TÜRKİYE'DE TAŞIMALI EĞİTİM UYGULAMALARI HAKKINDA BİR İNCELEME-KAYSEM 12 BİLDİRİLER KİTABI (original) (raw)

Toplumsal yapının devamlılığında, yapıyı oluşturan kurumlar ve bu kurumların sürdürülebilir politikaları etkili olmaktadır. Eğitim, ekonomi, aile, siyaset, hukuk, din kurumları toplumsal yapıda değişim ve süreklilik ilişkisini ön plana çıkarmaktadır. Gelişmekte olan toplumlarda her bir kurumun ayrı bir yansıma alanı olduğu ve bu kurumlarla olan sosyal ilişkilerin toplumsal kalkınma boyutuyla ilişkilendirilmesi mümkün olmaktadır. Bu süreçte ön plana çıkan kurumlardan biri eğitim kurumudur. Eğitim, birey verimliliğini olumlu yönde etkileyerek bireyin gelirini yükselten ve buna bağlı olarak toplumsal kalkınma boyutu olan bir kurumdur. İnsanın öğrenmeye dayalı olarak niteliklerinde değişim meydana getiren eğitim, toplumsal değişimi temel eğitim süreçlerinden başlayarak tüm toplumsal kesimlere aktarmayı sağlayan bir aracıdır. Bu aracı rolü, eğitim kurumunun tüm toplumsal kesimler tarafından erişilebilir nitelikte olmasını gerektirmektedir. Özellikle farklı sosyo-ekonomik gelişme seviyelerine sahip olan yerleşim yerlerinde eğitime erişim süreçlerinde yaşanabilecek sorunların giderilmesi ve eğitimin tüm toplum için nitelikleri arttırmaya dönük bir araç olarak kullanılmasını sağlayacak uygulamalar hayata geçirilmektedir. Türkiye özelinde de gerçekleştirilen bu uygulamalardan biri "Taşımalı Eğitim"dir. Bu çalışma, taşımalı eğitim uygulaması hakkında genellenebilir bir tespite ulaşma amacındadır. Eğitime erişim ve okullaşma oranlarının arttırılması sürecinde uygulamaya konulan taşımalı eğitime ilişkin alan-yazında yer alan çalışmalar üzerinden bir inceleme yapılmıştır. Çalışmada literatür taraması kapsamında; Milli Eğitim Bakanlığı, Avrupa Birliği İlerleme Raporları, Milli Eğitim Bakanlığı İstatistikleri (Örgün Eğitim), Türkiye İstatistik Kurumu verilerden faydalanılmış ve konuyla ilgili kaynak tarama yoluna gidilmiştir. Taşımalı eğitim ve eğitime erişim ile ilgili birçok çalışmaya yapılan literatür taramasında rastlansa da taşımalı eğitimin başladığı 1989-2017 yılları arasında eğitime erişimde kazanılan ivmeye yönelik genelleyici bir tespite ulaşılamamış, konuyla ilgili yapılan çalışmaların daha çok seçilmiş şehirler üzerinden bölgesel nitelikli çalışmalar olduğu görülmüştür. Çalışma kapsamında belirlenen, taşımalı eğitimle okullaşma oranı arasında pozitif doğrusal ilişki vardır/yoktur hipotezlerinin sınanmasında Türkiye İstatistik Kurumu ve Milli Eğitim Bakanlığı'nın yayınladığı; ilk ve ortaöğretim öğrenci sayısı, şube sayısı ve taşımalı eğitim öğrenci ve şube sayıları üzerinden bir dağılım tablosu oluşturularak niceliksel bir araştırma süreci işletilmiştir. Çalışma, SPSS uygulaması kullanılarak, taşımalı eğitim ile eğitime erişim arasında ilişki durumunu tespit etme hedefine bağlı kalan bir değerlendirmeyle sonuçlandırılmıştır. Anahtar Kelimeler: Taşımalı Eğitim, Okullaşma, Eğitime Erişim.