LİSE ÖĞRENCİLERİNİN OKUMAYA İLİŞKİN TUTUMLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ THE INVESTIGATION OF HIGH-SCHOOL STUDENTS’ ATTITUDES TOWARDS READING WITH RESPECT TO DIFFERENT TYPES OF VARIABLES (original) (raw)

ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLERE GÖRE LİSE ÖĞRENCİLERİNİN ETKİLİ OKUMA BECERİLERİ ve BAZI ÖNERİLER

Okuma, yaşamı zenginleştiren, insanın bilgi ve kültür kazanmasında anahtar rol oynayan ve sürekli geliştirilmesi gereken bir beceridir. Bu yüzden öğrencilerin okuma becerilerinin geliştirilmesi, eğitimin her kademesinde önemli bir hedef olarak düşünülmüştür. Bu araştırmada, Ankara’nın merkez ilçelerindeki, farklı sosyo-ekonomik çevrelerde bulunan üç okuldan 160 öğrencinin sessiz okuma hızı ve okuduğunu anlama düzeyleri tespit edilmiştir. Ayrıca, hazırlanan “Bilgi Toplama Formu” ile öğrencilerin sosyo-ekonomik durumları, çalışma ortamları ve okuma alışkanlıklarına ilişkin bazı göstergeler belirlenmiştir. Bu verilerden hareketle, öğrencilerin etkili okuma endeksleri; cinsiyet, sosyo-ekonomik durum, çalışma ortamı ve okuma alışkanlığına ilişkin bazı göstergelere göre okuma becerilerinde bir farklılık oluşup oluşmadığı değerlendirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, öğrencilerin sosyo-ekonomik düzeyleri ve çalışma ortamlarına ilişkin bazı göstergelere göre okuma becerilerinde anlamlı farklılıklar oluştuğu gözlenmiştir. Buna benzer şekilde, öğrencilerin kitap okuma sıklığına ve evine düzenli olarak gazete ve dergi alınmasına göre de okuma becerilerinde anlamlı fark olduğu görülmektedir. Öğrencilerin cinsiyetlerine göre okuma becerilerinde anlamlı fark bulunmamıştır. Çalışmanın sonunda öğrencilerin okuma başarılarını arttırmak için bazı öneriler dile getirilmiştir.

ÖĞRETMEN ADAYLARININ KİTAP OKUMA TUTUMLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ/ AN EVALUATION ABOUT TEACHER CANDIDATES’ READING ATTITUDE IN TERMS OF DIFFERENCE VARIABLE

Bu çalışmada Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Eğitim Fakültesinde 2014-2015 eğitim öğretim yılında öğrenim gören öğretmen adaylarının kitap okumaya yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Türkçe, Sınıf Öğretmenliği ve Sosyal Bilgiler Eğitimi Anabilim Dalı’nda öğrenim gören 550 öğretmen adayı ile çalışılmıştır. Çalışmada tarama modeli tercih edilmiş ve verilerin toplanmasında Susar Kırmızı (2012) tarafından geliştirilen “Öğretmen Adaylarının Kitap Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Öğretmen adaylarının okumaya yönelik tutumları cinsiyet, bölüm, sınıf ve gelir düzeyi değişkenleriyle sınanmıştır. Verilerin analizinde SPSS 22.0 istatistik programından faydalanılarak Kolmogorov Smirnov Normallik Testi, Man Whitney U ve Kruskal Wallis Testi kullanılmıştır. Verilerin manidarlığı p<,05 düzeyinde sınanmıştır. Araştırma sonucunda çalışmaya katılan öğretmen adaylarının kitap okuma alışkanlığına yönelik tutumlarının cinsiyete göre anlamlı farklılık gösterdiği; bölüm, sınıf düzeyi ve gelir düzeyi değişkenlerine göre ise anlamlı farklılık göstermediği bulunmuştur. This study aims to examine attitudes towards reading of teacher candidates from different departments in terms of diverse variables. For this reason, the study was conducted with the participation of 550 teacher candidates from the departments of Turkish, Classroom Teaching, and Social Science in the Faculty of Education of İbrahim Çeçen University, Ağrı. In the study, descriptive survey model was preferred and “Attitude scale towards reading habits of teacher candidates” developed by Susar Kırmızı (2012) was used as the data collection tool . Attitude towards reading of teacher candidates were tested in terms of gender, department, grade, and level of income variables. Taking advantage of SPSS 22.0 stastistics software, Normality Test by Kolmogorov Smirnov, U Test by Man Whitney, and Kruskal Wallis Test were used to analyze the data. Significance of the data was determined to be p<,05. In conclusion, although there is a significant difference in the teacher candidates’ attitudes towards reading habit in terms of gender variable, there is no significant differences in the teacher candidates’ attitudes towards reading habit in terms of department, grade, and level of income variables.

ÖĞRETMEN ADAYLARININ ELEŞTİREL OKUMA ÖZYETERLİK ALGILARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Araştırmanın temel amacı öğretmen adaylarının eleştirel okuma özyeterlik algılarını çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Araştırma betimsel bir çalışma olup tarama modelindedir. Araştırmanın evrenini, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde öğrenim gören öğretmen adayları oluşturmaktadır. Örneklemini ise Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği, Türkçe Öğretmenliği, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği, Okul Öncesi Öğretmenliği, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Öğretmenliği, Fen Bilimleri Öğretmenliği ve İngilizce Öğretmenliği bölümlerinin birinci ve dördüncü sınıflarında öğrenim gören 633 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında Karadeniz (2014) tarafından geliştirilen Eleştirel Okuma Özyeterlik Algısı Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistik ve dağılım normalliği sağlanamadığından nonparametrik analizler kullanılmıştır. İkili grupların karşılaştırılmasında Mann Whitney U testi, ikiden fazla grubun karşılaştırılmasında Kruskal-Wallis testinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının eleştirel okuma özyeterlik algıları ölçeğinin sorgulama, analiz, değerlendirme ve çıkarımda bulunma alt boyutlarına katılıyorum düzeyinde; benzerlikleri ve farklılıkları bulma alt boyutuna ise kısmen katılıyorum düzeyinde görüş belirttikleri sonucu elde edilmiştir. Öğretmen adaylarının eleştirel okuma özyeterlik algılarının cinsiyete, öğrenim görülen sınıf düzeyine ve okunulan kitap türüne göre anlamlı farklılık göstermediği; üniversiteye giriş puan türüne, öğrenim görülen bölümlere, kitap okuma sıklıklarına ve evlerinde kitaplık olup olmamasına göre anlamlı farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır.

ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÜSTBİLİŞSEL OKUMA STRATEJİLERİNİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Günümüzde okuma yapılırken okumanın amacının belirlenmesi, okunan bir metnin önemli kısımlarının belirginleştirilmesi, anlamanın gerçekleşip gerçekleşmediğinin kontrol edilmesi gibi stratejilerin kullanılması gerekmektedir. Bu da, üstbilişsel okuma stratejilerini karşımıza çıkarmaktadır. Araştırmanın temel amacı öğretmen adaylarının üstbilişsel okuma stratejilerini çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Araştırma betimsel bir çalışma olup tarama modelindedir. Araştırmanın evrenini, bir devlet üniversitesinde eğitim fakültesinde öğrenim gören öğretmen adayları oluşturmaktadır. Örneklemini ise Sınıf Öğretmenliği, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği, Türkçe Öğretmenliği, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği, Okul Öncesi Öğretmenliği, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Öğretmenliği, Fen Bilimleri Öğretmenliği ve İngilizce Öğretmenliği bölümlerinin birinci ve dördüncü sınıflarında öğrenim gören 633 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında Çöğmen (2008) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Üstbilişsel Okuma Stratejileri Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistik ve dağılım normalliği sağlanamadığından nonparametrik analizler kullanılmıştır. İkili grupların karşılaştırılmasında Mann Whitney U testi, ikiden fazla grubun karşılaştırılmasında Kruskal-Wallis testinden yaralanılmıştır. Öğretmen adayları üstbilişsel okuma stratejilerini sık sık kullanırım düzeyinde görüş belirtmişlerdir. Öğretmen adaylarının üstbilişsel okuma stratejileri ile cinsiyetleri, okunulan kitap türleri, kitap okuma sıklıkları ile evlerinde kitaplık bulunma durumları arasında anlamlı bir farklılık bulunurken; öğrenim gördükleri bölümler, sınıf düzeyleri ve üniversiteye giriş puan türü arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır. Araştırma sonucunda; öğretmen adaylarının üstbilişsel okumaları ile ilgili nitel araştırma modeli kullanılarak derinlemesine araştırmaların yapılması alanyazına katkı sağlayacaktır, üstbilişsel okuma ölçeği ile farklı ölçekler kullanılarak ilişkisel tarama çalışmaları yapılabilir gibi öneriler geliştirilmiştir.

LİSE ÖĞRENCİLERİNİN OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARI (DİYARBAKIR İLİ ÖRNEĞİ) HlGH SCHOOL STUDENTS' ATTITUDES TOWARDS READING: THE CASE OF DİYARBAKIR

Özet Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim öğrencilerinin okuma tutum düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre belirlenmesidir. Araştırmanın örneklemi, tesadüfi örneklem yöntemiyle belirlenen Diyarbakır il merkezinde bulunan iki okulda öğrenim gören 377 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada tarama yöntemi kullanılmıştır. Ortaöğretim öğrencilerinin okumaya yönelik tutumları olduğu şekliyle tespit edilmiş, birey ya da nesne, kendi koşulları içinde ve olduğu gibi tanımlanmaya çalışılmıştır. Verileri toplamak için " Kişisel Bilgi Formu " ile Akkaya ve Özdemir (2013) tarafından geliştirilen " Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği " kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS17.0 veri analizi programı kullanılmış, verilerden iki değişken arasındaki ilişkiyi test etmek için t-testi, ikiden fazla değişken arasındaki anlamlılığı test etmek için tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırma sonucunda ortaöğretim öğrencilerinin okuma tutumlarının orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Öğrencilerin okuma tutumlarının cinsiyet, okul türü, sınıf, öğrenim alanı, anne eğitim durumu ve baba eğitim durumu değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterdiği, aile gelir durumu ile okuma tutumu arasında anlamlı bir ilişkinin bulunmadığı tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: ortaöğretim, okuma, tutum, okuma tutumu Abstract This study aims to identify high school students' levels of attitudes to wards reading in terms of several variables. This study used random sampling. Two schools, randomly chosen, and 377 students studying in these schools in Diyarbakır city center constitute the sample of this research. In this field study was used survey method. High school students' attitudes towards reading were revealed as they are and the individuals were strived to describe as they are in the irunique circumstances. As data collection tools were used Personal Information Form and " Reading Attitude Scale " developed by Akkaya and Özdemir (2013) to collect data. In data analysis was used SPSS 17.0 data analysis software. T-test is preferred to test the significance between two groups while One-Way Analysis of Variance (ANOVA) was used to test the significance for variables including more than two groups. The reading attitude of high school students in the study was found to be " Moderate ". While there exist significant differences for gender, school type, grade, learning area, father's and mother's education level variables, there is no statistically significant difference for family income variable.

6, 7 ve 8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi

Bu araştırmada 6.,7. ve 8. sınıf öğrencilerinin okumaya yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Betimsel tarama modeliyle gerçekleştirilen araştırma verilerinin toplanmasında McKenna, Conradi, Lawrence, Jang ve Meyer (2012) tarafından geliştirilerek Baştuğ ve Keskin (2013) tarafından Türkçeye uyarlanan "Ergenlik Dönemi Okuma Tutum Ölçeği" kullanılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi sonucunda dört alt boyutu olan ölçeğin Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı ölçeğin tamamı için .69, "serbest dijital" alt boyutu için .80, "serbest kağıt" alt boyutu için .69, "akademik kağıt" alt boyutu için .66 ve "akademik dijital" alt boyutu için .62 olarak bulunmuştur. Bu araştırma için ölçeğin yapı geçerliğini test etmek amacıyla açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Bu ölçme aracıyla 6, 7 ve 8. sınıftaki öğrencilerin okumaya yönelik tutumları; sınıf düzeyi, cinsiyet, anne-baba eğitim durumu, yazmayı ve okumayı sevme, Türkçe ders notu, kitap okumaya engel olan etken, haftalık okunan sayfa sayısı değişkenleri açısından değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde IBM SPSS 23 yazılımı, ölçme aracına ilişkin doğrulayıcı faktör analizi ise AMOS 22.0 yazılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmadaki betimleyici istatistikler ve demografik değişkenler için merkezi eğilim ve dağılım ölçüleri (frekans, yüzde, ortalama, basıklık ve çarpıklık) hesaplanmıştır. Verilerin analizinde iki değişken arasındaki anlamlılığı test etmek için t testi, ikiden fazla değişken arasındaki anlamlılığı test etmek için de tek yönlü varyans analizi (ANOVA) yapılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin okuma tutumlarının; ölçeğin toplamında cinsiyet, okumayı ve yazmayı sevme, haftalık okunan sayfa sayısı değişkenleri açısından manidar düzeyde farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Buna karşın öğrencilerin okuma tutumlarının Türkçe ders notu, sınıf düzeyi, okumaya engel olan etken, anne ve baba eğitim düzeyi değişkenleri açısından benzer niteliklere sahip olduğu tespit edilmiştir.

LİSE ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA TUTUMLARI

Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim öğrencilerinin okuma tutum düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre belirlenmesidir. Araştırmanın örneklemi, tesadüfi örneklem yöntemiyle belirlenen Diyarbakır il merkezinde bulunan iki okulda öğrenim gören 377 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada tarama yöntemi kullanılmıştır. Ortaöğretim öğrencilerinin okumaya yönelik tutumları olduğu şekliyle tespit edilmiş, birey ya da nesne, kendi koşulları içinde ve olduğu gibi tanımlanmaya çalışılmıştır. Verileri toplamak için “Kişisel Bilgi Formu” ile Akkaya ve Özdemir (2013) tarafından geliştirilen “Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS17.0 veri analizi programı kullanılmış, verilerden iki değişken arasındaki ilişkiyi test etmek için t- testi, ikiden fazla değişken arasındaki anlamlılığı test etmek için tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırma sonucunda ortaöğretim öğrencilerinin okuma tutumlarının orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Öğrencilerin okuma tutumlarının cinsiyet, okul türü, sınıf, öğrenim alanı, anne eğitim durumu ve baba eğitim durumu değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterdiği, aile gelir durumu ile okuma tutumu arasında anlamlı bir ilişkinin bulunmadığı tespit edilmiştir.

ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA MOTİVASYONLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLERE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ

ÖZET Bu araştırmanın amacı ortaokul öğrencilerinin okuma motivasyonlarını çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Araştırma betimsel tarama modelinde desenlenmiştir. Bu amaçla Malatya il merkezinde Cengiz Topel Ortaokulu’nda 5, 6, 7 ve 8. sınıflarında öğrenim gören 145 öğrenci üzerinde çalışılmıştır. Araştırma verilerinin elde edilmesinde İleri (2011) tarafından geliştirilen okuma motivasyonu ölçeği ve araştırmacılar tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırma sonucunda ortaokul öğrencilerinin okuma motivasyonları yüksek düzeyde bulunmuştur. Okuma motivasyonunda öğrencilerin cinsiyetleri, sınıf düzeyleri, akademik başarıları, okudukları kitap sayıları, anne-babalarının evde kitap okumaları, internet kullanmaları açısından anlamlı farklılıkların olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Okuma, Okuma Motivasyonu, Türkçe Eğitimi