Vatandaşlık Bilgisi (Türkiye Cumhuriyeti'nin Temel Nitelikleri) (original) (raw)

Chapter: TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN TEMEL NİTELİKLERİ 29 Ekim 1923 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilerek ülkemizin rejimi “Cumhuriyet” olarak belirlenmiştir. Cumhuriyetimiz 2018 yılı itibarıyla 95. yılını kutlamış, 2023 yılında ise 100. yılını kutlayacaktır. Türkiye Cumhuriyeti’nin temel esaslarını belirtmek amacıyla anayasalarda bazı temel ilkelere yer verilmiştir. Bunlardan ilki 1921 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu’nun geliştirilmiş hâli olan ve cumhuriyetin ilk anayasası olarak kabul edilen 1924 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu’dur. Fakat 1924 Anayasası’nda cumhuriyetin temel niteliklerine 5 Şubat 1937 tarihli dördüncü değişiklikle yer verilmiştir. Buna göre Madde 2’de “Türkiye Devleti, cumhuriyetçi, milliyetçi, halkçı, devletçi, laik ve inkılâpçıdır. Resmi dil Türkçedir. Başkenti Ankara şehridir.” ibaresine yer verilmiştir. 20 Temmuz 1961 tarihinde yürürlüğe giren 1961 Anayasası’nda ise Madde 2’de “Türkiye Cumhuriyeti, insan haklarına ve başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, milli, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir.” ifadesine yer verilmiştir. Son olarak cumhuriyetin temel niteliklerine 9 Kasım 1982’de yürürlüğe giren, hâlihazırda kullanılan 1982 Anayasası’nın ikinci maddesinde de “Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk Devletidir.” ifadesiyle yer verilmiştir. Bu bölümde, 1982 Anayasası’nda ifade edilen, cumhuriyetin temel niteliklerine sırasıyla yer verilecektir.