MİLLİ MÜCADELEDE PROTESTO VE MİTİNGLER (original) (raw)

MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİNDE MÜLKİ İDARE VE MÜLKİYELİLER

Milli mücadele tarihinin mülki idare boyutu göreli olarak ihmal edilmiş bir konudur. Bu dönemin daha ziyade siyasi ve askeri yönleri ile incelenmiştir. Oysa ki Mustafa Kemal Paşa'nın Anadolu'ya geçtiği tarihten itibaren kolordu komutanları kadar mutasarrıf ve valilerin tutumları da fevkalade önemli olmuştur. Milli Mücadele'nin başında Samsun mutasarrıflığı, Erzurum, Sivas, Trabzon, Mamuratelaziz ve Van Valiliklerinin tutumu kritik önemi haiz olmuştur. Vali ve mutasarrıfların İstanbul Hükümeti ve Anadolu ihtilalcileri karşısında takınacakları tavır kolordu komutanları kadar önem taşımıştır. Özellikle XV. Kolordunun bulunduğu Erzurum'da Vali Münir Bey ve kolordu komutanı Kazım Karabekir Paşa'nın müspet tutumu "milliciler" açısından önemli bir köprübaşının tutulmasını sağlamış, bu cepheye Van Valisi Haydar Bey'in de katılımı anlamlı bir güç kazandırmıştır.

MİDYAT’TA MİSYONERLER VE PROTESTAN BEHTEL KİLİSESİNİN

International Symposium of Scientific Research and Innovative Studies, 2021

Midyat 4.yüzyıldan sonra Doğu Hristiyanlığının yayıldığı Tur Abdin bölgesinin merkez yerleşkesidir. Tur Abdin’deki korunaklı dağlar Süryani Manastır hayatının merkezi olarak günümüze kadar gelmiştir. Midyat Tanzimat’a kadar Hasankeyf Sancağı’nın Tur Nahiyesi’nin merkez köyü olarak gelmiş, bu tarihten sonra kaza merkezi olmuştur. Nüfusunun çoğunluğu gayrimüslimlerden oluşan ender Osmanlı şehirlerinden birisidir. 19.yüzyılda İngiltere ve Amerika devletlerinin desteklediği Protestan misyonerler Mardin ve çevresini de faaliyet alanlarına dâhil ettiler. 1881 yılında Protestan misyon istasyonlarını kurdukları Midyat’ın Süryani nüfusunun üçte biri kadar bir sayıya ulaştılar. Bu aşamadan sonra cemaatin dini ihtiyaçlarını karşılamak üzere bir kilise ve çan kulesi açmak için ruhsat başvurusunda bulundular. Midyat’ta misyonerler ve Protestan Behtel Kilisesi’nin inşa süreci konulu makalede Midyat özelinde Protestanlığın bölgede yayılması ve bu süreçte iki mezhep mensupları arasındaki ilişkilerin boyutu ortaya konacaktır. Osmanlı Devleti’nde misyoner ve Protestanlarla ilgili araştırmalara Midyat’ta Süryani Protestanları ve kilise inşa faaliyetleri hakkında mikro düzeyde katkı yapacaktır. Çalışmanın temel kaynağı Protestan kilisesinin ruhsat işlemleri dosyalarının bulunduğu arşiv metinleri ile konuya dair oluşan literatürdür. Bu sayede Osmanlıda mabet hürriyeti ve kilise inşası, 19. yüzyıl sonunda Osmanlı bürokrasinin kilise ruhsat işlemleri dosyası üzerinden takip edilebilecektir.