MEDIATING ROLE OF PSYCHOLOGICAL OWNERSHIP IN SERVANT LEADERSHIP 'S EFFECT ON JOB SATISFACTION-HİZMETKÂR LİDERLİĞİN İŞ TATMİNİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNDE PSİKOLOJİK SAHİPLENMENİN ARACI ROLÜ (original) (raw)
Related papers
ÖZ Bu araştırmada, psikolojik sermayenin lider-üye etkileşimi üzerindeki etkisi ve bu değişkenlerin demografik özellikler açısından farklılık gösterip göstermediği beş meslek grubundan (polis, askeri personel, bankacı, hemşire, hekim) katılımcılar ile incelenmiştir. Kolayda ve kartopu örnekleme yöntemine göre 472 katılımcıya ulaşılmıştır. Veriler anket tekniği ile toplanmıştır. Verilerin analizi SPSS 20 ve LISREL 8.7 yazılımları ile yapılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular doğrultusunda, tüm meslekler açısından değerlendirme yapıldığında; psikolojik sermayenin boyutlarından en yüksek puanı alan " özyeterlilik " tir. Ancak, diğer boyutların da ortalamanın üzerinde değer aldıkları bulunmuştur. Lider-üye etkileşimi boyutlarından en yüksek puanı alan " katkı " olmakla birlikte, diğer boyutların da puanları ortalamanın üzerindedir. Toplam psikolojik sermayenin, toplam lider-üye etkileşimini pozitif etkilediği bulunmuştur. Dayanıklılık, iyimserlik, umut boyutları da etki, sadakat, katkı ve mesleki saygı boyutlarını pozitif etkilemektedir. Anahtar Kelimeler: Psikolojik sermaye, lider-üye etkileşimi, hizmet sektörü, örgütsel davranış, yapısal eşitlik modellemesi. ABSTRACT This study investigates the effect of psychological capital on the leader-member exchange and whether or not these variables differ based on occupations(police officer, military personnel, bank employer, nurse, doctor) and demographic characteristics. 472 participants were reached through convenience sampling and snowball sampling. Data were collected through a survey. Data analysis were performed with SPSS 20 and LISREL 8.7 software. In this study, among the dimensions of psychological capital, self-efficacy yielded the highest score, but other dimensions of psychological capital also yielded scores over the average for all occupations. Among the dimensions of leader-member exchange, contribution yielded the highest score, but other dimensions of leader-member exchange also yielded scores over the average for all occupations. Total psychological capital was determined to have a positive influence on total leader-member exchange for all occupations. The dimensions of resilience, optimism, and hope were determined to have a positive influence on affect, loyalty, contribution, and professional respect for all occupations.
İŞ TATMİNİ PSİKOLOJİK SAHİPLENME İLİŞKİSİNDE LİDER ÜYE ETKİLEŞİMİNİN DÜZENLEYİCİLİK ETKİSİ
2019
Liderin astlarıyla olan etkileşimine ve bu etkileşimin kalitesine vurgu yapan lider üye etkileşimi (LEÜ) teorisi, liderlik araştırmaları için geleneksel liderlik teorilerinden faklı bir perspektif sunarken, örgüt ve yönetim araştırmalarına sıklıkla konu olmaktadır. Özellikle de liderin astlarıyla olan etkileşim kalitesinin olumlu pek çok işgören tutum ve davranışlarını pozitif yönde etkilediği literatür incelemesinden anlaşılmaktadır. Ancak, LÜE’nin olumlu bilişsel, duygusal, tutumsal ya da davranışsal faktörleri ne şekilde etkilediği, bu etkilerin direkt mi? Dolaylı mı? Yoksa farklı bağlamların ilişkileri üzerindeki düzenleyicilik etkisinden mi(?) kaynaklandığının araştırılması gerekmektedir. Bu çalışmada, LÜE’in iş tatmini ve psikolojik sahiplik ilişkisi üzerindeki düzenleyicilik etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Araştırma verileri Bitlis'te faaliyet gösteren dört farklı tekstil işletmesi çalışanlarından elde edilmiştir. Veriler üzerinde güvenilirlik, geçerlilik, faktör ve hiyerarşik regresyon analizleri yapılmıştır. Araştırmada düzenleyicilik etkisinin düşük, orta ve yüksek olduğu durumlar Process Makrosu ile analiz edilmiştir. Analizler sonucunda; iş tatminin psikolojik sahiplenmeyi olumlu yönde yüksek düzeyde etkilediği ve LÜE’in iş tatmini ve psikolojik sahiplik ilişkisi üzerinde etkisi olduğu ve bu ilişkiyi kuvvetlendirdiği bulgulanmıştır.
Psi̇koloji̇k Sermayeni̇n Yordanmasinda İşyeri̇nde Manevi̇yatin Rolü
Business & Management Studies: An International Journal
In this study, it is aimed to examine the relationship between workplace spirituality and its subdimensions and psychological capital and its subdimensions. Data of the study were collected from 239 employees of the Gürmen Group Ramsey Textile Plant located in Kastamonu province and the number of the participants is representative for the research population. Questionnaire technique was used to collect the data. For measuring the spirituality level of employees in the workplace “Workplace Spirituality Scale” was used in the research. For measuring the psychological capital level of employees “Psychological Capital Scale” was used. Construct validity of the scales was tested with the exploratory factor analysis. In the reliability analyses of the scales Cronbach Alpha internal consistency coefficient was used. For testing the research hypotheses, correlation analysis and multiple regression analysis were utilized. According to findings, it has been found that workplace spirituality (...
16. Ulusal Turizm Kongresi 12-15 Kasım Çanakkale, 2015
Özellikle 2000’li yıllarda, psikoloji literatüründe sıklıkla tartışılmaya başlayan pozitif psikoloji hareketi ve bu hareketin yönetim literatürüne yansıması olan pozitif psikolojik sermaye kavramı ile ilgili yapılan araştırmalar her geçen gün artmaktadır. Seyahat acentası çalışanları örnekleminde yapılan bu araştırma kapsamında; umut, öz-yeterlilik, iyimserlik ve psikolojik dayanıklılık boyutlarından oluşan pozitif psikolojik sermaye ile iş doyumu, kişisel beyana dayalı işgören performansı ve yaşam doyumu ilişkileri araştırılmıştır. Türkiye genelinde faaliyet gösteren seyahat acentalarında çalışan işgörenlerden (n=602) toplanan verilerin analizi sonucunda; değişkenler arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler bulgulanmıştır. Yapılan korelasyon analizleri, pozitif psikolojik sermayenin iş doyumu (r=,396; p<,01), kişisel beyana dayalı işgören performansı (r=,438; p<,01) ve yaşam doyumu (r=,383; p<,01) ile pozitif yönlü anlamlı ilişki içinde olduğunu göstermiştir.
PSİKOLOJİK SÖZLEŞME İHLALİNİN İŞ YERİNDE YALNIZLIĞA ETKİSİ
2018
ÖZET Sadece toplumsal yaşamda değil, bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan sürekli gelişim ve büyük çaplı değişimler, çalışanlar ve örgüt arasındaki istek ve beklentilerde de değişime yol açmıştır. Dolayısıyla yaşanan bu değişimler birey ve örgüt arasındaki yazılı olmayan karşılıklı yükümlülükleri ifade eden psikolojik sözleşme kavramına olan ilgiyi giderek artırmıştır. Yöneticilerin, işletmenin amaçlarını başarılı bir şekilde gerçekleştirebilmesi için çalışanların terfi, ödüllendirme ve sosyal ilişkiler geliştirebilme gibi çeşitli yöndeki beklentilerini karşılaması önem arz etmektedir. Yönetim tarafından bu beklentiler karşılanmadığı ve yükümlülükler yerine getirilmediği zaman ortaya çıkan ihlal algısı, gerek çalışanlara gerekse yönetimlere büyük ölçüde zarar vermektedir. Psikolojik sözleşme ihlali iş motivasyonu, iş tatmini, örgütsel bağlılık, örgütsel vatandaşlık, güven ve işten ayrılma gibi tutum ve davranışları olumsuz yönde etkilemektedir. Psikolojik sözleşme ihlal algısının ortaya çıkardığı önemli sonuçlardan bir diğeri ise, çalışanların yaşadıkları yalnızlık duygusudur. Bu kapsamda bu çalışmanın temel amaçlarından birisi, psikolojik sözleşme ihlalinin işyeri yalnızlığına etkisini incelemektir. Bir diğer amaç ise, iş yerinde yalnızlık düzeyinin eğitim durumu, yaş, medeni durum gibi çeşitli demografik göstergeler açısından farklılık gösterip göstermediğini araştırmaktır. Anahtar Kelimeler: Psikolojik Sözleşme, İş Yerinde Yalnızlık, Tutum ve Davranışlar GİRİŞ Son yıllarda sadece yurt içinde değil aynı zamanda küresel çapta çok hızlı bir şekilde büyük değişimler ile karşı karşıya kalmaktayız. Bu değişim ve gelişimler, yalnızca bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanmakla kalmamış aynı zamanda işletmeleri de büyük ölçüde etkilemeye devam etmektedir. Bu değişimler çalışan ve işveren arasındaki ilişkileri de yakından etkileyerek istihdam ilişkilerinde değişimlere yol açmıştır. Bütün bu durumlar son yıllarda önemi gittikçe artan psikolojik sözleşme kavramını ve psikolojik sözleşme ihlalinin bireysel ve örgütsel tutum ve davranışlara etkilerini ön plana çıkarmıştır. Psikolojik sözleşme, işveren ile çalışan arasındaki karşılıklı yükümlülüklere ilişkin bireyin inançları şeklinde tanımlanmaktadır (Rousseau ve Tijorivala, 1998). Psikolojik sözleşme ihlali birey ve örgüt arasında oluşan yazılı olmayan bir sözleşme olmakla birlikte, psikolojik sözleşmenin bir türü olan işlemsel sözleşmeler, ekonomik değişimler ile ilgiliyken, ilişkisel sözleşmeler ise sosyal değişimler ile ilgilidir (Millward ve Hopkins, 1998).
Ruhsal Liderliğin İş Tatmini Üzerindeki Etkisini Farklı Kuşaklar Üzerinden İnceleme
Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2021
Bu araştırmanın amacı ruhsal liderliğin iş tatmini üzerindeki etkisini farklı kuşaklar bazında incelemektir. Ruhsal Liderlik Ölçeği ve İş Tatmininin sosyodemografik bilgilere göre farklılık gösterip göstermediğinin sınandığı bu araştırma, nicel verilere dayalı tarama modellerden ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Ölçüm aracı olarak, Fry'ın 40 maddelik Ruhsal Liderlik Ölçeği ile 18 maddelik Minnesota İş Tatmini Ölçeği kullanılmıştır. Toplanan verilerin analiziyle elde edilen bulgulara göre, ruhsal liderlik arttıkça iş tatmini de artmaktadır. Y kuşağının ruhsal liderlik algısı toplam 9 boyutun 5'inde X kuşağına göre daha yüksektir. İş tatmini algısı puanları değerlendirildiğinde Y kuşağının iş tatmini algısının sadece içsel tatmin boyutunda X kuşağından daha yüksek olduğu görülmektedir. Ruhsal liderliğin iş tatmini üzerindeki etkisini farklı kuşaklar üzerinden incelemesine atıfta bulunan bu çalışma, X ve Y kuşaklarının ruhsal liderlik ve iş tatmini algıları arasında kısmi farklılık olduğunu ortaya koymaktadır. Ruhsal liderliğin iş tatminini pozitif yönde etkilediği literatürü destekler biçimde bir kez daha görülmüştür.
Çalışmanın amacı psikolojik sermaye ile tükenmişlik algısı arasındaki ilişkiyi ortaya koyarken iş tatmininin aracılık rolünün araştırılması ve kültürlerarası örneklemde ilişkilerin test edilmesidir. Bu maksatla Sivas ili ile Bosna-Hersek Tuzla ilinde imalat sektöründe faaliyet gösteren KOBİ’lerde çalışan sırasıyla 268 ve 125 işgörene uygulanan anket sonuçları doğrulayıcı faktör analizine tabi tutulmuş ve değişkenler arasındaki ilişkiler ortaya konmuştur. Elde edilen bulgular; psikolojik sermaye ile tükenmişlik algısı arasında ters yönlü, psikolojik sermaye ile iş tatmini arasında genelde aynı yönlü ilişki, ancak Bosna örnekleminde ters yönlü bir ilişki bulunduğunu, iş tatmini ile tükenmişlik algısı arasında herhangi bir etkiye rastlanılmadığını, bu nedenle aracılık etkisinden de bahsedilemeyeceğini göstermiştir. Ayrıca, modellerin kültürlerarası karşılaş
Etik liderlik kavramı, karşılıklı iletişim vasıtasıyla ahlaki yönü güçlü kararlar almak, günümüz çalışma yaşamı ve güncel konuları açısından önem arz eden hususların başında gelmektedir. Hizmet inovasyon davranışı da yeni fikirlerin üretilmesi ve uygulanması sürecinde gerçekleştirilen bireysel ve kurumsal eylemler açısından önem arz etmektedir. Örgütsel süreç ve sistemler, proje yönetimi, örgüt kültürü ve vizyon gibi konular hizmet inovasyon davranışı ile ilgili olarak dikkat çeken konulardır. Bu çalışmada, literatür taraması ile etik liderlik, hizmet inovasyon davranışı ve psikolojik sermaye arasındaki ilişki analiz edilmektedir.. Bu çalışmanın amacı, etik liderlik, hizmet inovasyon davranışı ve psikolojik sermaye arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma süreci, Adana ilinde üretim sektöründe faaliyet gösteren ve Adana Sanayi Odası'na kayıtlı olan ticari işletmelerden rastgele seçilen 317 işgören ile gerçekleştirilmiştir. Veriler birebir görüşme yöntemi kullanılarak nicel verilerin elde edildiği veri toplama formu aracılığıyla toplanmıştır. Korelasyon analizine göre hizmet inovasyon davranışı ile psikolojik sermaye ve etik liderlik arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu gözlenmiştir. Çalışmanın inovasyon yazınına ve politika belirleyicilere katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
PSİKOLOJİK GÜÇLENDİRMENİN İŞ TATMİNİNE ETKİSİNDE ÖRGÜTSEL BAĞLILIĞIN ARACILIK ROLÜ
The aim of this study is to investigate the effect of psychological empowerment on the employees' job satisfactions and the mediating role of organizational commitment on this effect. The relationship between the aforementioned variables is analyzed by using a set of statistical techniques, i.e., factor analysis, regression analysis, and sobel tests. The data used in the analysis is obtained through questionnaires filled out by 476 employees of the private firms in the electronic communiciation sector in Ankara. The results of the analysis indicate that psychological empowerment affects job satisfaction positively and organizational commitment has a partial mediating role in that effect.
Yönetici Desteğinin İşe Adanmışlık Üzerindeki Etkisinde Psikolojik Sahiplenmenin Aracı Rolü
MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2020
Bu çalışmanın amacı yönetici desteğinin işe adanmışlık üzerindeki etkisinde psikolojik sahiplenmenin aracılık rolünün araştırılmasıdır. Bu amaç doğrultusunda Balıkesir ve Çanakkale illerindeki seyahat acentelerinde çalışan toplam 245 katılımcıdan anket aracılığıyla veri toplanmıştır. Çalışmada öncelikle değişkenler arasındaki ilişkiyi ele alan araştırmalar incelenmiş ve bu doğrultuda hipotezler oluşturulmuştur. Elde edilen veriler ışığında, SPSS ve AMOS programları kullanılarak araştırma hipotezleri sınanmıştır. Ölçek geçerliliği için doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılarak, değişkenler arası ilişkiler tespit edilmiş ve yapısal eşitlik modeli (YEM) ile modelin uyum iyiliği testleri ve regresyon analizi yapılmıştır. Aracılık rolünü test edebilmek için ise dolaylı etkilerin anlamlılığına bakılmış ve bunun için boostrap yöntemi kullanılmıştır. Yapılan analizlerde, yönetici desteğinin işe adanmışlık ve psikolojik sahiplenme değişkenlerini pozitif yönde anlamlı olarak etkilediği tespit edilmiştir. Aracılık analizi neticesinde ise psikolojik sahiplenmenin yönetici desteği ile işe adanmışlık arasındaki ilişkide kısmi aracılık rolü olduğu tespit edilmiştir. Çalışmanın alan yazınına teorik ve pratik olarak katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu kapsamda çalışmanın gelecekte yapılacak olan çalışmalara ve uygulayıcılara ışık tutması yönünde çeşitli önerilerde bulunulmuştur.