Рыбчонак С. Акт кампуту шляхты Наваградскага ваяводства ад 4 кастрычніка 1765 г. // Герольд Litherland. Горадня-Менск. 2019. – №21. – С. 94-119. (original) (raw)
Related papers
Studia Podlaskie, 2015
Najnowsza książka Henryka Litwina podnosi bardzo istotne i ważne zagadnienie stosunku Stolicy Apostolskiej do Rzeczypospolitej w pierwszej połowie XVII w., w szerszej, ogólnoeuropejskiej perspektywie. Tematyka podjęta przez Autora doskonale wpisuje się w szeroki nurt studiów prowadzonych od wielu lat przez licznych polskich badaczy nad dyplomacją papieską XVI-XX w. Należy tu zauważyć, że z wynikami dotychczasowych badań w tej materii mogliśmy się ostatnio zapoznać dzięki artykułom opublikowanym w zbiorze pokonferencyjnym Nuncjatura Apostolska w Rzeczypospolitej, wydanym w Białymstoku w 2012 r. 1 Niniejsza praca została oparta na zadowalającym materiale źródłowym, zgromadzonym dzięki kwerendom przeprowadzonym głównie w Watykanie (Archivum S. Congregationis de Propaganda Fide, Archivum Secretum Vaticanum, Bibliotheca Apostolica Vaticana) oraz w prywatnym archiwum Doria Pamphili w Rzymie. Oprócz tego Autor wykorzystał dostępne źródła drukowane, jak również starsze i najnowsze opracowania w językach: polskim, włoskim, niemieckim, angielskim, hiszpańskim, czeskim i rosyjskim. Książka składa się z rozdziału wstępnego, pięciu zasadniczych części podzielonych na mniejsze podrozdziały, podsumowania, rozdziału końcowego, wykazu źródeł i literatury. Swoistym wprowadzeniem do zasadniczych rozważań jest początkowy rozdział pracy, zatytułowany "Polityczna mapa Europy w roku 1598", koncentrujący się na obszernym omówieniu najważniejszych wydarzeń końca 1
Acta Universitatis Wratislaviensis. Prace Kulturoznawcze, 2023
Chłopi stanowili w dziejach Polski aż do okresu powojennego grupę najliczniejszą, z której wywodzi się większość teraźniejszego społeczeństwa polskiego. Byli jednakże warstwą kulturowo, społecznie i ekonomicznie podporządkowaną i marginalizowaną, co najwyżej w niektórych okresach historycznych instrumentalnie hołubioną. Prezentowany numer "Prac Kulturoznawczych", pokłosie wystąpień w panelu "Chłopskie genealogie, wiejskie imaginaria: kontynuacje, transfi guracje i rewizje chłopsko-wiejskiego dziedzictwa" na IV Zjeździe Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego "Przyszłości kultury. Genealogie, imaginaria, działania" we Wrocławiu we wrześniu 2022 roku, to między innymi poszukiwanie odpowiedzi na pytanie: w jakim stopniu chłopska (wypierana? afi rmowana?) genealogia przeważającej większości członków społeczeństwa polskiego miała i ma wpływ na kształt oraz specyfi kę polskiej kultury, na konstruowanie (współczesnych) tożsamości na poziomie zarówno indywidualnym, jak i zbiorowym? Pytanie to zostało postawione w kontekście rozpoznania, że stosunek do wsi, zamieszkujących ją i z niej wywodzących się ludzi, a także stosunek wsi do samej siebie, był i nadal jest naznaczony ambiwalentnymi (auto)stereotypami, przybierając w swoich skrajnych wersjach to postać chłopomańską (arkadyjski mit "wsi spokojnej, wsi wesołej", wsi bajecznie kolorowej, wzmacniany mitem chłopskiej siły zarówno fi zycznej, jak i moralnej), to formę chłopofobiczną (mit chama w jego różnorakich przebraniach i odsłonach) 1. Od dziesięciu z górą lat mamy jednakże do czynienia w polskiej kulturze (sztuki wizualne, teatr, literatura, fi lm dokumentalny), debacie publicznej i humanistyce z tak zwanym zwrotem plebejskim czy też, jak przyjęło się mówić, ludowym 2-pojawieniem się różnorodnych rewi-1 Więcej na ten temat piszę w książce Pamięć-chłopi-bunt. Transdyscyplinarne badania nad chłopskim dziedzictwem. Historia pamięci pierwszego powstania ludowego na ziemiach pol
Napis Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej, 2001
Pisanie książki poświęconej obrazowi danego zjawiska w niezmiernie bogatym materiale źródłowym wydaje się dziś przedsięwzięciem dość ryzykownym. W czasach dominacji eseistyki, bardzo często ufundowanej na mętnej refleksji, która odgrywa rolę dyskursu filozoficznego, rzetelność naukowa staje się kategorią zgoła unikalną. Współczesne metody, a w zasadzie sposoby czytania tak zwanych tekstów kultury wymagają, aby sumienny, uargumentowany wywód zastąpić zbiorem luźnych, choć zwykle ponumerowanych fragmentów, cytatów, przywołań. I właśnie w grze pomiędzy skromną myślą autorską a naświetlającymi ją odpowiednio cudzymi opiniami miałyby konstytuować się najgłębsze sensy badawczej refleksji. Najwyraźniej humanistyka ponowoczesna nie chce lub nie może unieść owego ciężaru szaleństwa, nieodmiennie kojarzącego się z nauką. Szaleństwa, które nakazuje podejmować kwestie najtrudniejsze i ogarniać namysłem możliwie najszersze obszary kultury. Z tej perspektywy książka Piotra Borkajest dziełem szaleńczym. Warte uznania są tu przede wszystkim świadome, autorskie decyzje dotyczące kształtu dzieła. Badacz doskonale zdaje sobie sprawę z rozległości problematyki, którą analizuje, a co się z tym wiąże, z ogromu przeszkód metodologicznych, przed którym staje. Autor poddaje więc krytycznemu oglądowi podstawowe pojęcia języka rozprawy oraz inne, nie mniej istotne, elementy dyskursu (na przykład wybór dominant tematycznych wywodu, selekcja źródeł, ocena ich artystycznej wartości). Kluczowy dla książki rozdział pierwszy, O sylwiczności staropolskich pamiętników, poświęcono zasadniczo rozważaniom warsztatowym. Autor relacjonuje dotychczasowy stan badań teorety
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej. T. 41 (2006), Życie naukowe
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej, 2006
Spotkanie rozpoczął Stanisław Bylina, dyrektor Instytutu Historii PAN, który witając zebra nych gości, nie tylko przypomniał o jubileuszu "Studiów z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-W schodniej", ale także o mijającej osiemdziesiątej rocznicy urodzin prof. Piotra Łossowskiego, redaktora pisma od przeszło osiemnastu lat. Następnie zabrał głos prof. Tadeusz Kisielewski, zwracając uwagę, że "Studia..." są w Polsce czasopismem naukowym szczególnym i jedynym tego rodzaju. Po pierwsze dlatego, że jako jedy ne podejmują tak szeroko problematykę historyczną poszczególnych krajów i regionów Europy Środkowo-Wschodniej i Rosji w różnych okresach historycznych, głównie na przestrzeni XX w., ale również sięgają czasami do wieku XIX w. Omawiają problematykę stosunków między tymi krajami, a także stosunków tych krajów z innymi państwami leżącymi poza omawianym obsza rem. Przeglądając 40 tomów "Studiów.. nie sposób nie zauważyć wielkiego bogactwa informa cji i zagadnień, obejmujących obszar od Bałkanów i Turcji po kraje bałtyckie i Skandynawię, od Rosji i Zakaukazia po Włochy, Wielką Brytanię i inne kraje zachodnioeuropejskie. W okresie PRL, mimo ograniczeń ideologicznych, politycznych oraz cenzuralnych, pismo podejmowało ważne z punktu widzenia naukowego tematy i dbało o wysoki ich poziom opracowania. Wraz ze zm iana mi w Polsce po 1989 r. redakcja w pełni wykorzystała nowe możliwości, poszerzając pola swoich zainteresowań o zagadnienia, które wcześniej nie były dopuszczane ze względów politycznych. W sumie materiały zawarte w piśmie stanowią bardzo istotny wkład do historiografii polskiej i już zasługują na odrębną analizę historiograficzną. Po drugie-nadzwyczajność "Studiów ..." wyni ka z faktu utrzymania przez nie ciągłości i regularności ukazywania się od 40 lat. Ciągłości, która nie ogranicza się wyłącznie do utrzymania tytułu, ale do zachowania określonego profilu, zainte resowań i poziomu naukowego pisma. Wydaje się, że na tym polu "S tudia..." są oryginalnym osiągnięciem, nie tylko polskim, ale także na całym obszarze Europy Środkowo-Wschodniej, gdzie nastąpiło załamanie dominacji sowieckiej na przełomie lat 80. i 90. ubiegłego wieku. Niewątpli wie pismo znane jest poza Polską i dociera do specjalistów zajmujących się problematyką Europy
Książka w klasztorze radomskich benedyktynek (1627-1804)
2004
W dotychczasowej literaturze przedmiotu benedyktynkami radomskimi zajmowano się w kontekście dziejów miasta, omawiania kultury materialnej, sztuki sakralnej i architektury1 bądź w pracach z zakresu historii Kościoła.[...] Nadal jednak brakuje nie tylko syntetycznych opracowań, obiektywnie ujmujących zagadnienia kultury książki w tym środowisku, ale nawet prac o charakterze przyczynkarskim. Biblioteki klasztorów żeńskich najczęściej bowiem traktowano jako zbiory dewocyjne, a zatem niewarte specjalnej uwagi badawczej, pomijano celowość ich powstawania, oddziaływania i roli, ukazywanych na tle panujących w danej epoce prądów religijnych i tradycji monastycznej
Balcanica Posnaniensia. Acta et studia
Austrowęgierska obecność w Bośni i Hercegowinie (1878-1918) choć ma swoją bogatą literaturę, nigdy dotychczas nie została zbadana pod kątem polityki handlowej, jaką dualistyczna monarchia prowadziła na Bałkanach. Z tym zadaniem postanowiła zmierzyć się pracownica Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu w Sarajewie Amila Kasumović w swojej książce będącej jednocześnie jej dysertacją doktorską Austrougarska trgovinska politika u Bosni i Hercegovini 1878-1914. Praca składa się z pięciu rozdziałów i podsumowania, przy czym w piątym rozdziale autorka omawia statystyki, które następnie podano w formie załączników na końcu książki. Oprócz tego monografia zaopatrzona jest w indeks nazwisk i nazw geograficznych oraz obszerne 9 stronnicowe streszczenie w języku niemieckim a także bibliografię. Głównym problemem jaki Amila Kasumović postawiła w pracy jest odpowiedź na pytanie, jaki charakter miała austrowęgierska polityka handlowa w Bośni i Hercegowinie? Jak w ciągu niespełna 40. lat sprawowania rządów w Bośni przez Austro-Węgry kształtowały się relacje pomiędzy centrum (Wiedeń, Budapeszt), a peryferiami (Sarajewo)? Warto przy tym podkreślić, że autorka definiuje politykę handlową szerzej, jako zbiory przepisów, zarządzeń, którą można obserwować i oceniać za pomocą statystyki. (s. 12). Narracja przeprowadzona jest w sposób chronologiczny każdy z pierwszych czterech rozdziałów odpowiada kolejnym okresom tj.