HES Direnişinden Kentsel Dönüşüm Mücadelesine Antikapitalist Hareketin Ortak Zemini: Müşterekler (original) (raw)

Sınıf, Mekan ve Müşterekler... HES Karşıtı Hareketin İmkan ve Sınırlarını Tartışmak

2004

Yerel ekoloji mücadelelerini elbette çok önemsiyoruz ve özellikle 2000’li yılların ortasından beri yükselen ve çoğunluğu enerji projelerine karşı bir muhalefettin doğmuş yerel ekoloji hareketlerinin büyük potansiyel taşıdığını, bu potansiyelin bir kısmının da - özellikle yaşam alanı ve müşterek alan siyaseti üzerinden- çoktan gerçekleştiğini; böylelikle bizim kadim tartışmalarımız olan özel mekân, kamusal mekân tartışmalarına belki alternatif yol açtığını düşünüyoruz. Ama Türkiye’de bu yerel ekoloji hareketlerinin belli bir okunma tipolojisi olduğunu, bu tipolojinin yer yer bize çok şey öğrettiğini, ancak bazı açılardan da yetersiz kaldığını düşünüyoruz. Bu bağlamda bugünkü tebliğimizi, “Ekoloji hareketini ne şekilde okuyarak kendi potansiyelini gerçekleştirmesine katkıda bulunabiliriz?” şeklinde bir zihinsel jimnastik olarak özetleyebiliriz. Fevzi Özlüer ile TMMOB 9. Enerji Sempozyumu Tebliğimiz

HES Karşıtı Hareketin Çeşitliliği - Karadeniz Bölgesi Örnekleri

Doğu Karadenizde Toplumsal Araştırmalar, 2018

Bu çalışma, küçük ölçekli hidroelektrik santral projelerine (HES) karşı gelişen taban hareketinin çeşitliliğini ortaya koymayı amaçlamaktadır. HES karşıtı mücadelenin medyadaki yansımalarının izlenmesini içeren iki yılın sonunda; 2010 ve 2011 yıllarında 27 HES karşıtı çevre aktivistiyle yüz yüze ve yarı‐yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiştir. Makalenin devamında, öncelikle HES projelerini ortaya çıkaran enerji ve su politikaları özetlenmiştir. Sonra, HES karşıtı hareket genel olarak açıklanmıştır. Devamında, Karadeniz Bölgesindeki üç farklı taban hareketi örneği incelenmiştir. Son olarak, HES karşıtı hareketin çeşitliliği, benzerlikleri ve farklılıkları değerlendirilmiştir.

Derenin Derdi: HES Karşıtı Mücadelenin İmkan ve Sınırları

Toplum ve Hekim, 2017

Son on yılda hafriyatçı yatırımların artan bir biçimde ekonominin merkezine oturması ve dolayısıyla ekolojik yıkımın derinleşmesi ile birlikte çevre mücadeleleri de yaygınlaşmaya ve görünür olmaya başladı. Kabaran çevre ve ekoloji muhalefetinin en yaygın, en görünür, ve en ilham verici ayağını, hiç şüphesiz, hidro elektrik santral (HES) karşıtı hareket oluşturuyor. Ülkenin farklı kırsal bölgelerinde örneklerine rastladığımız sayısız dere, vadi, köy koruma platform ve dernekleri ile somutlaşan HES karşıtı hareket, yakın bir tarihe kadar dar bir alana sıkışmış olan çevreciliğin hem yaygınlaşması ve geniş kitlelerle buluşmasında, hem de yeni bir karakter ve söylem kazanmasında çok etkili oldu. HES karşıtı hareketin çevre mücadelesi içindeki bu merkezi konumuna rağmen dere savunusu yapan kırsal mücadelelerin tam olarak neye karşı çıktıkları hâlâ tartışılmaya muhtaç bir konu. Bu makale HES karşıtı harekeleri hidroelektrik yatırımlarının tetiklediği mülksüzleştirme süreçleri ve bu süreçlere maruz kalan nüfusun mekânsal ve sınıfsal farklılıklarına odaklanarak okumayı amaçlıyor. HES karşıtı hareketin imkânlarının aynı anda onun sınırlarına da işaret ettiğini iddia eden makale, HES meselesinin kırsal çözülmeden ve köy-kent dinamiğinden bağımsız okunamayacağını öne sürüyor. Within the last decade environmentalist actions and protests have further spread and become more visible along with the rising economic importance of investments involving excavation and consequent deepening of ecologic crisis. The most common, visible and inspiring component of this rising environmentalist and ecologic opposition is no doubt the movement against hydroelectric power plants (HEPP). The anti-HEPP movement assuming a concrete character through countless platforms and associations in different rural parts of the country established to protect streams, valleys and villages has been quite influential in further spread and popularization of environmental concerns which once remained marginal, and also in giving these concerns a new character and discourse. In spite of this central position of anti-HEPP movement in overall struggle for the environment, what exactly rural actions defending streams are opposed to still needs discussion and clarification. This article intends to approach anti-HEPP movements by focusing on processes of expropriation triggered by HEPP investments and spatial and class-based differences in population groups exposed to these processes. The article maintains that possibilities of anti-HEPP movement points out, at the same time, to its limitations, and that the issue of HEPP cannot be addressed independently of rural dissolution and rural-urban dynamics.

Çanakkale'de Kentsel Mekânın Metalaştırılması Karşısında Direnen Kentsel Muhalefet * Resistant Urban Opposition Against the Commodification of Urban Space in Çanakkale

Megaron, 2018

Çanakkale 2010'lu yıllarla birlikte neoliberal kentleşme politikalarının etkisi altına girmeye başlamıştır. Bu etkiyle artan kentsel büyüme baskısı Çanakkale kıyı şeridinde birçok yatırım projesinin geliştirilmesine neden olmuştur. Artan büyüme baskısı karşısında, kentteki sivil toplum inisiyatifleri bu projelerin gerçekleşmesini engellemek üzere kent konseyi içinde ve dışında direngen bir mücadele örmüştür. Bu-gün, neoliberal kentleşme karşısında Lefebvre'nin 1968'de ortaya attığı kent hakkı kavramı daha da önem kazanmaktadır. Kentsel mekânı dönüştürme hedefiyle geliştirilen projelere karşı örülen kent hakkı talebi bu çalışmanın ana eksenini oluşturmaktadır. Sivil toplum içinden kentin mekânsal gelişimine dair alınan kararlara katılım talebiyle ortaya çıkan kentsel muhalefet, zamanla kent hakkı mücadelesine dönüşerek daha geniş bir toplumsal kesime yayılmış ve daha direngen bir hal almıştır. Bu araştırma kapsamında Yat Limanı Projesi ve Tekel arazisi için geliştirilen proje olmak üzere kentsel muhalefet tarafından yapımı engellenen iki proje ele alınmıştır. Bu projelerin ortaya çıkışı, içeriği ve bu projelere karşı üretilen kentsel muhalefet, yapılan derinlemesine görüşmeler ve basın taraması yoluyla araştırılırken kentsel muhalefet tarafından üretilen yayınlar da bu kapsamda incelenmiştir. Müzakereci ve direngen iki farklı kentsel muhalefet biçiminin dene-yimlendiği Canakkale örneği kentteki sivil toplumu güçlendirirken yerel yönetimin sivil toplumla olan ilişkisini de yeniden tanımlamıştır. Bu yazı, Çanakkale'deki kent hakkı mücadelesinin, yerel demokrasinin güçlenmesi ve toplumsal dönüşüm arasında karşılıklı bir ilişkiden ortaya çıktığını iddia etmektedir.

Endüstriyel Mirası Müşterek Kültürel Alana Dönüştürme Mücadelesi: Gazhane’den Müşterek Haneye

Bir +Bir, Mayıs, 2021

Hasanpaşa Gazhanesi’nin İklim Müzesi ve Kültür Merkezi olarak açılmasının eli kulağında. Bunu büyük ölçüde Gazhane Çevre Gönüllüleri’ne (GÇG) borçluyuz. 25 yıllık mücadeleleri sırasında önayak oldukları dönüşümü Negri-Hardt bilseydi Meclis kitabında örnek diye verirdi. GÇG Gazhane’yi yıkımdan kurtarmakla kalmadı, bir kültür merkezi nasıl müşterek kullanılır, mücadelede mahalle, sanat ve bilim nasıl kol kola ilerler, yerel ile enternasyonal nasıl bir araya gelir, somut örneklerle hayata geçirdi. Şimdi talepleri net: Gazhane, asli öznelerini kapsayan bir meclis tarafından yönetilsin. Mekânın sahibi İBB bunun için kolaylaştırıcı rol oynasın. Gazhane’nin ve örgütlenmenin uzun soluklu hikâyesini GÇG’nin üç üyesinden dinliyoruz. Söyleşi: Ulus Atayurt Konuşmacılar: Nesrin Uçar, Işık Demirtaş ve Eda Yiğit

Çevrecilik Analiz Tablosu ve Karadeniz Bölgesi'nde HES Karşıtı Yerel Hareket

Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2017

Öz Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de Küçük Ölçekli Hidroelektrik Santral (HES) karşıtı yerel hareketi analiz etmektir. Bu amaçla bir Çevrecilik Analiz Tablosu geliştirilmiş ve Karadeniz Bölgesi'ndeki örneklere uygulanmıştır. Ekolojik kriz konusunda Murray Bookchin'in geliştirdiği Toplumsal Ekoloji yaklaşımı liberal çevrecilik, derin ekoloji ve Marksizm eleştirisinin yanında ve yeni toplumsal hareketlerin ötesinde radikal bir toplumsal değişimi ortaya koymaktadır. Çevrecilik Analiz Tablosu, George Pepper'ın çevrecilik sınıflandırmasının toplumsal ekoloji çerçevesinde düzenlenmesiyle geliştirilmiştir. Tablo, tüm çevreci etkinlikleri altı farklı yaklaşıma (geleneksel-muhafazakar, liberal-piyasa, liberal-refah, demokratik-sosyalist, devrimci-sosyalist ve toplumsal ekoloji) göre analiz eden ve ideal tip özelliğindeki analitik bir araçtır. Tablonun uygulandığı alan araştırması, HES karşıtı yerel hareketin gerçekleştiği Karadeniz Bölgesinde üç farklı bölgeyi (Düzce-Sakarya, Artvin-Rize-Trabzon, Artvin) ve üç farklı örgütsel yapıyı (dernek, birlik ve platform) kapsamaktadır. Toplam yirmi yedi yarı-yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiştir. Bulgular değerlendirildiğinde, yerelde devletin gerekli düzenlemeleri yapması ve sıkı kontrol uygulaması beklentisi liberal refah çevreciliğine uymaktadır. Kentli, merkezi, profesyonel ve finansa bağımlı çevrecilik karşıtlığı, toplumsal ekolojinin liberal piyasa çevreciliği eleştirisine uygun düşmektedir. Karar alma süreçlerine katılım talebi, aşağıdan yukarıya örgütlenen yerel platformların kurularak bölgesel ölçekte örgütlenmesi ve " yaşam alanı " söylemi toplumsal ekolojinin özelliklerini göstermektedir. Sonuçta, HES tehdidinin yerelde karar alma süreçlerine katılım talebini yükselttiği gözlenmiştir. Abstract This study aims to analyze Small Scale Hydropower Plant (HES) opposition movement in Turkey. Hence, Environmental Analysis Tool is developed and implemented in Black Sea Region. In terms of ecological crisis, Murray Bookchin's social ecology develops a strong criticism against liberal environmentalism, deep ecology, Marxism and provides an alternative radical social change beyond social movements approach. Environmental Analysis Tool is an ideal type, including six different approach to environmentalism traditional-conservative, market-liberal, welfare-liberal, democratic-socialist, revolutionary-socialist and social ecology, that analyses all environmental actions. The tool is implemented by qualitative field study with 27 participants of three types of organization at three unique areas in Blacksea Region (Düzce-Sakarya, Artvin-Rize-Trabzon, Artvin). Findings shows that HES opposition has the desire of strict state controls and planning as significant aspects of welfare-liberal environmentalism. On the other hand, the common critique of central, urban, professional and fund dependent environmentalism of national ENGOs fits market-liberal environmentalism critique of social ecology. The increasing demand to join decision-making mechanism, the bottom-to-top regional organization of local units and " living space " discourse show the aspects of social ecology. In fact, HES threat ignites participation demands of local people to decision-making mechanisms in Turkey.

Anabapti̇st Di̇ni̇ Hareketi̇ Hutteri̇tleri̇n Ortak Yaşam İnanci Ve Koloni̇ Yapisi

2020

Anabaptists were influenced by the 16th century reform movement, occurring in some parts of the Western Europe from 1520 to 1530. Anabaptism was constituted as a group that opposed Catholics and Protestants in their authority in the Christian world, and argued that it is needed to return to the Bible. Most Anabaptists have reduced the number of sacraments from seven to two based on the Bible, claiming that the ritual of baptism and the eucharist are of the only sacraments. The main view of Anabaptists is that pedobaptism is not the true baptism, and therefore the baptisms that had been made until then were not valid. According to them, true baptism is the baptism for adult-believers, since the one who will be baptized must know what baptism means, and must have in mind that he can profess faith. For this reason, a child must grow old enough to decide whether or not to attend the church. Therefore, they argue that it is not possible for an infant to profess faith, and that the pedoba...