγάλο Έλος» του Μαραθώνα

Athens and Attica in Prehistory: Proceedings of the International Conference, Athens, 27–31 May 2015, 2020

Struggling with “Dhrakonera” (=Dragonwaters): environmental change at an EH site within the Marathon “great marsh” by the end of the 3rd millennium BC The Kato Souli-Schinias archaeological record is empirically linked to long-lasting questions addressing social change and en- vironmental adaptation in human societies. Excavation undertaken due to works in preparation for the Athens 2004 Olympic Rowing Center (hereafter ORC), unearthed EH contexts. This paper attempts to place data deriving from the small scale of a salvage dig, within successive contextual scales: comparison departs from the Marathon plain, to the EHII-III transition on the Hellenic mainland and in the Aegean and to the large scale of globally significant circumstances at the end of the BA. To this aim, site-specific archaeological stratigraphy, involving a loose cluster of EH houses and related ditches and pits in a wetland environment, is examined in cross-reference to the geological stratigraphy of the Marathon plain. It is argued that there is an observable human response to a rather abrupt environmental change. Questions are formulated within a methodological frame- work proposed to investigate the validity of possible links between this observation and the abrupt changes in BA cultures at the end of the 3rd millennium with an environmental event.

ΤΟ ΛΑΜΟΓΙΟ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

Η Αριστερά στη Σύγχρονη Κυπριακή Ιστορία, 2021

Κριτική του βιβλίου "Η Αριστερά στη Σύγχρονη Κυπριακή Ιστορία" του Γιώργου Καμηλάρη, Λευκωσία 2021