SCHENKERIAN ANALYSIS: C. STAMITZ, VIOLA CONCERTO NO. 1 IN RE MAJOR, 1 ST MOVEMENT, DEVELOPMENT SECTION / ŞENKERYAN ANALİZ: C. STAMİTZ, VİYOLA KONÇERTOSU NR. 1, RE MAJÖR, 1. MUVMAN, GELİŞME BÖLÜMÜ (original) (raw)
2018, IX. Uluslararası Hisarlı Ahmet Sempozyumu Tam Metin Kitabı
ABSTRACT Almost every viola student or artist plays C. Stamitz Viola Concerto no.1, especially the first movement and they are confronted with the work (movement) almost in any proffessional exam as a compulsory piece. Despite the movement is frequently played by the violists, analysis of this movement could not be found in the Schenkerian analysis literature yet. On the other hand, presenting a complete Schenkerian analysis of the movement as a whole in a single paper or preceeding obviously would cause problems regarding length and intensity. Exposition and recapitulation sections of Sonata-Allegro movements usually fit into some standard patterns related to Schenkerian analysis [1, 2]. However, development sections are the ones where composers exhibit their creativity regarding the tonal structure by means of frequent modulations on the foreground. Therefore developments can be regarded as much more difficult and subtle sections for the performers to interprete. Relying on the facts stated above, in this study, a Schenkerian analysis concentrated on the development section of the 1st movement of the concerto will be performed. This study hopefully will contribute to Schenkerian analysis literature, and to healthy interpretation of the development by the performers via profound understanding of the tonal structure of the section. Some basic findings of the performed Schenkerian analysis are listed below: -‐ Along the development section La Major, fa# minor and re minor keys are visited on the foreground. From fa# minor to re minor it is proceeded by decending fifths [3]. -‐ Two nested 3rd descents (Mi-Re-Do#) [2] on the soprano voice sharing the same Mi in the beginning of the development section function as structural motives providing the organic coherence of development section with the rest of the movement. Combined with the 3rd ascents (La-Si-Do#) supporting them on the bass voice, they also build up the La Major chord ( dominant harmony) on the middleground. -‐ On the background graph of the movement, it is obviously seen that the Mi mentioned above (common starting tone of the 3rd descents) is the last tone of the interrupted fundamental line (La-Sol-Fa#-Mi) of the movement [1]. -‐ The Mi mentioned above connects to the primary tone (La) at the beginning of the recaputilation via the 4th ascent (Mi-Fa#-Sol-La) on the middleground. This 4th ascent is supported on the bass voice by prolongation of the tonic (La) (all along the development) on the middleground with upper and lower neighbour notes (La-Si-Sol- La). Shortly, despite the descending fifths and various keys visited on the foreground, a plain tonal structure on the La Major (tonicised dominant key) harmony is revealed on the middleground. It is also possible to find similarly interesting and plain middleground structures (on the dominant harmony) in the development sections of other Sonat-Allegro movements, contrary to the complexity of the keys appearing on the foreground [2]. Keywords: Schenkerian analysis, C. Stamitz Viola Concerto no.1, 1st movement, development. ÖZET C. Stamitz'in 1 numaralı Viyola Konçertosu, özellikle 1. muvmanı ile, her viyola öğrencisinin ve sanatçısının repertuvarında yer almakta, katıldıkları mesleki giriş sınavlarında hemen her zaman zorunlu eser olarak karşılarına çıkmaktadır. Bununla birlikte Şenkeryan analiz literatüründe bu esere (muvmana) ilişkin bir analize henüz rastlanmamaktadır. Ancak, söz konusu muvmanın tümüne ilişkin bir Şenkeryan analizinin bir bildiri veya makale sınırları içinde sunulmasının hacim ve yoğunluk açısından güçlükler çıkaracağı da ortadadır. Bilindiği üzere, Sonat-Allegro formundaki muvmanların sergi ve yeniden sergi bölümleri Şenkeryan analize ilişkin belirli kalıplara oturmaktadır [1,2]. Gelişme bölümleri ise ön planda ortaya çıkan tonalitelerin çeşitliliği nedeniyle bestecilerin tonal yapı açısından yaratıcılıklarını sergiledikleri ilgi çekici kesitler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu özellikleri ile gelişme bölümlerinin, icracılar için, yorum açısından daha fazla zorluklar ve incelikler barındıran kesitler olduğu düşünülebilir. Yukarıda belirtilen gerçekler ışığında, bu çalışmada, söz konusu konçertonun 1. muvmanının gelişme bölümü üzerinde yoğunlaşan bir analiz gerçekleştirilecektir. Çalışmanın, muvmanın gelişme bölümünün tonal yapısının kavranmasına ve dolayısıyla muvmanın yorumlanmasına katkı sağlaması beklenmektedir. Gerçekleştirilen Şenkeryan analiz sonucunda aşağıdaki temel noktalar saptanmıştır:--Gelişme bölümü boyunca ön planda La Majör, fa# minör ve re minör tonlarına uğranılmıştır. Fa# minör ve re minör tonlarının arası inici beşli zinciri ile doldurulmuştur [3].--Gelişme bölümünün başlarında soprano partisinde gelen ve aynı Mi sesi ile başlayan iç içe geçmiş iki adet 3'lü iniş [3] (Mi-Re-Do#), hem gelişme bölümünü muvmanın diğer bölümleriyle bütünleştiren yapısal motifler olarak görev yapmakta, hem de bas partisinde kendilerini destekleyen (La-Si-Do#) 3'lü çıkışları ile birlikte orta planda La Major akorunu oluşturmaktadır.--Yukarıda anılan 3'lü inişlerin ortak başlangıcı olan Mi sesinin, muvmanın kesintiye uğramış temel çizgisinin (La-Sol-Fa#-Mi) son sesi olduğu, muvmanın arka plan grafiğinde açıkça görülmektedir [1].--Söz konusu Mi sesi, gelişme bölümü boyunca daha ön planda gerçekleşen 4'lü çıkış ile (Mi-Fa#-Sol-La) yeniden sergi bölümündeki baş sese (La) ulaşmaktadır. 4'lü çıkışa ait sesleri, bas partisindeki tonik (La) sesinin gelişme bölümü boyunca işlenerek uzatılması şeklinde yorumlanan (La-Si-Sol-La) sesleri desteklemektedir. Kısaca, gelişme bölümünde, ön planda uğranılan değişik tonlara ve beşli yürüyüşlerine rağmen, orta plan düzeyinde, La Major (dominant) armonisi (akoru) çerçevesinde şekillenen sade bir tonal yapı sergilendiği görülmektedir. Sonat-Allegro formundaki başka muvmanların gelişme bölümlerinde de, ön plandaki tonalitelerin karmaşıklığının tersine orta planda dominant armonisi üzerinde ortaya çıkan benzeri ilginç ve sade tonal yapılara rastlamak mümkündür [2].